Εκδήλωση για την ιστορία της εκπαίδευσης της περιοχής Δομοκού πραγματοποιήθηκε στο Δημοτικό Σχολείο Φιλιαδώνας
Μια εξαιρετική και ξεχωριστή εκδήλωση, με τίτλο «Βιώματα και αναμνήσεις από τη σχολική ζωή στην επαρχία Δομοκού», εκδήλωση για την ιστορία της εκπαίδευσης πραγματοποιήθηκε το βράδυ της Τρίτης 19 Αυγούστου στον προαύλιο χώρο του Δημοτικού Σχολείου Φιλιαδώνας. Η εκδήλωση είχε ως στόχο την ενημέρωση, την ευαισθητοποίηση και τη συστράτευση των κατοίκων της περιοχής Δομοκού για τη συλλογή, καταγραφή και διάσωση αντικειμένων σχετικών με την ιστορία της εκπαίδευσης της περιοχής. Ομιλητές στην εκδήλωση ήταν η Δρ Μπενιάτα Ελένη, Προϊσταμένη Σχολικών Συμβούλων Στερεάς Ελλάδας, η οποία αναφέρθηκε εκτενώς στους σκοπούς και τις δράσεις του Συλλόγου, ο κ. Βασίλης Αναγνωστόπουλος, Ομότιμος Καθηγητής Παν. Θεσσαλίας και Συγγραφέας, ο κ. Σπύρος Μπαϊκούσης, Αρχαιολόγος, Διευθυντής Εσπερινού Λυκείου Λαμίας και ο κ. Δημήτρης Καρέλης, Υπάλληλος ΔΕΗ, Συγγραφέας. Τιμώμενο πρόσωπο ήταν ο Βασίλης Αναγνωστόπουλος, ομότιμος καθηγητής Νεοελληνικής Λογοτεχνίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, ο οποίος στην εξαιρετική ομιλία του, εκτός των άλλων, έκανε ιδιαίτερη αναφορά στην, όπως τόνισε, «βάρβαρη πράξη» του γκρεμίσματος του παλιού Δημοτικού Σχολείου στον Άγιο Γεώργιο Δομοκού. Τον Αθλητικό & Πολιτιστικό Οργανισμό του Δήμου Δομοκού εκπροσώπησε ο πρόεδρός του Ιωάννης Τράντας.
Στην εκδήλωση στο παλιό σχολείο της Φιλιαδώνας, παραβρέθηκαν οι Βουλευτές του Νομού Φθιώτιδας κ. Ελένη Μακρή - Θεοδώρου και κ. Βασίλης Κυριακάκης, άτομα που έχουν αποφοιτήσει από σχολεία του Δομοκού και έχουν καταξιωθεί στο χώρο των γραμμάτων και των επιστημών, εκπαιδευτικοί που υπηρέτησαν στα σχολεία της περιοχής, πολλά ακόμη μέλη της Εκπαιδευτικής κοινότητας της Φθιώτιδας και πλήθος κόσμου. Οι παρευρισκόμενοι ξαναθυμήθηκαν και ξανάζησαν στιγμές από τις χαρές, την ξεγνοιασιά, αλλά και τις αγωνίες και τις στερήσεις των μαθητικών χρόνων, δασκάλους και δασκάλες που άφησαν το στίγμα τους στα σχολεία απ’ όπου πέρασαν και αξίζει να μνημονεύονται.
Ήταν μια όμορφη βραδιά, κατά την οποία τέθηκαν οι βάσεις για την εκπλήρωση των στόχων του Συλλόγου για την Ιστορία της Εκπαίδευσης «Μιχάλης Παπαμαύρος», που δεν είναι άλλοι από τη συλλογή, καταγραφή και διάσωση αντικειμένων σχετικών με την ιστορία της εκπαίδευσης της περιοχής της Φθιώτιδας, όπως τόνισαν κ. Ελένη Μπενιάτα και ο Καθηγητής Παν. Θεσσαλίας κ. Βασίλης Αναγνωστόπουλος.
Την εκδήλωση συνδιοργάνωσαν: Ο Σύλλογος για την Ιστορία της Εκπαίδευσης «Μιχάλης Παπαμαύρος», η Γεωμυθολογική Εταιρεία και ο Αθλητικός & Πολιτιστικός Οργανισμός του Δήμου Δομοκού.
Η ανακοίνωση του Αθλητικού & Πολιτιστικού Οργανισμού του Δήμου Δομοκού
ΔΗΜΟΣ ΔΟΜΟΚΟΥ
Αθλητικός & Πολιτιστικός Οργανισμός
Δομοκός 21/8/2014
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Την Τρίτη 19 Αυγούστου το βράδυ, στον προαύλιο χώρο του Δημοτικού Σχολείου Φιλιαδώνας, πραγματοποιήθηκε εκδήλωση με θέμα: «Βιώματα και αναμνήσεις από τη σχολική ζωή στην επαρχία Δομοκού» και ήταν αφιερωμένη στον πανεπιστημιακό και συγγραφέα Βασίλη Αναγνωστόπουλο, (γεννημένο στον Άγιο Γεώργιο Δομοκού).
Η εκδήλωση διοργανώθηκε από τον Αθλητικό & Πολιτιστικό Οργανισμό του Δήμου Δομοκού, τη Γεωμυθολογική Εταιρείακαι το Σύλλογο για την Ιστορία της Εκπαίδευσης «Μιχάλης Παπαμαύρος».
Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν δεκάδες κάτοικοι της Φιλιαδώνας και της γύρω περιοχής αλλά και αρκετοί Λαμιώτες. Επίσης παρευρέθηκαν και οι βουλευτές Ελένη Μακρή – Θεοδώρου και Βασίλης Κυριακάκης.
Πήραν μέρος ως εισηγητές οι:
• Αναγνωστόπουλος Βασίλης, Ομότιμος Καθηγητής Παν. Θεσσαλίας, Συγγραφέας
• Δρ Μπενιάτα Ελένη, Προϊσταμένη Σχολικών Συμβούλων Στερεάς Ελλάδας
• Μπαϊκούσης Σπύρος, Αρχαιολόγος, Διευθυντής Εσπερινού Λυκείου Λαμίας
• Καρέλης Δημήτρης, Υπάλληλος ΔΕΗ, Συγγραφέας
Αρχική ομιλήτρια ήταν η κ. Ελένη Μπενιάτα, η οποία αφού ανέπτυξε τη σημασία της έρευνας και μελέτης του παρελθόντος, ανέλυσε τους στόχους της εκδήλωσης αλλά και του Συλλόγου «Μ. Παπαμαύρος», οι οποίοι είναι: η ενημέρωση, η ευαισθητοποίηση και η συστράτευση των κατοίκων της περιοχής Δομοκού για τη συλλογή, καταγραφή και διάσωση αντικειμένων και έκθεση αντικειμένων και γραπτών και προφορικών μαρτυριών, σχετικών με την ιστορία της εκπαίδευσης της περιοχής.
Κατόπιν πήρε το λόγο ο τιμώμενος κ Βασίλης Αναγνωστόπουλος, ο οποίος μετέφερε με γλαφυρό τρόπο και γεμάτο συναίσθημα τρόπο, τις θύμησες της παιδικής του ηλικίας από το Δημ. Σχολείο Αγίου Γεωργίου, όπως αυτές έχουν καταγραφεί στο αυτοβιογραφικό μυθιστόρημά του «Καπέλα στο πέλαγο», με νοσταλγία, με πόνο αλλά και με χιούμορ.
Ο συγγραφέας κ. Δημήτρης Καρέλης, αναφέρθηκε σε αναμνήσεις από τα μαθητικά χρόνια στο Γυμνάσιο Δομοκού αλλά και παρέθεσε γενικότερα στοιχεία από την ιστορία της εκπαίδευσης στην περιοχή, όπως παρουσιάζονται στο βιβλίο του «Η γη που γεννήθηκε ο Έλληνας: Η ιστορία της Βόρειας Φθιώτιδας και του Δομοκού».
Τέλος το λόγο πήρε ο κ. Σπύρος Μπαϊκούσης, ο οποίος παρουσίασε την εμπεριστατωμένη έρευνα που έχει κάνει σχετικά με την ιστορία του Δημοτικού Σχολείου Φιλιαδώνας με βάση τα αρχεία του σχολείου, από πλούσιο φωτογραφικό υλικό που συνέλεξε αλλά και τις αναμνήσεις των δικών του μαθητικών χρόνων και άλλων συγχωριανών του, σε αυτό.
Κατόπιν πήραν το λόγο και παλιοί δάσκαλοι της περιοχής, περιγράφοντας τις δικές τους αναμνήσεις από τα σχολικά χρόνια παλιότερων δεκαετιών.
Τον Δήμο Δομοκού εκπροσώπησε ο πρόεδρος του Αθλητικού & Πολιτιστικού Οργανισμού του Δήμου, κ. Ιωάννης Τράντας.
Στο ακροατήριο βρέθηκαν άτομα που έχουν αποφοιτήσει από σχολεία του Δομοκού. Μαζί τους ξαναθυμηθήκαμε και ξαναζήσαμε στιγμές από τις χαρές, την ξεγνοιασιά, αλλά και τις αγωνίες και τις στερήσεις των μαθητικών μας χρόνων, δασκάλους και δασκάλες που άφησαν το στίγμα τους στα σχολεία απ’ όπου πέρασαν και αξίζει να μνημονευθούν.
Η βραδιά κύλισε και τέλειωσε μέσα σε ένα κλίμα συναισθηματικής φόρτισης και συγκίνησης, στο οποίο υπέβαλε, εκτός των άλλων, και το φωτισμένο και πρόσφατα ανακαινισμένο πετρόχτιστο κτήριο του Δημ. Σχολείου του χωριού και ο καλαίσθητα διαμορφωμένος περιβάλλων χώρος του. Οι διοργανωτές έγιναν αποδέκτες αρκετών προσκλήσεων για τη διοργάνωση παρόμοιων εκδηλώσεων και σε άλλα μέρη της Φθιώτιδας.
Περισσότερα ΕΔΩ
Η ομιλία του Δημήτρη Β. Καρέλη στην Εκδήλωση:
Αγαπητοί συντοπίτες, φίλες και φίλοι.
Κατ’ αρχήν θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Σύλλογο για την Ιστορία της Εκπαίδευσης «Μιχάλης Παπαμαύρος», τη Γεωμυθολογική Εταιρεία και τον Αθλητικό & Πολιτιστικό Οργανισμό του Δήμου Δομοκού, για την εξαιρετική τιμή της πρόσκλησης μου στην σημερινή εκδήλωση για την ιστορία της εκπαίδευσης, τα βιώματα και τις αναμνήσεις από τη σχολική ζωή στην επαρχία Δομοκού.
Τούτη η γη, «Η γη που γεννήθηκε ο Έλληνας», έχει μεγάλη ιστορία και βαριά κληρονομιά. Δεν θα ήταν λοιπόν δυνατόν να μην έχει ανάλογη ιστορία στον τομέα της μάθησης και της εκπαίδευσης. Από την εποχή που ο βασιλιάς των Δολόπων Φοίνικας δίδαξε τη ρητορική και την πολεμική τέχνη στον ημίθεο Αχιλλέα στις όχθες της λίμνης Ξυνιάδος και την Όθρη, ως τα τέλη του 18ου αιώνα, μας είναι γενικά άγνωστες οι πτυχές της εκπαίδευσης στην περιοχή του Δομοκού, καθώς δεν έχουν μελετηθεί ειδικά και διεξοδικά από τους «ιστοριοδίφες» της περιοχής μας.
Την εποχή της Τουρκοκρατίας, όταν οι νάρθηκες των εκκλησιών και τα κελιά των μοναστηριών ήταν οι χώροι που παραδίδονταν κάποια στοιχειώδη μαθήματα στα ελληνόπουλα από κληρικούς και μοναχούς και το Ευχολόγιο, η Οκτώηχος και ο Απόστολος ήταν τα αλφαβητάρια τους, δεν υπήρχε οργανωμένη εκπαίδευση στην περιοχή του Δομοκού. Εικάζουμε ότι υπήρχαν εκπαιδευτικοί πυρήνες στα μοναστήρια του Αγίου Αθανασίου και της Αντίνιτσας, αλλά και στην πόλη του Δομοκού, υπό την σκέπη και την καθοδήγηση του Επισκόπου Θαυμακού. Πιθανή είναι και η λειτουργία μουσικοδιδασκαλείου στο Δομοκό κατά τις αρχές του 19ου αιώνα, καθώς την εποχή εκείνη υπήρχε σημαντικότατη μουσική κίνηση στην περιοχή του Δομοκού, όπως αυτό φαίνεται από τους καταλόγους των συνδρομητών μουσικών βιβλίων και συγκεκριμένα του «Καλοφωνικού Ειρμολογίου», όπου σε ιδιαίτερη παράγραφο αναφέρονται «οι εν Δομοκώ συνδρομητές». Στην περιοχή λειτούργησαν επί τουρκοκρατίας, πριν την απελευθέρωση το 1881, αλληλοδιδακτικά σχολειά, στα οποία οι μαθητές των ανώτερων τάξεων δίδασκαν τα παιδιά που φοιτούσαν στις κατώτερες. Στη πρωτεύουσα της επαρχίας μας λειτουργούσε ακόμη Παρθεναγωγείο με αρκετές μαθήτριες, την ίδια περίοδο.
Στο Δομοκό λειτούργησε μετά την απελευθέρωση, Δημοτικό Σχολείο, Ημιγυμνάσιο, Γυμνάσιο και Σχολαρχείο. Στην Επαρχία Δομοκού λειτουργούσαν τότε τριτάξια, διτάξια και μονοτάξια μικτά δημοτικά σχολεία με δημοδιδασκάλους και δημοδιδασκάλισσες, ανάλογα με τον αριθμό των μαθητών. Κατά την δεκαετία του 1950 λειτούργησαν στην περιοχή Νυχτερινές Σχολές, στο πλαίσιο αναπλήρωσης των τάξεων για τους μαθητές που δεν πήγαν σχολείο ή δεν μπόρεσαν να τελειώσουν το Δημοτικό, λόγω της Κατοχής.
Κατά τη δεκαετία του 1920, λειτούργησαν αυτόνομα Δημοτικά Σχολεία σχεδόν σε όλους τους συνοικισμούς της Επαρχίας Δομοκού, καθώς ήταν προϋπόθεση για την αναγνώριση ξεχωριστής κοινότητας η ύπαρξη και λειτουργία Δημοτικού Σχολείου.
Στα τέλη της δεκαετίας του 1930 σχεδόν όλα τα σχολεία της περιοχής Δομοκού ήταν νεόδμητα και είχαν ανεγερθεί με δαπάνες του κράτους από την κυβέρνηση Βενιζέλου, με δάνειο της Ελληνικής κυβέρνησης από Σουηδική εταιρία, αλλά και την ενεργή συμμετοχή και αρωγή των κατοίκων.
Η δίψα για μάθηση και γνώση, οδηγούσαν τους μαθητές των χωριών της Επαρχίας Δομοκού τα κατοπινά χρόνια, μέσα από μουλαρόδρομους, λασπωμένους καρόδρομους και μονοπάτια, σε αντίξοες καιρικές συνθήκες, στο να μείνουν και να περατώσουν τις γυμνασιακές τους σπουδές στην πόλη του Δομοκού. Ως το 1980 είχαν ιδρυθεί και τα Γυμνάσια Ομβριακής, Ξυνιάδας και Νέου Μοναστηρίου και το Λύκειο Νέου Μοναστηρίου.
Σ’ ένα απ’ αυτά τα σχολειά, στο πέτρινο Δημοτικό Σχολείο του Αγίου Γεωργίου που, κακώς κατά τη γνώμη μου, γκρεμίστηκε πρόσφατα από το Δήμο Δομοκού, είχα την τύχη να μάθω και εγώ τα πρώτα μου γράμματα κι έχω εκατοντάδες γλυκές θύμισες.
Σήμερα, μελετώντας ως φοιτητής τον Ελληνικό Πολιτισμό, έρχονται στη μνήμη μου με αφορμή τούτη την πρωτοβουλία, όλες εκείνες οι ξέγνοιαστες στιγμές της πρώτης μας νιότης, από το Δημοτικό του Αη-Γιώργη, τα Γυμνάσια Δομοκού και Ξυνιάδας και το Λύκειο Δομοκού. Κυρίως όμως βαθιά χαραγμένη στη μνήμη μου είναι η πρώτη μέρα στο Δημοτικό Σχολείο αλλά και στο Γυμνάσιο του Δομοκού, στη δεκαετία του 1970. Είναι λοιπόν το πρώτο μου επίσημο πρωινό στο σχολείο, στην πρώτη δημοτικού, χωρίς όμως το άγχος του πρωτάρη καθώς η δασκάλα μου η κυρία Νίτσα, καλή της ώρα, έμενε στο σπίτι μας για χρόνια και είχε φροντίσει να γράφω και να διαβάζω πολύ πριν από τη μέρα τούτη. Βρισκόμαστε λοιπόν στη γραμμή την ώρα της πρωινής προσευχής και για κακή μου τύχη η μεγάλη δερμάτινη σάκα που μου είχε πάρει ο πατέρας μου για να τη γεμίσω με τα πρώτα μου βιβλία, έπεσε στο έδαφος κι εγώ για να μη σκονιστεί έκανα να τη σηκώσω. «Εκινήθεις, γιατί εκινήθεις;;;», ακούστηκε στο τέλος της προσευχής η φωνή του δάσκαλου Τσουρή και χωρίς να το καταλάβω είδα πεταλούδες «πράσινες, κόκκινες και… κίτρινες», κι αισθάνθηκα κάπως σαν την… «Πετροβασίλη» στην ταινία «το ξύλο βγήκε απ’ τον Παράδεισο»! Όμως δεν πτοήθηκα, ξεπέρασα γρήγορα το ατυχές εκείνο γεγονός και ως καλός μαθητής δεν «εδέχθην ετέραν φοράν παραδειγματισμόν δια της πειθούς». Λίγα χρόνια όμως αργότερα στο γυμνάσιο Δομοκού αυτή τη φορά την αντίστοιχη πρώτη ημέρα και ως αριστούχος στις εξετάσεις, διαδραματίστηκε το ίδιο γεγονός, σ’ ένα ίδιο σκηνικό, με πρωταγωνίστρια αυτή την φορά την καθηγήτρια – φιλόλογό μας κ. Φαλάρα, «δι ασήμαντον αφορμήν».
Όμως σήμερα μετά από τόσα χρόνια, τούτες οι αναμνήσεις δεν φαντάζουν δυσάρεστες, καθώς δένουν υπέροχα με τις χαρούμενες φωνές μας και το παιχνίδι στα διαλείμματα, με τη μυρωδιά της κομμένης λεβαντίνας στο κηπάριο του σχολείου μας στο χωριό, που όλοι περιποιούμασταν για να το έχουμε όμορφο και καλλωπισμένο και τις «γυμναστικές επιδείξεις», όταν με τα σακιά στα πόδια και τα κουτάλια με το αυγό στο στόμα πασχίζαμε να φτάσουμε στον τερματισμό!
Ακόμα και τις δύσκολες εποχές στο Δομοκό, όταν παίρναμε μια δραχμή ψωμί από τον φούρνο του Τζιώρα ή το Τζιάνο, τις «πέτρινες» πάστες του Χριστόφορου στις γιορτές ή όταν περιμέναμε στο κρύο, τη βροχή και την αντάρα του Δομοκού, το σχολικό λεωφορείο να μας μεταφέρει στα χωριά και τα σπίτια μας, ούτε και κείνες τις στιγμές δεν χάσαμε το χαμόγελό μας και την αισιοδοξία μας.
Τούτος εδώ ο τόπος, μέσα απ’ τις αντιξοότητες και τις δυσκολίες, ανέδειξε λαμπρούς επιστήμονες και εκπαιδευτικούς, που λαμπρύνουν τις δέλτους της ιστορίας και του πολιτισμού με την παρουσία τους και την προσφορά τους, για εκατοντάδες χρόνια.
Για το λόγο αυτό, είναι απόλυτα επιβεβλημένη η ευαισθητοποίηση και η συστράτευση των κατοίκων της περιοχής Δομοκού για τη συλλογή, καταγραφή και διάσωση αντικειμένων σχετικών με την ιστορία της εκπαίδευσης της περιοχής, όπως ακριβώς το οραματίστηκαν οι διοργανωτές της εκδήλωσης και ο «Σύλλογος για την Ιστορία της Εκπαίδευσης «Μιχάλης Παπαμαύρος», την Πρόεδρο του οποίου θέλω και δημόσια να συγχαρώ για την πρωτοβουλία και να δηλώσω αρωγός και συμπαραστάτης στην αξιέπαινη τούτη προσπάθεια και σας καλώ όλους να πράξετε το ίδιο.
Σας ευχαριστώ.
Δημήτρης Β. Καρέλης
