Dimitris Karelis: Δημοσιεύσεις

Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Δημοσιεύσεις. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Λογαριασμοί ρεύματος: προστασία καταναλωτών με χρωματιστά τιμολόγια

Στέλιος Βογιατζάκης

Σε μια νέα πραγματικότητα, εντελώς διαφορετική από αυτήν που γνωρίζουν και έχουν συνηθίσει μέχρι σήμερα, θα κληθούν να πλοηγηθούν από την αρχή του επόμενου έτους οι καταναλωτές σε ό,τι αφορά τους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος.

Μετά το τέλος των επιδοτήσεων στους λογαριασμούς οι οποίοι ήταν απολύτως απαραίτητοι μετά την έκρηξη των τιμών της ενέργειας που προκλήθηκαν από τον πόλεμο στην Ουκρανία, έρχεται μια σειρά τεσσάρων διαφορετικών τιμολογίων ρεύματος. Τα τιμολόγια ξεχωρίζουν από το χρώμα τους, το οποίο δείχνει τον τρόπο τιμολόγησης της ενέργειας που επιλέγει κάθε καταναλωτής.

-Το πράσινο τιμολόγιο θα είναι αυτό στο οποίο θα μεταφερθούν αυτομάτως όλοι οι καταναλωτές που δεν θα κάνουν οποιαδήποτε άλλη επιλογή μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2023. Το τιμολόγιο αυτό θα είναι ομοιόμορφο για όλους τους προμηθευτές. Η τιμή χρέωσης της κιλοβατώρας θα ανακοινώνεται την 1η κάθε μήνα από τους προμηθευτές και θα κοινοποιείται στη ΡΑΑΕΥ.

-Το μπλε τιμολόγιο θα είναι τιμολόγιο σταθερής χρέωσης της κιλοβατώρας, ανεξαρτήτως αυξομειώσεων στις τιμές της ενέργειας που θα προσφέρει ο προμηθευτής και θα αποδέχεται ο καταναλωτής. Η τιμή που θα προσφερθεί θα έχει ισχύ για όλη τη διάρκεια της σύμβασης.

-Το κίτρινο τιμολόγιο θα είναι κυμαινόμενο και θα έχει ως βάση τη χρηματιστηριακή χονδρική τιμή της κιλοβατώρας η οποία διαμορφώνεται πανευρωπαϊκά σε καθημερινή βάση στο Χρηματιστήριο Ενέργειας. Το κίτρινο τιμολόγιο έχει δύο υποκατηγορίες: αυτό στο οποίο η τιμή της κιλοβατώρας, από την οποία θα προκύπτει και το ύψος του λογαριασμού, θα καθορίζεται πριν την περίοδο κατανάλωσης και αυτό στο οποίο θα καθορίζεται μετά την περίοδο κατανάλωσης.

-Το πορτοκαλί τιμολόγιο, τέλος, αφορά προς το παρόν λίγους οικιακούς καταναλωτές καθώς απευθύνεται μόνο σε εκείνους που έχουν τοποθετήσει έξυπνους μετρητές. Παρέχει δυναμική τιμολόγηση, με τις τιμές της κιλοβατώρας να μπορούν να αλλάξουν ακόμη και μέσα στη διάρκεια της ίδιας ημέρας.

Δικαίωμα αλλαγής

Και με το νέο σύστημα τιμολόγησης ο καταναλωτής έχει τη δυνατότητα όποτε επιθυμήσει να επιλέξει οποιοδήποτε προσφερόμενο τιμολόγιο, υπογράφοντας νέα σύμβαση με τον προμηθευτή της επιλογής του. Μόνη εξαίρεση αποτελούν τα σταθερά τιμολόγια, που έχουν μακροχρόνιες συμβάσεις. Η αλλαγή προμηθευτή ή τιμολογίου προμήθειας γίνεται οποτεδήποτε και δεν συνεπάγεται δικαίωμα αποζημίωσης του προμηθευτή λόγω της πρόωρης αποχώρησης του πελάτη. Εξαίρεση είναι οι περιπτώσεις διακοπής σύμβασης τιμολογίου σταθερής τιμής.

Συνιστάται προσοχή...

Το ερώτημα που έχει στο μυαλό του κάθε καταναλωτής είναι αυτό της κατάλληλης επιλογής. Η συντριπτική πλειονότητα των πολιτών που δεν είναι οικονομικοί αναλυτές και δεν παρακολουθούν το Χρηματιστήριο ενέργειας δεν έχουν τα απαραίτητα εφόδια για να κάνουν με σιγουριά την επιλογή που είναι καλύτερη γι’ αυτούς.

«Η αλήθεια είναι ότι οι απλοί πολίτες δεν μπορούμε να διαγνώσουμε τι θα συμβεί στο μέλλον. Θα παραμείνουν οι τιμές εκεί που είναι σήμερα ή θα τελειώσει ο πόλεμος και θα πέσουν; Μπορεί επίσης να υπάρξει επιδείνωση της διεθνούς κατάστασης και οι τιμές να ανέβουν» λέει στο «Μανιφέστο» ο υπεύθυνος επικοινωνίας της ΓΕΝΟΠ Δημήτρης Καρέλης.

Στο ερώτημα τι θα πρότεινε ο ίδιος σε έναν πολίτη που θέλει να κάνει μια συνετή επιλογή ο κ. Καρέλης λέει: «Αυτό που θα πρότεινα, στην περίπτωση που οι προμηθευτές παρουσιάσουν μια τιμή κιλοβατώρας που θα βρίσκεται περίπου στα σημερινά επίπεδα των 13 - 14 λεπτών, είναι η επιλογή του μπλε τιμολογίου που θα παράσχει τη σημερινή σταθερότητα για όλη τη διάρκεια της σύμβασης. Αν, ωστόσο, η σταθερή χρέωση είναι, για παράδειγμα, 25 λεπτά, θα πρότεινα κάποια από τις άλλες επιλογές» σημειώνει και διηγείται τι συνέβη στον ίδιο όταν η ενεργειακή κρίση βρισκόταν στην οξύτερη φάση της: «Εκείνη την περίοδο είχα στο σπίτι μου σταθερό τιμολόγιο και για τουλάχιστον έναν χρόνο δεν είχα πρόβλημα με τους λογαριασμούς. Αντίθετα, στο σπίτι στο χωριό το οποίο θερμαινόταν με ηλεκτρικά σώματα και είχαμε κυμαινόμενο επιτόκιο μας ήρθε ένας λογαριασμός της τάξης των 1.500 ευρώ».

Δημοσιεύθηκε στην έκδοση της Καθημερινής Πολιτικής Εφημερίδας «to manifesto» και στο:

https://tomanifesto.gr

Συσσίτιο στη γρίππη του 1918.

Από την ανοσία της αγέλης, στην αγελαία ανοησία;

Είναι βέβαιο πως δεν βρισκόμαστε μπροστά σε μια πρωτόγνωρη υγειονομική κρίση, αλλά σε μια πρωτόγνωρη επιλογή διαχείρισης μιας υπαρκτής, είναι η αλήθεια, πάνδημης κρίσης. Πανδημίες και επιδημίες, λοιμοί και θανατηφόρες ασθένειες έπληξαν τον πλανήτη και τις ανθρώπινες κοινωνίες ουκ ολίγες φορές. Να θυμηθούμε το λοιμό των Αθηνών («σύνδρομο του Θουκυδίδη») το 430 π.Χ. που αποδεκάτισε την πόλη, την «Ιουστινιάνειο» πανώλη τον 6^ο αιώνα μ.Χ. με τα 15 εκ. θύματα, τη Μεγάλη Πανώλη ή Μαύρο Θάνατο που στοίχισε τη ζωή 25 εκατ. ανθρώπους στα τέλη της δεκαετίας του 1340, την Ευλογιά (15^ος -17^ος αιώνας), τη Χολέρα (1817-23), ως τις φονικές πανδημίες γρίπης του 20^ου αιώνα, την Ισπανική γρίπη με πάνω από 50 εκατομμύρια νεκρούς το 1918, την επιδημία τύφου στη Ρωσία το 1918-22 με 3 εκατ. να πεθαίνουν, την Ασιατική γρίπη 1957-58 που στοίχισε τη ζωή σε περίπου ένα εκατ. ανθρώπους, τη Γρίπη του Χονγκ Κονγκ το 1968 που ήταν υπεύθυνη για το θάνατο 500.000-1.000.000 ανθρώπων παγκοσμίως, την πανδημία της Ρωσικής Γρίπης, 1977-78 με 700.000 θανάτους, αλλά και την πανδημία HIV/AIDS, με την παγκόσμια εξάπλωση και τα 36 εκ. νεκρών από το 1981 ως το 2012.

Ωστόσο, οι κοινωνίες ποτέ δεν σταμάτησαν να λειτουργούν, παρότι το πλήγμα ήταν σε κάθε περίπτωση μεγάλο, ενώ οι δυνατότητες της ιατρικής επιστήμης απειροελάχιστες, ως μηδενικές, σε σχέση με τη σημερινή εποχή.

Στην σημερινή περίπτωση του κορονοϊού, το μεγαλύτερο ποσοστό των θανάτων παγκοσμίως, σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό, αφορά χαμηλά ποσοστά, με μεγαλύτερα στο Βέλγιο με 0, 047%, την Ισπανία με 0,043%, την Ιταλία με 0,038%, τη Γαλλία με 0,029%, την Αγγλία με 0,022%, την Ολλανδία με 0,021%, την Ελβετία με 0,016%, τη Σουηδία με 0,015% και στις ΗΠΑ 0,012%, ενώ στον αντίποδα με εξαιρετικά χαμηλά ποσοστά, βρίσκονται χώρες με μεγάλο πληθυσμό όπως η Ινδία με 0,000036%, η Συρία με 0,00001%, αλλά και άλλες χώρες με ποσοστό θανάτων γύρω στο 0,001%, όπως η Ελλάδα, η Φινλανδία, η Αλβανία, η Κροατία, η Πολωνία, η Βραζιλία, το Περού, η Χιλή και η Αλγερία.

Αναρωτιέμαι λοιπόν, ποιος μας εξασφαλίζει πως το μοντέλο που έχει επιλεγεί είναι η μοναδική ενδεδειγμένη λύση, όταν ούτε ιστορικό προηγούμενο πλήρους αποκλεισμού έχουμε κι όταν άλλα μοντέλα (Σιγκαπούρη, Χονγκ Κονγκ) έχουν μεγαλύτερη επιτυχία, με το μικρότερο δυνατό κόστος στην κοινωνία;
Πότε και πως μπορεί να επιτευχθεί η απαιτούμενη, κατά τους ειδικούς, γενική ανοσία στον πληθυσμό, εφόσον οι «γνωστοί» νοσούντες είναι λίγοι, ειδικά στην περίπτωση της Ελλάδας;

Μάθαμε τον παράγοντα R, δηλαδή τον πραγματικό ρυθμό αναπαραγωγής του ιού και χάσαμε τον παράγοντα Α, δηλαδή τον ίδιο τον άνθρωπο, παρότι ισχυριζόμαστε πως όλα γίνονται για την προστασία του.

Ποιος μας διασφαλίζει πως τα «υποκείμενα νοσήματα» των ευπαθών ομάδων του πληθυσμού δεν θα είναι αύριο οι κύριες αιτίες θανάτου σε μεγάλη μερίδα πληθυσμού και σε τεράστια πιθανόν κλίμακα, δεδομένης της παραμέλησης ή της άγνοιας της επικινδυνότητας της νόσου;
Δεν θα είναι οι θάνατοι αυτοί απότοκα της κακής ή ανεπαρκούς διαχείρισης μια κρίσης, η οποία ίσως έχει υπερεκτιμηθεί ή διογκωθεί τεχνητά;
Ποιος γνωρίζει τις μακροπρόθεσμες αρνητικές συνέπειες στην υγεία των εγκλεισμένων ανθρώπων από την αρνητική τους ψυχολογία, την έλλειψη δραστηριότητας και την καθιστική ζωή;

Φτάσαμε στο σημείο να πρυτανεύει η λογική «Πας μη ων μεθ’ ημών, καθ’ ημών», για όσους έχουν διαφορετική άποψη, μ’ ότι αυτό μπορεί να προκαλέσει, εξαίροντας υπέρμετρα την λογική της καραντίνας, ενώ οι διαφαινόμενοι κίνδυνοι από τον στραγγαλισμό της οικονομίας είναι ανυπολόγιστοι και παράγουν αλυσιδωτές αντιδράσεις, οι οποίες πιθανόν να φέρουν περισσότερα θύματα από αυτά της ασθένειας που προκαλεί ο κορονοϊός. Δεν μιλούμε με βάση συνωμοσιολογικές θεωρίες, καθώς προτάσσουμε τη ρεαλιστική θεώρηση ενός υπαρκτού προβλήματος, με όρους επιστημονικούς κι όχι κατ’ ανάγκη ιατρικούς και υγειονομικούς.

Ποιος μπορεί με βεβαιότητα να πει πως θα είναι σε λίγο και για πόσα χρόνια η παγκόσμια οικονομία;
Πόσες επιχειρήσεις θα αναγκαστούν να κλείσουν και πόσοι άνθρωποι θα οδηγηθούν στην ανεργία;
Θα πει κανείς πως η ανθρώπινη ζωή έχει τον πρώτο λόγο.
Ναι, αλλά πως θα μπορέσουμε να διαχειριστούμε τις εξεγέρσεις που θα φέρουν όλα τα παραπάνω, την επισιτιστική κρίση και όλα τα συνεπακόλουθα μιας κρίσης τέτοιου μεγέθους;

Μαθαίνουμε για παράδειγμα, ότι οι Έλληνες αγρότες μειώνουν την καλλιέργεια κηπευτικών και άλλων εδώδιμων προϊόντων, με ότι αυτό συνεπάγεται για τον επισιτισμό των Ελλήνων, καθώς ουδεμία πρόνοια υπήρξε τα προηγούμενα χρόνια για την καταγραφή των αναγκών σε προϊόντα που, αντί να εισάγουμε, έπρεπε να καλλιεργούμε οι ίδιοι, όπως γινόταν παραδοσιακά.

Χρειάζεται λοιπόν μια ρεαλιστική και πολύπλευρη, πατριωτική διαχείριση της κρίσης, για να μην αναγκαστούμε αύριο να τρώμε τις σάρκες μας, αλλά να «διαβούμε τον Ρουβίκωνα» με τις λιγότερες δυνατές απώλειες.

Πρέπει εν κατακλείδι, να προσέξουμε να μην περιέλθουμε αντί στην «ανοσία της αγέλης», στην «αγελαία ανοησία», με το «κάντο όπως οι άλλοι»…

«Alea jacta est ή ο κύβος ερρίφθη»…

Δημήτρης Καρέλης

karelisdimitris@gmail.com

Νοσοκομείο στη φονική γρίππη του 1918, στην Αμερική.

Ποίος ήτον ο Ομβριακίτης Ιερομόναχος Νικόλαος Δοχειαρίτης;

Με αφορμή την προσεχή εξαιρετική εκδήλωση, υπό την αιγίδα της Ιεράς Μητροπόλεως Φθιώτιδος με θέμα: « Ο Νικόλαος Δοχειαρίτης (εξ Ομβριακής) και η συμβολή του στην ψαλτική τέχνη», το Σάββατο 30 Ιουλίου 2016 στις 10:30 π.μ., στην Ιερά Μονή Αγίου Αθανασίου στην Ομβριακή Δομοκού.

Ο Ομβριακίτης Ιερομόναχος Νικόλαος Δοχειαρίτης (1781-1846).

Γράφει ο Δημήτρης Β. Καρέλης

Ο μουσικός ψάλτης, διδάσκαλος και εξηγητής, πανοσιομουσικολογιότατος Ιερομόναχος Νικόλαος Δοχειαρίτης, κατά κόσμο Νικόλαος Πρωτοπαππάς, γεννήθηκε στην Ομβριακή το 1781 και έζησε στο Άγιο Όρος, στη Μονή Δοχειαρίου, από το 1806 περίπου, ως και το 1846 οπότε εκοιμήθη. Ο Νικόλαος - Νικηφόρος Δοχειαρίτης είναι μια από τις πιο σημαντικές προσωπικότητες της Αγιορείτικης και ευρύτερης ψαλτικής παράδοσης του 19ου αιώνα. Η καταγωγή του γίνεται γνωστή από τον Κώδικα Ζητειών της Μονής Δοχειαρίου όπου στο φ. 256ν αναφέρεται: «Έτος 1830 παράδοσις του πα(πα) κυρ νηκιφόρ(ου) ψάλτ(ου) Δομοκυότ(ου) χορίον Ομβρακή λεγόμενον. Έδοσεν εις το μοναστήριον γρ(όσια) 2500 από ζητείαν». «Νικόλαος Ιωάννου εκ Δομοκού, ορτά ποϊλής, άκ σακκελής, ετών εξήντα, διαμένων στη Μονή Δοχειαρίου».

Έτσι περιγράφεται ο Ιερομόναχος Νικόλαος στον απογραφικό κατάλογο της Ι. Μονής Δοχειαρίου του Αγίου Όρους που καταρτίστηκε την 1η Ιανουαρίου του 1841. Δεν υπήρχε καλύτερος τρόπος για να περιγραφεί το πρόσωπο που πρωταγωνίστησε στην Αγιορείτικη Πολιτεία στο πρώτο μισό του 19ου αιώνα, σε μια εποχή που η φωτογραφία ήταν άγνωστη. Με την μετάφραση των τουρκικών λέξεων του καταλόγου έχουμε την εικόνα του Ιερομόναχου Νικόλαου ως εξής: «Νικόλαος του Ιωάννου εκ Δομοκού, μετρίου αναστήματος, ασπρογενής, ετών εξήντα, διαμένων στη Μονή Δοχειαρίου».

Η Μονή Δοχειαρίου βρίσκεται μεταξύ των μοναστηριών Ξενοφώντος και Κωνσταμονίτου στο Άγιο Όρος. Η παράδοση ανάγει την ίδρυση του μοναστηριού στον άγιο Ευθύμιο, μαθητή και συνασκητή του αγίου Αθανασίου, τον 10ο αι. Η πρώτη σχετική μαρτυρία με την παρουσία του Ομβριακίτη Ιερομόναχου στη μονή αυτή βρίσκεται στα κατάστιχα των ληψοδοσιών της Μονής κατά τα έτη 1806-07 όπου αναφέρεται ως διάκος Νικηφόρος ο οποίος δανείζει στο μοναστήρι 150 γρόσια με τόκο 6%. Αν χειροτονείται διάκος στην ηλικία των 25 ετών τότε μετέβη στο Άγιο Όρος στις αρχές του 19ου αι. Πληροφορούμαστε επίσης ότι το 1812-13 είχε χειροτονηθεί στο δεύτερο βαθμό της ιεροσύνης. Κατά την περίοδο της Επανάστασης του 1821, στην οποία η Μονή Δοχειαρίου συμμετείχε ενεργά, ο μοναχός Νικηφόρος φέρεται να μετακόμισε για ένα διάστημα στην Κωνσταντινούπολη, χωρίς αυτό να αποδεικνύεται. Κατά την περίοδο 1830-1834 ο Νικηφόρος γίνεται «προεστός», ως παπα-κυρ Νικηφόρος ιεροψάλτης, μετά την παράδοση στη Μονή του σημαντικότατου ποσού των 2540 γροσίων, στις 23 Ιουλίου του 1830, πράγμα που του χάρισε το ζηλευτό βαθμό του «προεστώτος» και συνάμα μεγάλα προνόμια, όπως ελευθερία και επιβίωση, χωρίς την ανάγκη των μακρινών και μακροχρόνιων μετακινήσεων, «ζητειών» ή «ταξιδείων», κάτι σαν τους σημερινούς εράνους, καθώς του εξασφάλιζε ένα σημαντικό ποσό από την μονή για τη διαβίωσή του.

Τον ιερομόναχο Νικηφόρο τον συναντούμε επίσης στις Καρυές του Αγίου Όρους, σε καλύβα που ο ίδιος είχε αγοράσει το 1818, αλλά και ως «κοινοβιάτη» στη Μονή Δοχειαρίου. Το 1834 ο Νικηφόρος καλείται από τη Χιλανδαρινή αδελφότητα με σκοπό να εργαστεί για την προσαρμογή ελληνικών μελωδιών στα σλαβωνικά λειτουργικά κείμενα. Η στιγμιαία πρόσκληση μετατράπηκε σε ένταξη του Νικηφόρου στην Χιλανδαρινή αδελφότητα με την κουρά του σε μεγαλόσχημο μοναχό και την αλλαγή του ονόματός του σε Νικόλαο. Πιθανότατα η φυγή του να αποτελεί μέρος οικονομικής ή άλλης διένεξης με την αδελφότητα του Δοχειαρίου. Το 1837 επανέκαμψε στην Μονή Δοχειαρίου αναλαμβάνοντας, από το 1838, καθήκοντα αντιπροσώπου της Μονής στην Ιερά Σύναξη.

Το 1840-41 αναλαμβάνει καθήκοντα επιστάτου στην Ιερή Κοινότητα και το 1845 επιστρέφει στη θέση του Αντιπροσώπου. Το 1846 τα κατάστιχα Ληψοδοσιών της Μονής επιβεβαιώνουν το θάνατο του Δοχειαρίτη μοναχού Νικολάου. Ο Ιερομόναχος Νικόλαος Δοχειαρίτης έγινε ιδιαίτερα γνωστός στην Αγιορείτικη πολιτεία κυρίως για τις μουσικές του δραστηριότητες στην ψαλτική, στην εξήγηση της παλαιάς σημειογραφίας, στην αντιγραφή κωδίκων και στη διδασκαλία της ψαλτικής τέχνης.

Η αξιόλογη μουσική του παιδεία θα πρέπει να αναζητηθεί στο τόπο καταγωγής του, την περιοχή Ομβριακής και Δομοκού, όπου υπήρχε την εποχή του 18ου αιώνα αξιόλογη μουσική κίνηση. Το ότι υπήρχε σημαντικότατη μουσική κίνηση στην περιοχή του Δομοκού την εποχή εκείνη φαίνεται από τους καταλόγους των συνδρομητών μουσικών βιβλίων και συγκεκριμένα του «Καλοφωνικού Ειρμολογίου», όπου σε ιδιαίτερη παράγραφο αναφέρονται «οι εν Δομοκώ συνδρομητές».

Ανάμεσα στους συνδρομητές εκείνους συγκαταλέγονται, ο Θεοφιλέστατος επίσκοπος Θαυμακού κ. Κύριλλος, ο εν ιερομομάχοις μουσικός κυρ Διονύσιος εξ Ομβριακής, ο λόγιος και μουσικός Νικόλαος Παπάζογλους εκ Δομοκού και ο τιμιότατος κ. Μήτρος Μάμμος, επίσης από το Δομοκό.

Φαίνεται πως την εποχή εκείνη εκτός από το ιδιωτικό ενδιαφέρον και την προσωπική ενασχόληση, η «επίσημη» υποστήριξη της μουσικής στο πρόσωπο του Θεοφιλέστατου Επισκόπου, η ύπαρξη μοναστικού κέντρου που θα υποστήριζε την εκμάθηση και διάδοση της ψαλτικής τέχνης, η πιθανή ύπαρξη μουσικοδιδασκαλείου στο Δομοκό, πλαισιωμένο από λόγιους και μουσικούς, και ο συνεπικουρικός ρόλος των τιμιοτάτων ανδρών, δημιουργούσαν το ιδανικό περιβάλλον όταν ο μικρός Νικόλαος βαπτιζόταν στα νάματα της μουσικής, στην ιδιαίτερη πατρίδα του την Ομβριακή και το Δομοκό.

Η μουσική του δράση τοποθετείται στο διάστημα 1820-1840 και διασώζονται πάνω από 50 μουσικοί Κώδικες, διάσπαρτοι στο Άγιο Όρος και στον ευρύτερο ελλαδικό χώρο. Η μουσική του προσφορά έγκειται στο ότι μετέγραψε μεγάλο όγκο μουσικών κειμένων σε σημειογραφία καταληπτή και αναλυτική. Συνέχισε τη διάδοση των παλαιών μελών στη νέα μουσική γραφή, διότι ήταν γνώστης του πριν το 1814 παλαιού μουσικού συστήματος αλλά και του νέου, που υφίσταται μέχρι τις μέρες μας. Επίσης, διέπρεψε στη διδασκαλία της Βυζαντινής Μουσικής στο χώρο του Αγίου Όρους, ιδρύοντας δικό του μουσικό διδασκαλείο.

Μελοποίησε πολυελαίους, χερουβικά, μαθήματα, ιδιόμελα, οκτάηχα, Απολυτίκια για τις Δεσποτικές και Θεομητορικές εορτές κ.ά., που καταδεικνύουν μια ολοκληρωμένη μουσική προσωπικότητα. Ο Νικόλαος συγκαταλέγεται ανάμεσα στους τέσσερις Αγιορείτες εξηγητές μαζί με τον Ματθαίο Βατοπαιδινό, τον Ιωάννη Διονυσιάτη και τον Θεοφάνη Παντοκρατορινό. Στο αρχείο της Μονής Δοχειαρίου υπάρχουν δύο χειρόγραφες επιστολές προς το Νικόλαο, συγγενών του από την Ομβριακή.

Η μία από τον Παναγιώτη Πρωτοπαππά ιερέα (1834) και η άλλη από τον Κωνσταντίνο Πρωτοπαππά. Στο γράμμα του Παναγιώτη αναφέρεται το όνομα Σακελλαρίου, όπως αναφέρεται και στους εκλογικούς καταλόγους του 1883 Παναγιώτης Πρωτοπαππάς ή Σακελλαρίου.

Πηγές:
1. Δημήτρης Β. Καρέλης, «Η γη που γεννήθηκε ο Έλληνας: Η ιστορία της Βόρειας Φθιώτιδας και του Δομοκού», 2013.
2. Αποστολόπουλος Θ., «Το γενεαλόγιο των Ομβριακιτών», 2008.
3. «Ο Ομβριακίτης Ιερομόναχος Νικόλαος Δοχειαρίτης» (1781-1846). Ο βίος και η συμβολή αυτού στην Ψαλτική Τέχνη, του κ. Μιχαήλ Στρουμπάκη Δρ.Θ., Καθηγητού Ανωτάτης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Κρήτης.

Περισσότερα για την ιστορία της περιοχής Δομοκού στο βιβλίο: Δημήτρης Β. Καρέλης, «Η γη που γεννήθηκε ο Έλληνας: Η ιστορία της Βόρειας Φθιώτιδας και του Δομοκού», 2013.

Στη φωτό η Μονή Δοχειαρίου στο Άγιο Όρος

Οι λιλιπούτειοι …καουμπόηδες!

Ιχνογραφεί ο Δημήτρης Β. Καρέλης

Όταν κάποιες φορές με πιάνουν οι… νοσταλγίες μου, σαν και τούτο εδώ το γλυκό και ζεστό κυριακάτικο πρωινό, σκαλίζω τη μνήμη μου κι ανασύρω απ’ το παλιό, μεγάλο ξύλινο σεντούκι της μύρια γεγονότα και θύμισες. Κείνες τις ώρες ξεχνώ τα δυσάρεστα του παρόντος και κρατώ μόνο τις ευχάριστες και χαρούμενες στιγμές, γιατί τούτες εδώ θέλω να θυμάμαι, πρώτα ο θεός, πολλά χρόνια μετά.
Σε μια γωνιά λοιπόν του σεντουκιού της μνήμης, βρήκα τη μικρή και σύντομη περιπέτεια τριών λιλιπούτειων, επίδοξων …καουμπόηδων!
Είμαστε λοιπόν στον Αη-Γιώργη του Δομοκού, αρκετά φεγγάρια πίσω, εγώ, ο Χρήστος ο επιλεγόμενος «καουμπόης» κι ο Σταύρος ο «αθηναίος», τρία από τα μέλη της παρέας μας, καθώς για κάποιο λόγο οι υπόλοιποι δεν έχουν εμφανιστεί και προσπαθούμε να οργανώσουμε το επόμενο …ανδραγάθημά μας.
Όπως ήταν φυσικό δεν αργήσαμε διόλου να εντοπίσουμε τον επόμενο στόχο και βαλθήκαμε να καταστρώσουμε ένα ακόμη μεγαλεπήβολο σχέδιο!
Τούτη εδώ τη φορά όμως τα πράγματα ήταν λίγο πιο δύσκολα απ’ ότι τα φανταζόμασταν και τα υπολογίζαμε. Ο «στόχος» δεν ήταν άλλος από ένα πανέμορφο σιδηρόψαρο* άτι που ήταν δεμένο τις τελευταίες μέρες πάνω σ’ ένα τηλεγραφόξυλο στ’ αλώνια του χωριού, κάτω από το σπίτι μου.
Το υπέροχο άλογο, που στα μάτια μας φάνταζε κάτι ανάμεσα στον Βουκεφάλα του Μεγαλέξανδρου και τον Πήγασο του Βελλερεφόντη, το φτερωτό άλογο της ελληνικής μυθολογίας, βρισκόταν εκεί δεμένο για μέρες, ξεχασμένο θαρρείς γι άγνωστο λόγο, παρατημένο από τον κύρη του.
Αγαπούσα πολύ ετούτα τα υπέροχα ζώα και για μέρες το επισκεπτόμουν, το τάιζα τακτικά τριφύλλι και το πότιζα νερό με τον μεγάλο ανοξείδωτο κουβά που υπήρχε στο σπίτι επί τούτω.
Είχε έρθει η ώρα λοιπόν να το πάρουμε και να το καβαλήσουμε, καθώς είχαμε πεισθεί πως τ’ αφεντικό του δεν το χρειαζόταν πια. Χαράξαμε την διαδρομή που θ’ ακολουθούσαμε ως το τελικό προορισμό, τον λόφο του Προφήτη Ηλία και το συμπεθερικό, περνώντας πρώτα από το Τριανταφυλλόρεμα, το ποταμάκι με τις χιλιάδες αγριοτριανταφυλλιές.
Εκμεταλλευόμενοι την μεσημεριανή «σιέστα» υλοποιούμε αστραπιαία το σχέδιό μας και λύνουμε από το στύλο το άλογο, το οποίο μας ακολουθεί σαν τους αναπάντεχους ελευθερωτές του. Είμαστε δεν είμαστε τότε δώδεκα χρονών, συνομήλικοι κι όσες προσπάθειες κι αν κάναμε ν’ ανέβουμε στη ράχη του …Βουκεφάλα, στάθηκε αδύνατο. Τα κατάφερα ο ίδιος, με κόπο ειν’ αλήθεια, φτάνοντας στο ρέμα και πηδώντας στη ράχη του αλόγου από τις όχθες, παριστάνοντας τον …Ρίνγκο, αγνοώντας στον κίνδυνο μιας επώδυνης πτώσης…
Για μας η περιπέτεια ήταν τότε πάνω απ’ όλα κι αυτό δεν άλλαξε τα σχέδιά μας ούτε η επίθεση από τα σκυλιά του τσέλιγκα Κουκούλη, ούτε η πορεία προς το άγνωστο, μέσα από ρέματα και καλαμποκιές. Όταν φτάσαμε επιτέλους, δια πυρός και σιδήρου, στο «Συμπεθερικό» αποφασίσαμε να αρχίσουμε την ιππασία ανεβαίνοντας πάνω σ’ ένα μεγάλο βράχο ώστε να καβαλικεύουμε άνετα το ψηλόσωμο άτι. Ένας - ένας λοιπόν κάναμε εναλλάξ τη διαδρομή από το βράχο του «Συμπεθερικού» στην κορφή του Αη-Λιά πάνω στη ράχη του αλόγου, χωρίς φυσικά σέλα ή σαμάρι, για πολλές ώρες μέχρι που το λιόγερμα πίσω απ’ τους λόφους της Ξυνιάδας χτύπησε το καμπανάκι της επιστροφής.
Όμως η περιπέτεια είχε ένα απρόσμενο τέλος μετά από μια ευτυχισμένη και χαρούμενη μέρα.
Φτάνοντας στο χωριό διαπιστώνουμε πως μας ψάχνουν οι δικοί μας αλλά και ο μπάρμπα-Μήτσος ο αγροφύλακας! Αφού φάγαμε το κράξιμο της ζωής μας απ’ όλους μαθαίνουμε πως ο ιδιοκτήτης του ζώου είχε έρθει από την Ξυνιάδα για να το παραλάβει και πως τούτο το γλυκύτατο για μας ζωντανό ήταν ένα άγριο άλογο που δεν δεχόταν κανένα στη ράχη του!
Μυστηριωδώς το άλογο και πιθανώς θέλοντας να μας ανταμείψει για την προσωρινή έστω ελευθερία του ή γιατί είχε να κάνει με παιδιά, μας δέχτηκε στη ράχη του κάτι που σπάνια έκανε ακόμη και για το αφεντικό του!
Πήραμε λοιπόν το μάθημά μας κι έτσι έληξε απότομα και άδοξα η εφήμερη περιπέτεια των λιλιπούτειων καουμπόηδων!!!

*Σιδηρόψαρο, λένε το άσπρο άλογο, που μαυρίζει ελαφρά το χρώμα του.

Δημήτρης Β. Καρέλης
Κυριακή 21/6/2015

«Του Δομοκού το Κάστρο»

Ιχνογραφεί ο Δημήτρης Β. Καρέλης

Τούτο το κάστρο, η αρχαία ακρόπολη του Δομοκού, που τα χνάρια της χάνονται στην αχλύ του μύθου και της ιστορίας, κουβαλά μακραίωνη και βαριά κληρονομιά. Την ίδρυσε ο Θαύμακος την προομηρική εποχήκι από τότε δεσπόζει αγέρωχη εκεί ψηλά στο θεόρατο βράχο απ’ όπου, αψηφώντας τον χρόνο και τον καιρό, αγναντεύει το κάμπο της Θεσσαλίας, που κείνους τους χρόνους λέγεται πως ήταν μια μεγάλη γαλήνια θάλασσα. Φύσει οχυρότατη η θέση αυτή της Ακρόπολης των Θαυμακών, σε υψόμετρο 616 μ., είχε καταστεί απρόσβλητη ώστε να δεσπόζει των περίφημων στενών «Κοίλων» στην Όθρη. Πολλοί λένε πως η πόλη και το κάστρο της πήρε από τούτη τη θαυμαστή θέα τ’ όνομά της, «Θαυμακία, Θαυμακοί ή Θαυμακός», κι όχι απ’ το γέρο βασιλιά της.

Εδώ βασίλεψαν μυθικοί ήρωες όπως ο γιος του Θαύμακου και αργοναύτης Ποίαντας, αλλά κι ο γιος του δεύτερου Φιλοκτήτης, ήρωας και πορθητής της Τροίας με τα φαρμακερά βέλη που του χάρισε ο ημίθεος Ηρακλής. Η Ομηρική Θαυμακίαεκτεινόταν μέχρι τα παράλια του Αλμυρού και μαζί με την Μεθώνη, Μελίβοια και Ολιζώνα αποτελούν την τετράδα των πόλεων του Φιλοκτήτη, ο οποίος έλαβε μέρος με επτά πλοία στην πολιορκία της Τροίας. Η ακρόπολη μετά τον Τρωικό πόλεμο ακολούθησε την τύχη των άλλων πόλεων της Αχαΐας Φθιώτιδος και το 338 π.Χ. υποτάχθηκε στους Μακεδόνες, τον Φίλιππο και τον Μέγα Αλέξανδρο, ως την υποταγή της στους Ρωμαίους το 146 π.Χ. Κατά τον Αντιοχικό πόλεμο (192-188 π.Χ.) κυριεύθηκε από το Βασιλιά της Συρίας Αντίοχο Γ΄ το Μέγα, αλλά αναγκάστηκε να παραδοθεί τελικά στον Ρωμαίο Ύπατο Ακίλιο Γλαβρίωνα.

Η ακμή της πόλης πρέπει να διακόπηκε κατά την περίοδο της Ρωμαϊκής κυριαρχίας, αν και κατοικείται συνεχώς, αλλά κατά τους Βυζαντινούς χρόνους ανακτά την αίγλη της και καθίσταται σημαντικό εμπορικό και αμυντικό κέντρο της Ελλάδας, εξακολουθώντας να ακμάζει και στη Φραγκοκρατία, ως την υποταγή του στους Οθωμανούς του Βογιαζήτ Α΄ το 1393. Η ακρόπολη του Δομοκού και μικρή έκταση γύρω από αυτή κατοικούνταν κατά την Τουρκοκρατία από διακόσιες περίπου οικογένειες Ελλήνων και εκατό Τούρκων.

Σε μικρή απόσταση από τον Ιερό Ναό του Αγίου Γεωργίου και προς τη νότια πλευρά της ακροπόλεως σωζόταν μέχρι το1900 κάτω από τον απόκρημνο βράχο ύψους 50 περίπου μέτρων, αρχαίος βωμός αφιερωμένος στο θεό του κάτω κόσμου, τον Πλούτωνα. Ο βωμός πιθανότατα καταπλακώθηκε κατά το γκρέμισμα της ενετικής οχύρωσης του φρουρίου, το οποίο επιχειρήθηκε να συντηρηθεί πρόχειρα και χωρίς μελέτη, με αποτέλεσμα να χαθούν σημαντικά στοιχεία, αλλά και η μεγαλοπρέπειά του.

Το φρούριο αυτό, του Δομοκού το Κάστρο, με το μεγάλο Πελασγικό τείχος, φέρει ίχνη της Ελληνιστικής περιόδου, αλλά και προσθήκες των Ενετών και των Φράγκων, με τους Τούρκους να χτίζουν εκεί στρατώνες για την άμυνα της πόλης κατά την οθωμανική κυριαρχία. Η έκταση του αρχαίου φρουρίου στην κορυφή του βράχου είναι 3585,65 τ.μ..

Με το από 25/26 Φεβρουαρίου 1922 Βασιλικό Διάταγμα, το Φρούριο του Δομοκού κηρύχθηκε «προέχον Βυζαντινό Μνημείο» και υπήχθη στις διατάξεις του Ν. 2447, ως Μεσαιωνικό Κάστρο. Το 1958 αγοράστηκε από το Δήμο Δομοκού με το υπ. αριθ. 42017/27-6-1958 πωλητήριο του Υπουργείου Οικονομικών και μεταγράφηκε στα βιβλία Μεταγραφών του Δήμου Θαυμακώνστον τόμο 43 και αυξ. αριθ. 318.

Το περίλαμπρο και σπουδαίο αυτό δείγμα πολιτιστικής κληρονομιάς θα μπορούσε να αξιοποιηθεί τουριστικά διαδραματίζοντας σπουδαίο ρόλο στην ανάπτυξη του τόπου, με την ανέγερση μνημείου στο ίδιο σημείο, το οποίο θα υπενθυμίζει τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν στην περιοχή από την εποχή της κτίσεώς του έως και τον Ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897.

Δημήτρης Β. Καρέλης

Περισσότερα στο βιβλίο του Δημήτρη β. Καρέλη, «Η γη που γεννήθηκε ο Έλληνας: Η ιστορία της Βόρειας Φθιώτιδας και του Δομοκού»

Εικόνες από το φωτογραφικό αρχείο Δημήτρη Β. Καρέλη.

Το κείμενο και οι φωτογραφίες αναδημοσιεύονται αυστηρά και μόνο με άδεια του κατόχου και δημιουργού.

1897

1920

1935

Είναι ή όχι απελευθερωμένη ήδη η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα;

Αυτό είναι ένα θεμελιώδες ερώτημα του οποίου η απάντηση θα μας βοηθήσει να κατανοήσουμε την αναγκαιότητα της ύπαρξης της λεγόμενης «Μικρής ΔΕΗ», της αποκοπής δηλαδή του 30% της ΔΕΗ και της δημιουργίας μιας νέας καθετοποιημένης επιχείρησης που με απλά λόγια θα παράγει και θα εμπορεύεται ηλεκτρική ενέργεια.
Η εσπευσμένη και η εν κρυπτό, κατ’ ουσία, εισαγωγή για συζήτηση και ψήφιση στη βουλή ενός τόσο σοβαρού θέματος, όπως αδιαμφισβήτητα είναι αυτό της πλήρους ιδιωτικοποίησης της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, δεν επέτρεψε την σφαιρική ενημέρωση του τελικού πελάτη – καταναλωτή για το τι ισχύει σήμερα, ποιες είναι οι υποχρεώσεις μας προς την Ε.Ε. και σε ποιο βαθμό έχουν υλοποιηθεί ως σήμερα, ποιο είναι το πιθανό όφελος από τη δημιουργία, την πώληση ή παραχώρηση, κατ’ άλλους ξεπούλημα σε ιδιώτες, ενός σημαντικού μέρους της παραγωγικής διαδικασίας κλπ. Όλη η συζήτηση επικεντρώθηκε στους «κακούς συνδικαλιστές» που δεν επιθυμούν την πρόοδο και την ανάπτυξη, που θέλουν να αποδομήσουν τη χώρα και την οικονομία της. Καμιά κουβέντα για το ποιος δημιούργησε και εξέθρεψε το νοσηρό φαινόμενο του κρατικοδίαιτου συνδικαλισμού, καμιά προσπάθεια (...γιατί άραγε;;;) να αποδοθούν οι ευθύνες που αναλογούν στην κάθε πλευρά. Με τούτο όμως το ζήτημα θα ασχοληθούμε εκτενώς και σύντομα, ας επανέλθουμε τώρα στο θέμα μας.
Είναι ή όχι ήδη απελευθερωμένη η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα; Η απάντηση είναι ναι, σαφής και ξεκάθαρη και απορρέει από το θεσμικό πλαίσιο του Ν.2773/1999 και του Ν.4001/2011 (ΦΕΚ 179 Α’/22.08.2011) που διέπει την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα μας εδώ και τρία χρόνια. Σύμφωνα με το νόμο η ΡΑΕ (Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας) αποφασίζει για τη χορήγηση, τροποποίηση και ανάκληση των αδειών Παραγωγής, Προμήθειας και Εμπορίας Ηλεκτρικής Ενέργειας.
Υπάρχουν εταιρίες που δραστηριοποιούνται ήδη στην παραγωγή, αγορά και πώληση ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα; Και εδώ λοιπόν η απάντηση είναι ξεκάθαρη, ναι βεβαίως υπάρχουν:

ELPEDISON Power.
Με τις 2 ιδιόκτητες μονάδες της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, στη Θίσβη Βοιωτίας και τη Θεσσαλονίκη, με αποκλειστικό καύσιμο το φυσικό αέριο, διαθέτει συνολική εγκατεστημένη ισχύ 820 MW. Η ELPEDISON Energy καλύπτει τις ανάγκες τόσο οικιακών όσο και επιχειρησιακών πελατών. Μέτοχοι είναι έμμεσα ο όμιλος Λάτση και το ελληνικό δημόσιο μέσω των ΕΛΠΕ, η ιταλική Edison, ο όμιλος Μπόμπολα μέσω της Ελλάκτωρ και ο όμιλος Βιοχάλκο (Στασινόπουλος) μέσω της Χαλκόρ.

Watt & Volt A.E.
Η εταιρεία ανήκει στις οικογένειες Χονδρή και Παπαναγιώτου και απέκτησε άδεια προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας το 2011 (ως Black Pearl Energy, για 200 MW). Έχει πελατολόγιο περίπου 4.000 εμπορικών καταναλωτών κυρίως στη μέση και τη χαμηλή τάση, ενώ επιδιώκει να επεκταθεί και στους οικιακούς καταναλωτές.

Ηρων Θερμοηλεκτρική.
Η εταιρεία δραστηριοποιείται τόσο στην προμήθεια ενέργειας σε μεγάλους πελάτες (εμπόριο, βιομηχανία) όσο και -κυρίως- στην παραγωγή ενέργειας μέσω δύο ηλεκτροπαραγωγικών μονάδων (Ηρων Ι και Ηρων ΙΙ), συνολικής ισχύος 582 MW. Ελέγχεται κατά 50% από τον όμιλο ΓΕΚΤΕΡΝΑ του επιχειρηματία Γ. Περιστέρη, που αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους παίκτες στην παραγωγή ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, και τη γαλλική Gaz De France Suez.

Greek Environmental & Energy Network.
H εταιρεία δραστηριοποιείται με το εμπορικό όνομα Green στην προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας τόσο σε οικιακούς και εμπορικούς πελάτες της χαμηλής τάσης όσο και σε εμπορικούς και βιομηχανικούς καταναλωτές της μέσης τάσης. Εξυπηρετεί περί τους 1.500 καταναλωτές. Μέτοχός της είναι η ναυτιλιακή εταιρεία Antipollution ΑΝΕ, που δραστηριοποιείται στη μεταφορά επικίνδυνων αποβλήτων.

Volterra A.E.
Αποτελεί κοινή (50-50%) εταιρεία του κατασκευαστικού ομίλου J&P Αβαξ των Ιωάννου-Παρασκευαΐδη και της ιταλικής Sorgenia Spa που ιδρύθηκε το 2010 και διαθέτει άδεια προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας 310 MW. Δραστηριοποιείται εμπορικά στη χαμηλή τάση σε οικιακούς καταναλωτές και στη μέση τάση σε εμπορικούς και βιομηχανικούς πελάτες.

Protegia.
Είναι ο ενεργειακός βραχίονας του ομίλου Μυτιληναίου που διαχειρίζεται τόσο το παραγωγικό όσο και το εμπορικό χαρτοφυλάκιο του ομίλου. Προς το παρόν δραστηριοποιείται μόνο στη χονδρεμπορική αγορά, με άδεια εμπορίας 310 MW, ωστόσο στρατηγικός στόχος της είναι να μπει και στη λιανική αγορά ηλεκτρισμού. Ο όμιλος διαθέτει τρεις μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας συνολικής ισχύος 1200 ΜW στη Βοιωτία και τους Αγίους Θεοδώρους Κορινθίας, καθώς και 54 MW ακόμη από μονάδες ΑΠΕ. Έχει συνάψει στρατηγική συνεργασία με τον όμιλο Βαρδινογιάννη στον τομέα της ενέργειας, τόσο μέσω της μονάδας συνδυασμένου κύκλου 436,6 MW «Κόρινθος Power» (65%-35%) όσο και μέσω της κοινής εταιρείας «Μ&Μ Gas» που δραστηριοποιείται στην εισαγωγή και εμπορία φυσικού αερίου.

Neco Trading. Είναι εταιρεία συμφερόντων του ομίλου Κοπελούζου και της κρατικής εταιρείας ηλεκτρισμού της Βουλγαρίας NEK EAD. Ιδρύθηκε με τη φιλοδοξία να ανταγωνιστεί μελλοντικά τη ΔΕΗ στο λιανεμπόριο ρεύματος, ωστόσο ανέστειλε πέρυσι τις δραστηριότητές της κρίνοντας ότι δεν ήταν βιώσιμες. Κύρια δραστηριότητά της ήταν η εισαγωγή και εμπορία ρεύματος από τη Βουλγαρία, την ΠΓΔΜ και την Αλβανία και οι εισαγωγές–εξαγωγές από και προς την Ιταλία και την Τουρκία.

Μεγάλο κομμάτι της «πίτας» της εμπορίας ηλεκτρικής ενέργειας διεκδίκησαν μέχρι πρόσφατα οι εταιρίες Energa και Hellas Power, στελέχη των οποίων παραπέμφθηκαν σε δίκη με βαριά αδικήματα σε βαθμό κακουργήματος, με απόφαση (βούλευμα) του Συμβουλίου Εφετών της Αθήνας, καθώς φέρεται να υπεξαίρεσαν και καταχράστηκαν σύμφωνα με το κατηγορητήριο, περισσότερα από 250 εκατομμύρια ευρώ μέρος των οποίων ήταν και το «Χαράτσι της ΔΕΗ», το οποίο εισέπραξαν αλλά ουδέποτε απέδωσαν στο δημόσιο.

Όσοι λοιπόν ιδιώτες επιθυμούν να επενδύσουν, να παράξουν και να πωλήσουν ηλεκτρική ενέργεια, μπορούν να το πράξουν, καθώς εδώ και χρόνια υπάρχει αυτή η δυνατότητα, κάτι που σε μεγάλο βαθμό γίνεται ήδη.
Το σύνολο σχεδόν των μεγάλων εγκαταστάσεων ΑΠΕ, ανήκουν σε μεγάλες κοινοπραξίες Ελληνικών και πολυεθνικών επιχειρηματικών ομίλων όπως: η ΓEK ΤΕΡΝΑ Α.Ε. – Gaz De France Suez, Ρόκας – Ibedrola, Όμιλος ΕΛ.ΠΕ. – EDISON Italy.
Όσον αφορά τους Σταθμούς Παραγωγής από Φωτοβολταϊκά, περισσότερο από το 50% της εγκατεστημένης ισχύος ανήκει στις: ΓEK ΤΕΡΝΑ Α.Ε., ΑΚΤΩΡ – Μπόμπολας, Όμιλος ΕΛ.ΠΕ. – EDISON Italy, ΕΝΕL Ιταλία – Κοπελούζος, EdF France κλπ.
Οι λιγνιτικές μονάδες και τα υδροηλεκτρικά εργοστάσια ανήκουν ακόμη σήμερα στη ΔΕΗ, όμως την παράδοση λιγνιτωρυχείων, λιγνιτικών αποθεμάτων και υδάτινου δυναμικού σε ιδιωτικούς ομίλους, απαιτούσε ήδη από το 2008 η E.E. από την ελληνική κυβέρνηση, προκειμένου να προχωρήσει όπως διατείνονται, ο ανταγωνισμός στην εγχώρια αγορά ηλεκτρισμού. H E.E. απαιτούσε επίσης και κατάφερε τον αποκλεισμό της ΔEH από νέα λιγνιτικά κοιτάσματα, τα οποία θα πρέπει να παραχωρηθούν σε ιδιώτες ηλεκτροπαραγωγούς μαζί με άδεια για μονάδα ηλεκτροπαραγωγής.
Το ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας μέσω της λεγόμενης «Μικρής ΔΕΗ» επιτρέπει πλέον την είσοδο του ιδιώτη, χωρίς ρίσκο και νέες επενδύσεις, στα λιγνιτικά αποθέματα και στους υδροηλεκτρικούς σταθμούς.
Όμως αυτό δεν είναι το μοναδικό τίμημα που πληρώνει ο λαός στους ιδιώτες για την υποτιθέμενη «απελευθέρωση»: Μόνο την τελευταία τριετία, οι κρατικές επιδοτήσεις που αποφάσισε και νομοθέτησε η ΡΑΕ και μέσω ΔΕΗ εισέπραξαν οι ιδιώτες ηλεκτροπαραγωγοί Φ/Α ανέρχονται σε 1,2 δις €., όσο περίπου θα πουληθεί το 30% της ΔΕΗ.
Ποιος ο λόγος λοιπόν της πλήρους απελευθέρωσης και της δημιουργίας ενός ή δύο ιδιωτικών κολοσσών που θα λυμαίνονται την ενέργεια στη χώρα μας, αν όχι μόνο και μόνο το κέρδος των ιδιωτών; Υπάρχει διαφαινόμενο όφελος για τον πολίτη και ποιο άραγε και από που θα προκύψει, εκτός από ευχολόγια;
Η ΔΕΗ συστάθηκε με το ΦΕΚ 109/ 07/08/1950 που αποτελεί πράξη εθνικοποίησης της παραγωγής και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας και θεωρήθηκε τότε υπηρεσία ΚΟΙΝΗΣ ΩΦΕΛΕΙΑΣ.
Σήμερα όμως που το μεγαλύτερο μέρος της ηλεκτρικής ενέργειας ελέγχεται από ιδιώτες, το ηλεκτρικό ρεύμα δεν αντιμετωπίζετε πλέον ως κοινωνικό αγαθό και η υπηρεσία παροχής του ως «κοινής ωφέλειας», όλα στο βωμό του κέρδους των ιδιωτών οι οποίοι δεν αρκούνται στην μερίδα του λέοντος αλλά θέλουν ολόκληρο το «θήραμα».

Για το LamiaTimes.gr
Δ.Κ.

http://www.lamiatimes.gr/2014/07/blog-post_4637.html

«Ιερός Ενοριακός Ναός Αγίας Κυριακής Δομοκού», γράφει ο Δημήτρης Β. Καρέλης
Γράφει ο Δημήτρης Β. Καρέλης

Στο Δομοκό, δίπλα στην παλαιά εθνική οδό Λαμίας – Λάρισας, ξεπροβάλει κάστρο προσευχής και πηγή αναβλύζουσα ψυχική αγαλλίαση, ο περικαλλής ναός της Μεγαλομάρτυρος Αγίας Κυριακής. Ο ναός αυτός αποτελεί στολίδι και ευλογία του μικρού αλλά πανέμορφου τόπου στη Βόρεια Φθιώτιδα. Η ιστορία του ναού αρχίζει με την έγκριση της ιδρύσεως της ενορίας που έγινε με την υπ’ αριθμό 1/29 Ιανουαρίου 1987 απόφαση του Μητροπολιτικού Συμβουλίου Φθιώτιδος με προεδρεύοντα τον τότε Μητροπολίτη Φθιώτιδος Δαμασκηνό. Την 19η Μαρτίου 1987, με απόφαση του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, συστάθηκε ερανική επιτροπή με τριετή θητεία, που ανέλαβε τη διενέργεια εράνου, το προϊόν του οποίου διατέθηκε για την ανέγερση του ιερού ναού.

Η άδεια για την ανέγερση δόθηκε από τον Μητροπολίτη Φθιώτιδος Δαμασκηνό στις 3 Απριλίου του 1987. Οι εργασίες ξεκίνησαν το ίδιο έτος και ολοκληρώθηκαν το 1990, όταν και λειτούργησε ο ναός για πρώτη φορά.

Τον ίδιο χρόνο συστάθηκε η πρώτη εκκλησιαστική επιτροπή αποτελούμενη από ευσεβείς ενορίτες εκ των οποίων αρκετοί προέρχονταν από την προϋπάρχουσα, ερανική επιτροπή. Έκτοτε κάθε τρία χρόνια επιλέγονται νέα πρόσωπα για να υπηρετήσουν το ναό ως εκκλησιαστικοί σύμβουλοι. Το έτος 1996 φιλοτεχνήθηκε το επιβλητικό ξυλόγλυπτο τέμπλο του ναού, το οποίο κάτω από τις δεσποτικές εικόνες φέρει σκαλιστές παραστάσεις από το βίο, τα μαρτύρια και το τέλος της Αγίας Κυριακής. Η Αγιογράφηση του ναού αρχίζει το έτος 1997 και αγιογράφος του ιερού ναού ορίζεται ο κ. Νικόλαος Ρίζος. Σήμερα έχει αγιογραφηθεί ένα σημαντικό τμήμα του ναού.
Στο δεξιό και αριστερό κλίτος του ναού ξεχωρίζει η εικονογράφηση του Ακαθίστου Ύμνου, ενώ πάνω από την κεντρική είσοδο του ναού δεσπόζει η μορφή της Αγίας Κυριακής που σκεπάζει την πόλη του Δομοκού. Αξιοσημείωτες είναι και οι προσωποποιήσεις του Δομοκού και της Θεσσαλίας, δεξιά και αριστερά πάνω από την είσοδο. Το ιωβηλαίο έτος 2000 και κατά την ημέρα της πανηγύρεως τελέστηκαν μεγαλοπρεπώς από τον Σεβασμιότατο Μητροπολίτη Φθιώτιδος κ.κ. Νικόλαο τα εγκαίνια του ναού ενώ ακριβώς δυο χρόνια αργότερα θεμελιώθηκε από τον Μητροπολίτη μας το Πνευματικό Κέντρο της ενορίας, η ανέγερση του οποίου θα ικανοποιήσει τις πνευματικές ανάγκες των ενοριτών. Ο ναός έχοντας επιδιωκόμενο στόχο του το «κλαίειν μετά των κλαιόντων» οργάνωσε Φιλόπτωχο Ταμείο του οποίου το φιλανθρωπικό έργο εκδηλώνεται με υλική και ηθική συμπαράσταση στους αναξιοπαθούντες.
Στις δραστηριότητές του επίσης περιλαμβάνεται ετήσια βράβευση των επιτυχόντων μαθητών της ενορίας στις Ανώτερες και Ανώτατες σχολές και σε συνεργασία με το Εκκλησιαστικό Συμβούλιο, ετήσια χοροσυνεστίαση, (Πατήρ Γεώργιος Βούλγαρης, εφημέριος του ναού, «Βίος και Παρακλητικός Κανών εις την Αγίαν Μεγαλομάρτυρα και Αθληφόρον Κυριακήν», Ιερά Μητρόπολις Φθιώτιδος, Ιερός Ναός Αγίας Κυριακής Δομοκού, έτος 2005).

Ας μου επιτραπεί μια προσωπική αναφορά, καθώς ο πατέρας μου, αείμνηστος Αναγνώστης Βασίλειος Καρέλης, διετέλεσε ιεροψάλτης στον ιερό ναό της Αγίας Κυριακής από την εποχή που λειτούργησε ο ναός για πρώτη φορά, ως το τέλος της ζωής του, αγάπησε την ενορία και θεωρούσε τον εαυτό του κομμάτι της. Στη Βόρεια Φθιώτιδα υπήρχαν άλλοτε πολλοί ναοί αφιερωμένοι στην Αγία Μεγαλομάρτυρα Κυριακή, όπως στο Καλαμάκι και το Ζαπάντι Δομοκού, στον Άγιο Γεώργιο.

Η Αγία Μεγαλομάρτυς Κυριακή

Η Αγία Μεγαλομάρτυς Κυριακή γεννήθηκε στη Νικομήδεια, μοναδικό παιδί του Δωρόθεου και της Ευσεβίας που ήταν Έλληνες, ευσεβείς χριστιανοί, πλούσιοι, αλλά χωρίς απογόνους. Προσευχόμενοι αδιαλείπτως, απέκτησαν ένα παιδί εκ Θεού, το οποίο γεννήθηκε ημέρα Κυριακή, εξ ου και το όνομά της. Από την παιδική της ηλικία η Κυριακή, που ήταν όμορφη στο σώμα και στην ψυχή, ήταν αφιερωμένη στο Θεό και απέρριπτε όλες τις προτάσεις για γάμο, λέγοντας ότι είναι αρραβωνιασμένη με τον Χριστό τον Κύριο. Ένας δικαστής στη Νικομήδεια ο οποίος ήθελε να αρραβωνιάσει την Κυριακή με το γιο του και η πρότασή του απορρίφθηκε, κατήγγειλε την Κυριακή και τους γονείς της ως Χριστιανούς στον αυτοκράτορα Διοκλητιανό. Από το σημείο εκείνο αρχίζουν τα μαρτύρια της Κυριακής και των γονέων της οι οποίοι βασανίζονται και τελικά πεθαίνουν στην εξορία, υπομένοντας πολλά δεινά για τον Χριστό.

Η Κυριακή φυλακίζεται και βασανίζεται ανηλεώς από το Μαξιμιανό, έχοντας όμως ακλόνητη την πίστη της. Μαστιγώνεται και την βάζουν να κρέμεται από τα μαλλιά της αρκετές ώρες, ενώ στρατιώτες της έκαιγαν το σώμα με αναμμένες δάδες. Οι πληγές της θεραπεύονταν με θαυματουργό τρόπο κι όταν με την βία την έσυραν σε ειδωλολατρικό ναό, έγινε σεισμός μέγας και τα αγάλματα του ναού έπεσαν από τα βάθρα τους και έγιναν θρύψαλα. Όταν όμως την έριχναν στη φωτιά, οι φλόγες δεν την έκαιγαν. Όταν την έριχναν στα άγρια θηρία αυτά ημέρευαν. Εν τέλει καταδικάστηκε σε αποκεφαλισμό. Της δόθηκαν λίγα λεπτά για να προσευχηθεί, και ζήτησε από το Θεό να παραλάβει την ψυχή της, μνημόνευε δε αυτούς που εξ αιτίας τους είχε την τιμή να μαρτυρήσει για το Χριστό. Ύστερα έγειρε στη γη κι όταν ο δήμιος πλησίασε για να εκτελέσει τη διαταγή, είδε ότι η Κυριακή ήταν ήδη νεκρή, μόλις 21 χρονών. Η μνήμη της εορτάζεται στις 7 Ιουλίου.

Δημήτρης Β. Καρέλης.

Απόσπασμα από το βιβλίο του «Η γη που γεννήθηκε ο Έλληνας: Η ιστορία της Βόρειας Φθιώτιδας και του Δομοκού»

Βιβλιογραφία:

1. Δημήτρης Β. Καρέλης, «Η γη που γεννήθηκε ο Έλληνας: Η ιστορία της Βόρειας Φθιώτιδας και του Δομοκού»

2. Πατήρ Γεώργιος Βούλγαρης, «Βίος και Παρακλητικός Κανών εις την Αγίαν Μεγαλομάρτυρα και Αθληφόρον Κυριακήν», Ιερά Μητρόπολις Φθιώτιδος, Ιερός Ναός Αγίας Κυριακής Δομοκού, έτος 2005.

3. Μητροπολίτη Σερβίων και Κοζάνης Διονυσίου Δ. Ψαριανού, Εικόνες έμψυχοι, Εκδ. Αποστ. Διακονίας, σ.93-95.

http://www.lamiatimes.gr/2014/07/blog-post_1008.html

Άγιος Γεώργιος Δομοκού: Κατεδαφίζουν ένα παλιό σχολειό ή την τοπική ιστορία;;;

Δεν υπάρχουν λόγια να περιγράψουν την συμπεριφορά της απερχόμενης δημοτικής αρχής στο Δήμο Δομοκού. Αυτή τη φορά αγγίζοντας τα όρια της αυθαιρεσίας προέβη, εν κρυπτώ και παραβύστω, στην κατεδάφιση ενός ιστορικού κτιρίου, του παλαιού Δημοτικού Σχολείου στον Άγιο Γεώργιο Δομοκού. Την ώρα που ο απερχόμενος Δήμαρχος ανακατασκευάζει και καλά κάνει, τη στέγη και τον αύλειο χώρο στο Δημοτικό σχολείο του χωριού του, παρευρίσκεται στην κατεδάφιση ενός κτιρίου από τα λίγα εναπομείναντα από την εποχή του Αλέξανδρου Δελμούζου το 1932, ωραιότατο κτίριο, κτισμένο με δαπάνες του Ελληνικού Δημοσίου, από δάνειο που είχε συναφθεί το 1930, όταν η κυβέρνηση Βενιζέλου, συνήψε δάνειο με Σουηδική εταιρία για τις ανάγκες της παιδείας και μέσα σε δύο χρόνια (1930-32) ανήγειρε 145 διδακτήρια και αποπεράτωσε άλλα 1375.
Πρέπει να αναφέρω πως κατά τη διάρκεια της θητείας μου στο Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Ξυνιάδος είχαμε φέρει το θέμα της αποκατάστασης του κτιρίου, το οποίο είχε πάθει ζημιές από το σεισμό του Αλμυρού το 1981, μέχρι τη Βουλή των Ελλήνων μέσω του Βουλευτή Φθιώτιδας κ. Ηλία Καλιώρα (ΠΑΒ 3886/10-5-2006), είχαμε συνεργαστεί με τους τότε προέδρους των Τοπικών Συμβουλίων του χωριού και είχαν γίνει προμελέτες αποκατάστασης για ένταξή του σε κοινοτικά προγράμματα και δεκάδες άλλες ενέργειες που η νέα δημοτική αρχή του Καλλικρατικού Δήμου Δομοκού το 2010, αγνόησε παντελώς και επιδεικτικά, όπως συνήθιζε εξάλλου καθ’ όλη τη διάρκεια της θητείας της (υπάρχουν αντίγραφα όλων των εγγράφων και της σχετικής αλληλογραφίας).

Μένει να απαντηθεί το ακανθώδες ερώτημα για τον αν ο μηχανικός του Δήμου ενήργησε αυτοβούλως ζητώντας την άδεια κατεδάφισης ή αν υπήρξε, όπως ήταν λογικό και πρόδηλο, απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, μετά από εισήγηση – πρόταση του Τοπικού Συμβουλίου Αγίου Γεωργίου Δομοκού.
Πέραν όμως των τυπικών της υπόθεσης, για μας που φοιτήσαμε σ’ αυτό το σχολειό, που εκεί μάθαμε τα πρώτα μας γράμματα, το γκρέμισμά του είναι μαχαίρι στην καρδιά μας, στις αναμνήσεις και το θυμικό μας.
Εν τέλει, το γεγονός είναι πως ένα ακόμη ιστορικό κτίριο αφανίζεται από κάποιους που η μόνιμη και συνεχής μέριμνά τους είναι η κατεδάφιση και όχι η οικοδόμηση. Όχι, δεν θα αναφερθώ στους «εμπνευστές» του «μεγαλόπνοου» τούτου έργου, γιατί κατετάγησαν από το λαό εκεί που τους έπρεπε.
Όμως, δικαίωμα στο γκρέμισμα έχουν μόνον οι κτίστες όπως έλεγε ο Κωστής Παλαμάς σ’ ένα ποίημα της εποχής που χτίσθηκε το σχολείο μας: «Ακούστε. Εγώ είμαι ο γκρεμιστής, γιατί ειμ’ εγώ κι ο χτίστης, ο διαλεχτός της άρνησης κι ο ακριβογιός της πίστης. Και θέλει και το γκρέμισμα νου και καρδιά και χέρι».

Δημήτρης Β. Καρέλης

Δείτε και θαυμάστε το αποτέλεσμα της προόδου των "έργων":

http://www.lamiatimes.gr/2014/07/blog-post_9150.html

Έφυγε από τη ζωή ο πρώην Δήμαρχος Ξυνιάδος Γιώργος Τσιαγκλάνης

Γράφει ο Δημήτρης Β. Καρέλης

Έφυγε χθες από τη ζωή σε ηλικία 82 ετών, ο πρώην Δήμαρχος Ξυνιάδας Φθιώτιδας Γιώργος Τσιαγκλάνης. Υπέροχος άνθρωπος και οικογενειάρχης, ο Γιώργος Τσιαγκλάνης υπήρξε για μένα πραγματικά μέντορας και δάσκαλός μου στην τοπική αυτοδιοίκηση καθώς, από την πρώτη μου μέρα ως Δημοτικός Σύμβουλος, μου εμπιστεύθηκε τη θέση του Αντιδημάρχου του Δήμου Ξυνιάδος, αλλά και εξαιρετικός φίλος. Αγαπητός ακόμη και στους περισσότερους αντιπάλους του στην πολιτική, είχε παντού εκατοντάδες φίλους και ανθρώπους που είχαν ένα καλό λόγο για εκείνον, όπως είχε ο ίδιος για όλους. Αγάπησε τον τόπο μας και τους ανθρώπους του, τον υπηρέτησε πιστά και εργάστηκε για την ανάπτυξη και την πρόοδό του.
Τα λόγια είναι πολύ φτωχά για να εκφράσουν το μεγαλείο ψυχής του ανθρώπου και πολιτικού Γιώργου Τσιαγκλάνη, του αγαπημένου μας «Παππού» της Αυτοδιοίκησης κι από σήμερα η Φθιώτιδα είναι σημαντικά φτωχότερη, καθώς αποχαιρετά ένα άξιο τέκνο της.

Ο Γεώργιος Τσιαγκλάνης γεννήθηκε στην Παναγιά Δομοκού το 1932. Ήταν παντρεμένος με τη Βασιλική το γένος Σακελαρίου από τις Βελεσιώτες Δομοκού με την οποία απέκτησε τα δύο του παιδιά τον Θωμά και τον Κωνσταντίνο. Τέλειωσε την υποχρεωτική εκπαίδευση στην Παναγιά και εν συνεχεία φοίτησε στο Γυμνάσιο Δομοκού. Λόγω της Γερμανοϊταλικής κατοχής, το Γυμνάσιο Δομοκού ανέστειλε τη λειτουργία του και ο Γιώργος Τσιαγκλάνης αναγκάστηκε να καταφύγει, για τη συνέχεια των σπουδών του στην Αθήνα και την Πολυτεχνική Σχολή Νέας Ιωνίας, όπου φοίτησε και έλαβε υποτροφία, ως άριστος μαθητής. Όμως, κατ’ απαίτηση της οικογένειας, δεν αποπεράτωσε τις σπουδές του. Επέστρεψε στην Παναγιά και ασχολήθηκε με την τέχνη και τις οικοδομικές εργασίες ως ξυλουργός και στη συνέχεια ως γεωργός, βραβευμένος από το Υπουργείο Γεωργίας και κτηνοτρόφος. Ο Γιώργος Τσιαγλάνης πρωτοασχολήθηκε με τα αυτόδιοικητικά πράγματα το 1964, καθώς κατήλθε στις εκλογές στην κοινότητα Ομβριακής με το ψηφοδέλτιο του Ηλία Παπαχρήστου. Ενώ του προτάθηκε τότε θέση Αντιπροέδρου, ο ίδιος δεν την αποδέχτηκε, ζητώντας την έκδοση απόφασης για τον διαχωρισμό του συνοικισμού της Παναγιάς από την κοινότητα της Ομβριακής, πράγμα που έγινε ομόφωνα. Μετά από αγώνα και πολιτικές παρεμβάσεις, η Παναγιά αναγνωρίζεται ως ίδια κοινότητα και στις πρώτες εκλογές στις 10 Οκτωβρίου του 1966, ο Γιώργος Τσιαγκλάνης εξελέγη πρώτος πρόεδρος της νεοσύστατης κοινότητας. Έκτοτε, με ελάχιστες διακοπές, εκλέγεται επί σειρά ετών πρόεδρος της κοινότητας Παναγιάς. Ανέλαβε και διεκπεραίωσε στην συνέχεια το 1981, την μεγάλη ευθύνη της δημιουργίας και για πολλά χρόνια της διοίκησης του εργοστασίου τοματοπολτού, που κατασκεύασε η ΑΒΕΚ Γεώργιος Νομικός στην Παναγιά. Το 1998 ανέλαβε, παρότι αντίθετος με τη λογική του νομοθετήματος, τις τύχες του νεοσύστατου «Καποδιστριακού» Δήμου Ξυνιάδος, με ευρεία πλειοψηφία, ως πρώτος Δήμαρχος Ξυνιάδος. Επανεκλέγεται το 2002 για δεύτερη συνεχή τετραετία. Στις εκλογές του 2006, παρότι δέχεται πιέσεις για το αντίθετο, αποσύρεται οριστικά από την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Υπηρέτησε με εργατικότητα και ανιδιοτέλεια τον τόπο του, αφήνοντας πλούσιο έργο στο Δήμο και μεγάλη παρακαταθήκη, καθώς η συντριπτική πλειοψηφία των έργων που εκτελέστηκαν την επόμενη περίοδο ήταν έργα δημοπρατημένα από τον ίδιο ως Δήμαρχο. Τα τελευταία χρόνια ασχολήθηκε με τον εμπλουτισμό και τη λειτουργία του «Μουσείου των οκτώ Παραλιμνίων χωριών», στην Παναγιά και το χώρο του παλαιού Δημοτικού σχολείου.

Η εξόδιος ακολουθία του Γιώργου Τσιαγκλάνη θα γίνει σήμερα Κυριακή 22 Ιουνίου στις 14.00 το μεσημέρι, στο κοιμητήριο της αγαπημένης του πατρίδας, στην Παναγιά Δομοκού.
Ο Πανάγαθος Θεός ας αναπαύσει την ψυχή του και ας δώσει κουράγιο στους οικείους του.

Καλό σου ταξίδι Δήμαρχε…

Δημήτρης Β. Καρέλης
Πρώην Αντιδήμαρχος
Δήμου Ξυνιάδος Φθιώτιδας

Πηγή: http://www.lamiatimes.gr/2014/06/blog-post_22.html

«Αθανάσης Διάκος», ένας μεγάλος Έλληνας

Του Δημήτρη Β. Καρέλη

«Ενόμισα καθήκον να διατηρήσω αμεταποίητον το προσφιλές όνομα και εν τη επιγραφή του ονόματός μου»

«Αθανάσης Διάκος»

Ο ήρωας, ο ευσεβής αθλητής, το πρότυπο ηθικού και φυσικού κάλλους, ο αληθής και γνήσιος γόνος του μεσαιωνικού αρματολισμού, ο σεμνός μαχητής, ο απόστολος αποδεχόμενος εν πλήρει πνεύματος ηρεμία τις βασάνους του μαρτυρίου, ο Αθανάσιος Διάκος, γεννήθηκε στη Μουσουνίτσα της Παρνασσίδας.

Ο παππούς του, Αθανάσιος Γραμματικός, συμμετείχε στο αρματολίκι του διαβόητου Κωνσταντάρα από την Αγία Ευθυμία και στη συνέχεια δημιούργησε δική του ομάδα η οποία έγινε φόβος και τρόμος των Οθωμανών της Δωρίδας και της Παρνασσίδας. Ο Αθανάσιος Γραμματικός απέκτησε τρεις γιους, τον Μήτρο, τον Κωστούλα, τον Νίκο και μια θυγατέρα την Στάμω. Ο Μήτρος κι ο Κωστούλας έζησαν, πολέμησαν και πέθαναν μαχόμενοι στα βουνά της περιοχής, δίπλα στον Καπετάν Ανδρούτσο.

Ο μόνος επιζήσας εκ των τριών αδελφών Νίκος, αφιερωθείς παιδιόθεν στον ποιμαντικό βίο, έζησε στη Μουσουνίτσα, όπου και πέθανε το 1809, αφήνοντας πίσω του δύο γιους τον Μήτρο, επονομαζόμενο Μασσαβέτα, ως υιοθετηθέντα από τον Ιωάννη Μασσαβέτα, ατέκνου συζύγου της αδελφής του πατέρα του και θείας του Στάμως και τον Αθανάσιο. Ο τελευταίος γεννήθηκε κατά μία άποψη περί τα 1792 κατά δε τον Ιωάννη Φιλήμονα, περί τα 1786.

Ο Αθανάσιος μόλις έφηβος, εισήχθη από τον πατέρα του ως δόκιμος (καλογεροπαίδι) στη μονή του Αγίου Ιωάννου του ΙΙροδρόμου, κοντά στην Αρτοτίνα Φωκίδας, όπου μετά από λίγο και χειροτονήθηκε Διάκονος. Ο ιερατικός χαρακτήρας του σε συνδυασμό με το μετέπειτα πολεμικό του πνεύμα, τον κατέστησαν σύντομα πρότυπο ευσέβειας και γενναιότητας.

Η περιλάλητη ομορφιά του νεαρού Αθανάσιου, αν και κείνος βρισκόταν κλεισμένος στο Μοναστήρι, κίνησε το ενδιαφέρον κάποιου Φερχάτβεη εκ των αγάδων της Δωρίδας, βαθύπλουτου και λάγνου, ο οποίος πεθύμησε να δει από κοντά «το άνθος όπερ έθαλλεν εν τας αγκάλαις της εκκλησίας». Μόλις έγινε γνωστή η πρόθεση του Αγά, ο Αθανάσιος Διάκος φεύγει κρυφά από τη μονή, με την προτροπή του Ηγουμένου, και καταφεύγει στα όρη της Δωρίδας όπου δρούσαν οι συμμορίες του Δήμου Σκαλτζά και του Γούλα. Από κει απηύθυνε απειλητική επιστολή προς τον αισχρό Οθωμανό, βάζοντας μέσα στο φάκελο και το φρεσκοξυρισμένο του γένι, σύμβολο του αγώνα κατά των εχθρών της Ελλάδας, τον οποίο έκτοτε κήρυττε διαρκώς. Η λαϊκή παράδοση αναφέρει πως ο Διάκος προσβλήθηκε απ' τα λεγόμενα του Τούρκου αγά και μετά από καβγά τον σκότωσε.

Μετά τα γεγονότα και για μεγάλο διάστημα, θήτευσε και διακρίθηκε κοντά στους Σκαλτζά και Γούλα και έλαβε τον τίτλο του αποσπασματάρχη, μπαίνοντας στο μάτι του Φερχάτη, Βοεβόδα Σαλόνων (Άμφισσας), καθώς δεν τήρησε το έθιμο κατά το οποίο έπρεπε πάντες οι αρματολοί της επαρχίας να προσέρχονται μετά δώρων και να συγχαίρουν τον άρχοντα. Μόνος ο Διάκος, ως αντιπρόσωπος του Σκαλτζά, δεν έστερξε να υποβληθεί στην υβριστική ταπείνωση. Ο δε Φερχάτης έλαβε αφορμή απ’ το γεγονός αυτό και τον κατηγόρησε στον Αλή Πασά ως ταραξία, δεν κατάφερε όμως να τον φονεύσει παρά τη σχετική άδεια που έλαβε.

Μετά από λίγο καιρό ο Αθανάσιος Διάκος, μιμούμενος το παράδειγμα των διασημότερων της Ελλάδος πολεμιστών, μετέβη στα Ιωάννινα και μέχρι του έτους 1816 υπηρέτησε στο λόχο των σωματοφυλάκων του Τεπελενλή Αλή Πασά, καθώς την εποχή εκείνη η αυλή του τρομερού Βεζύρη είχε μεταμορφωθεί σε αληθινή εφεδρεία του Ελληνισμού. Ο Αθανάσιος Διάκος παρέμεινε ως αρματολός στο στρατό του Αλή Πασά μαζί με τον Οδυσσέα Ανδρούτσο.

Όταν ο Ανδρούτσος διορίστηκε καπετάνιος των αρματολών στη Λιβαδειά, ο Διάκος έγινε πρωτοπαλίκαρο του. Έκτοτε άρρηκτοι δεσμοί φιλίας και αδελφότητας συνέδεσαν τους δύο πολεμιστές. Όταν ο Οδυσσέας Ανδρούτσος έφυγε από τη Λιβαδειά υπό το φόβο του Μπαμπά Πασά, ο Αθανάσιος Διάκος κατέλαβε επάξια τη χηρεύουσα θέση του οπλαρχηγού της πόλης. Στα χρόνια που ακολουθούν και που καταλήγουν στην Επανάσταση του 1821, ο Διάκος με τη δική του ομάδα κλεφτών και όπως πολλοί άλλοι καπετάνιοι γίνεται μέλος της Φιλικής Εταιρίας, λαμβάνοντας τον τίτλο του «κολονέλου» (συνταγματάρχης). Ο Αθανάσιος Διάκος ως οπλαρχηγός στη σημαία του που ήταν λευκή, είχε ως έμβλημα από την μία πλευρά την εικόνα του Αγίου Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου και από την άλλη τη φοβερή ρήτρα «Ελευθερία ή Θάνατος»! Η σφραγίδα του Διάκου ήταν ωοειδής και έφερε ως σύμβολο τον δικέφαλο αετό των βυζαντινών αυτοκρατόρων, επί κεφαλής δε τον Σταυρό και με κεφαλαία γράμματα Ο Θ Ν Κ, «ο Θεός νικά», όμοια και απαράλλακτη με τη σφραγίδα Πανουργιά. Από τη θέση τού αρχηγού του αρματολικιού της Λιβαδειάς οργάνωσε ομάδα πολεμιστών ξεγελώντας τούς Τούρκους πώς ήθελε να χτυπήσει τον Ανδρούτσο που σήκωσε κεφάλι. Την 1 Απριλίου 1821 κυρίευσε το φρούριο της πόλης. Σύντομα και με τη βοήθεια και άλλων καπεταναίων ελευθέρωσε όλη την Ανατολική Στερεά.

Μαθαίνοντας πως Ομέρ Βρυώνης και Κιοσέ Μεχμέτ κατέβαιναν για να πνίξουν την επανάσταση έτρεξε προς τις Θερμοπύλες και κατέλαβε τη γέφυρα του Σπερχειού (Γεφύρι της Αλαμάνας) μαζί με τετρακόσιους περίπου πολεμιστές, όπου κατέστησαν απόρθητο ακρόπολη το Χάνι της Αλαμάνας, ενώ οι άλλοι οπλαρχηγοί πιάνουν τις γύρω θέσεις.

Στη μάχη στις 22 Απριλίου 1821, έχοντας η πλειοψηφία των Ελλήνων υποχωρήσει, οι Τούρκοι συγκέντρωσαν την επιθετική τους ισχύ ενάντια στη θέση του Διάκου στη γέφυρα της Αλαμάνας. Βλέποντας ότι ήταν θέμα χρόνου προτού κατακλυστούν απ' τον εχθρό, ο Μπούσγος, που πολεμούσε παράλληλα με τον Διάκο, του πρότεινε να υποχωρήσουν. Ο Διάκος επέλεξε να μείνει και να παλέψει μαζί με 48 συμπολεμιστές του σε μία απελπισμένη μάχη σώμα με σώμα, λίγες ώρες πριν συντριβούν.

Ο σοβαρά πληγωμένος στον δεξί ώμο ο Διάκος συνελήφθη από πέντε Τσάμηδες. Οι συναγωνιστές του Καλύβας και Βακογιάννης που όρμησαν ξιφήρεις να το σώσουν σκοτώθηκαν κοντά στον αρχηγό τους. Το πτώμα του αδελφού του Διάκου, του Μήτρου Μασσαβέτα, χρησίμευσε μάλιστα ως τελευταίο οχύρωμα καθώς πίσω απ’ αυτό αγωνίστηκε πληγωμένος ο Αθανάσιος Διάκος.

Ο Διάκος μεταφέρεται σιδηροδέσμιος από τους Τούρκους στην Λαμία, μπροστά στον Ομέρ Βρυώνη, ο οποίος προσφέρθηκε να τον κάνει ανώτερο αξιωματικό στον οθωμανικό στρατό αν αλλαξοπιστούσε και ασπαζόταν το Ισλάμ. Ο Διάκος αρνήθηκε απαντώντας «Η Ελλάς έχει πολλούς Διάκους!» συμπληρώνοντας, «Εγώ Γραικός γεννήθηκα, Γραικός θε να πεθάνω». Ο ελληνικής καταγωγής Ομέρ Βρυώνης, ο καταγόμενος από το γένος των Παλαιολόγων Βρυόνων, επί Βυζαντινής Αυτοκρατορίας δεσποτών της Μουζακίας στην Αλβανία, που γνώριζε το Διάκο, ζήτησε από τον θηριώδη τύραννο Κιοσέ Μεχμέτ να του χαρίσει τη ζωή λέγοντάς του πως θα βοηθούσε να αλλαξοπιστήσουν πολλοί Έλληνες, όμως εκείνος ήταν ανένδοτος δηλώνοντας πως πρέπει να «δώσωμεν ιμπρέτι (τρόμο) στους ραγιάδες».

Καταδικάστηκε σε «δια πασσάλου θάνατον», ανασκολοπισμό (σούβλισμα), ποινή που εκτελέστηκε την ίδια μέρα, στις 24 Απριλίου, μέσα σε φρικτά βασανιστήρια για τον Αθανάσιο Διάκο. Το απεχθές έργο του δημίου ζήτησε και ανέλαβε ο Χαλήλμπεης, σημαίνων Τούρκος της Λαμίας, ο οποίος έπεισε τον Μεχμέτ πασά.

Ο Διάκος αντιμετώπισε το μαρτύριο με ανείπωτο ηρωισμό. Κατά τον Φιλήμονα ο Θανάσης Διάκος στράφηκε προς τους Αλβανούς και είπε «Δεν βρίσκεται από σας κανένα παλληκάρι να με σκοτώσει με πιστόλα και να με γλιτώσει από τους Χαλδούπιδες!». Το τελευταίο παράπονο του μεγάλου ήρωα ήταν: «Για ιδές καιρό που εδιάλεξεν ο Χάρος να με πάρη, Τώρα που ανθίζουν τα κλαριά που βγάν’ η γη χορτάρι». Η επικρατέστερη άποψη είναι ότι ο Διάκος σουβλίστηκε στο σημείο που βρίσκεται σήμερα το κενοτάφιο.

Όπως μαρτυρά ο ανιψιός του Διάκου, Κωνσταντίνος Κούστας, το σκήνωμα του ήρωα πετάχτηκε τελικά σε έναν μεγάλο σκουπιδόλακκο, βορειοδυτικά της Λαμίας, ανάμεσα στον λόφο του Αγίου Λουκά και το σημερινό στρατόπεδο της Μεραρχίας Υποστηρίξεως. Εικάζεται πως οι ντόπιοι Έλληνες χριστιανοί, βγήκαν κρυφά τη νύχτα και έθαψαν το σώμα του, στον χώρο που αρχίζει σήμερα η οδός Ησαΐα. Ο χώρος της ταφής του είχε λησμονηθεί και ανακαλύφθηκε από τον αντισυνταγματάρχη Ρούβαλη, το 1881. Το 1886 έγινε το πρώτο μνημόσυνό του και τοποθετήθηκε η σημερινή προτομή. Ο μαρτυρικός θάνατος του Διάκου συγκλόνισε και ταυτόχρονα εμψύχωσε τους αγωνιστές.

Η πολιτεία για να τιμήσει τον μεγάλο Έλληνα ήρωα, έστησε τον υπέρλαμπρο ανδριάντα του στην πλατεία Διάκου, με επίσημα αποκαλυπτήρια, παρουσία και του Βασιλέως Γεωργίου Α' , της βασιλικής οικογένειας, υπουργών, στρατιωτικών και άλλων επισήμων, στις 23 Απριλίου 1903.

Η ζωή του και η μαρτυρική του θυσία ενέπνευσαν τη λαϊκή μούσα...

Η ΠΑΡΑΜΟΝΗ

Ανέβα Μήτρε στου βουνού, κατάκορφα στη ράχη

Πάρε το μάτι τ’ αητού και τ’αλαφιού το πόδι

Και την αγρύπνια του λαγού και στήσε καραούλι

Κι αν δεις χιλιάδες τον εχθρό, άλογο και πεζούρα

Με τον Κιοσέ Μεχμέτ πάσα τον ύπνο μη μου κόψης

Στάσου, πολέμα μοναχός. Κι αν δεις μες το φυσσάτο

Να πηλαλάη τάλογο του Ομέρπασα Βριόνη

Πέτα ροβόλα κράξε με… Σύρε με την ευχή μου!

………………

Έσκυψ’ ο Διάκος ως τη γη, έσφιξε με τα χείλη

Κ’ εφίλησε γλυκά- γλυκά το πατρικό του χώμα

Έβραζε μέσα του ή καρδιά και στα ματόκλαδά του

Καθάριο φωτοστόλιστο, ξεφύτρωσ’ ένα δάκρυ
Χαρά στο χόρτο πώλαχε να πιει σε τέτοια βρύση!

Δημήτρης Β. Καρέλης

Πηγές:

ΑΘΑΝΑΣΗΣ ΔΙΑΚΟΣ – ΑΣΤΡΑΠΟΓΙΑΝΝΟΣ, Υπό ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ ΒΑΛΑΩΡΙΤΟΥ , (1867).
Γενική ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως, Λάμπρου Κουτσονίκα - Ταγματάρχου, (1864).
Γεωργίου Κρέμου, «Ιστορικά Επανορθώματα» (1883).
Φιλήμων Ιωάννης, Δοκίμιον Ιστορικόν, τ. 3, σ. 195, 196.

LamiaTimes.gr

«Δι ολίγον ψωμί και ολίγων τσιγαρίδων»…

Σκαλίζοντας τη βιβλιοθήκη μου πριν λίγες μέρες, βρήκα δυο πολύ παλιά βιβλία, κιτρινισμένα και φθαρμένα, που μετρούν ίσως πάνω από εκατό χρόνια από την έκδοσή τους… Ήταν οι δύο τόμοι των «Αθλίων» του Βίκτορος Ουγκώ, η«Τιτίκα» και η «Φαντίνα» που κληρονόμησα από τον πατέρα μου τον αείμνηστο κυρ-Βασίλη… Θυμήθηκα τότε την ιστορία των βιβλίων αυτών και τον ομολογουμένως ενδιαφέροντα και συγκινητικό τρόπο που έφτασαν στα χέρια του πατέρα μου για να καταλήξουν πολύ αργότερα στη βιβλιοθήκη μου…

Και τότε διαπίστωσα πως μια μικρή και πικρή ιστορία μπορεί να μας διδάξει πολλά δεκάδες χρόνια αργότερα…

Ήταν λοιπόν άνοιξη του 1945 όταν στο χωριό μας τον Αι-Γιώργη έφτασαν με μεταγωγικά καμιόνια δεκάδες πολιτικοί κρατούμενοι που τους είχαν φυλακισμένους οι Γερμανοί στη Λάρισα και είχαν πάρει, μετά την απελευθέρωση, το δρόμο της επιστροφής ή άλλο πιθανότατα…«εξωτικό» προορισμό, ανάλογα την περίπτωση…

Πεινασμένοι και εξουθενωμένοι, θα έμεναν λίγες μέρες στο μεγάλο πέτρινο σχολείο του χωριού απέναντι απ’ το σπίτι μας, χωρίς ιδιαίτερη προσοχή είναι αλήθεια, απ’ τους στρατιώτες που τους…συνόδευαν… Ένας απ’ αυτούς καθόταν και διάβαζε στη σκιά ενός μικρού πεύκου ίσως και για να ξεχνά τα προβλήματα αλλά και την πείνα που τους ταλάνιζε…

Τότε τον πλησίασε ο μικρός Βασίλης με δειλά και φοβισμένα βήματα κοιτάζοντας με θαυμασμό τα βιβλία που κρατούσε ο δυστυχής άνθρωπος. Στα χέρια του κρατούσε λίγες «τσιγαρίδες» και ένα κομμάτι ψωμί…

-Πως σε λένε; Ρωτά ο ξένος.

-Βασίλη, απαντά ο μικρός…

-Που μένεις Βασίλη;

-Εδώ….απέναντι…

-Θα μου δώσεις να φάω το ψωμί κι εγώ θα σου δώσω τα βιβλία, θέλεις;

Είπε ο πεινασμένος και αδύναμος κρατούμενος… Ο μικρός Βασίλης βλέποντας τα αγαπημένα του βιβλία δίνει αμέσως το ψωμί στον άγνωστο άνθρωπο… Ο ξένος, πικραμένος που χάνει τους αγαπημένους του συντρόφους, την «Τιτίκα» και τη «Φαντίνα», γράφει λίγα λόγια στο πρώτο φύλλο του βιβλίου: «Στο Βασίλη, δι ολίγον ψωμί και ολίγων τσιγαρίδων»…

Ο μικρός Βασίλης φεύγει τρέχοντας για το σπίτι για να δείξει τα βιβλία που του «χάρισαν» στους γονείς του…Όμως η χαρά του έγινε αίφνης πανικός αντιμετωπίζοντας την οργή του πατέρα του παπα-Δημήτρη όταν έμαθε τον τρόπο που αυτά τα βιβλία έφτασαν στα χέρια του. -Δεν ντρέπεσαι να παίρνεις από ένα δυστυχή και πεινασμένο άνθρωπο τα μοναδικά του υπάρχοντα για ένα κομμάτι ψωμί;;;

Να πας αμέσως πίσω τα βιβλία και θα του πηγαίνεις κάθε μέρα το δικό σου φαγητό όσο θα είναι εδώ, άκουσες;;;

Βαθύτατα ντροπιασμένος ο μικρός Βασίλης επέστρεψε τότε στον ξένο τα βιβλία παγαίνοντάς του παράλληλα και ένα καρβέλι ψωμί και τυρί! Ο ξένος συγκινήθηκε όταν ο μικρός του εξήγησε γιατί επέστρεψε τα βιβλία μετανιωμένος και ζήτησε να γνωρίσει τον παπα-Δημήτρη όπως και έγινε…

Όλοι οι κάτοικοι του χωριού έφεραν στη συνέχεια από τα λιγοστά τρόφιμα που διέθεταν και φίλεψαν τους κρατούμενους και τους στρατιώτες, αλλά ο μικρός Βασίλης δεν ξέχασε το νέο του φίλο και του έφερνε κάθε μέρα φαγητό ώσπου δέκα περίπου μέρες αργότερα τα καμιόνια επέστρεψαν για να συνεχίσουν το Γολγοθά των κρατουμένων.

Τότε ο ξένος φωνάζει το μικρό Βασίλη και του χαρίζει τα βιβλία σκίζοντας την παλιά «αφιέρωση» και γράφοντας μια καινούρια: «Στον καλό μου φίλο Βασίλη, που δε θα ξεχάσω ποτέ, Βλάσης»…

Δημήτρης Καρέλης

Απόσπασμα από το βιβλίο του για την ιστορία της περιοχής ΔΟΜΟΚΟΥ

«Η γη που γεννήθηκε ο Έλληνας – Η ιστορία της Βόρειας Φθιώτιδας και του Δομοκού»

http://www.lamiatimes.gr/2014/03/blog-post_9267.html

Δημήτρης Β. Καρέλης

«Η Επανάσταση του 1821 στη βόρεια Φθιώτιδα»
Του Δημήτρη Β. Καρέλη

Οι απελευθερωτικοί αγώνες της περιφέρειας Δομοκού, πριν την επανάσταση του 1821, αρχίζουν με τις προσπάθειες του επισκόπου Τρίκκης Διονυσίου Φιλοσόφου, του Γεωργίου Παπαζόλη, του Θεοδώρου Ορλώφ, του Λάμπρου Κατσώνη και του Ανδρίτσου, πατέρα του Οδυσσέα Ανδρούτσου, του παπα-Θύμιου Βλαχάβα και του Νικοτσάρα, του Ρήγα Βελεστινλή, των διαφόρων κλεφταρματωλών των Αγράφων και της Όθρης.

Η ιστορική παράδοση του ελληνικού έθνους, η πνευματική και οικονομική άνοδος του παροικιακού και του υπόδουλου ελληνισμού κατά τον τελευταίο αιώνα της Τουρκοκρατίας, η διάδοση των φιλελεύθερων ιδεών της εποχής, η οργανωτική προετοιμασία από τη Φιλική Εταιρεία και οι ετοιμοπόλεμες δυνάμεις των κλεφτών και των αρματολών, υπήρξαν τα θεμέλια, πάνω στα οποία στηρίχτηκε η επανάσταση του 1821. Ό πληθυσμός της Θεσσαλίας την εποχή της Επαναστάσεως αριθμούσε περίπου 350 χιλιάδες κατοίκους εκ των οποίων τα 3/4 ήταν χριστιανοί και το εν τέταρτον περίπου Οθωμανοί της φυλής των Κονιάρων.

Η βόρεια Φθιώτιδα μέχρι τις παραμονές της επανάστασης του 1821 βρισκόταν κάτω από την εξουσία του Αλή Πασά των Ιωαννίνων και του γιου του, Βελή πασά. Μετά το θάνατό του, περιήλθε στα χέρια του Ομέρ Βρυώνη και του Μαχμούτ πασά Δράμαλη, γνωστών από το ρόλο που έπαιξαν στον εθνικό μας αγώνα. Η πόλη του Δομοκού ήταν έδρα Τούρκου πασά και υπήρχε σ’ αυτόν πάντα ισχυρή φρουρά. Ο γάλλος γιατρός Pouqueville αναφέρει: «Η Θαυμακός δε εξαγορασθείσα υπό του Μπαμπά – Πασά κατά την επανάστασιν, κατελήφθη υπό του Ομέρ Βρυώνη (σελ. 533) και υπό του Δράμαλη (σελ. 401)», (Pouqueville, Historie de la Grece, Τομ. IV σελ. 53).

Την προπαρασκευή των κατοίκων της περιοχής είχαν αναλάβει διάφοροι κλεφταρματολοί, φιλικοί, κληρικοί και μοναχοί των μοναστηριών (Αντινίτσης, Ομβριακής, Ξενιάς κ.τ.λ.) και άλλοι ανυπότακτοι και ένοπλοι που κατέβαιναν από τα γειτονικά Άγραφα. Κατά την εποχή της επανάστασης του 1821, το συντονισμό του αγώνα είχαν οι δύο διακεκριμένοι Φαναριώτες, ο Κων. Θ. Καρατζάς και ο Θεόδ. Νέγρης.

Γενικός υπεύθυνος όμως της Φιλικής Εταιρείας ήταν ο Χριστόφορος Περραιβός. Επίσημος Οπλαρχηγός στην επαρχία Ζητουνίου με επιρροή στην επαρχία Δομοκού ήταν ο Δυοβουνιώτης, ο οποίος κήρυξε την επανάσταση στις 13 Απριλίου 1821.

Ο Ιωάννης Α. Καποδίστριας, Κυβερνήτης της Ελλάδος έγραφε στις επιστολές του, για την αρχή της επανάστασης στη Φθιώτιδα και τη Λοκρίδα: «Όλος ο τόπος και τα περί την Λαμίαν (Ζητούνι) χωρία επήραν τα όπλα εν αρχαί Απριλίου του 1821, και το φρούριον Βουδουνίτσι παρεδόθη εις τους Έλληνας μετά πολιορκιών ολιγοήμερων. Περώντος δε του Δραμαλικού στρατού, οι μεν μάχιμοι των Λοκρών, καταλαβόντες τα οχυρά των ορεινών του τόπου μερών, επείχον τους Τούρκους, αι δε γυναίκες, τα παιδία, και οι γέροντες μετακομίσθηκαν εις την νήσον του Ταλαντίου, όθεν εξήλθαν μετά τον κίνδυνον. Αλωθείσης όμως της Ευβοίας παρά των Τούρκων το 1824, οι Λοκροί, μη έχοντες πλέον ασφάλειαν, διεσκορπίσθησαν εις την Πελοπόννησον και τας νήσους. Οι δε της Φθιώτιδος κάτοικοι εκράτησαν μέχρι της αλώσεως του Μεσολογγίου. Κατά τάς τελευταίας ειδήσεις, οι Τούρκοι εις Πατρατζίκιον (Υπάτη Φθιώτιδος) συνήξαν ήδη όλην σχεδόν την δύναμιν όσην είχον εις Ζητούνι και τα περίχωρα, ούσαν περί τους τρισχιλίους».
Οι κάτοικοι των χωριών του Δομοκού, σύμφωνα με τις πληροφορίες του Πουκεβίλ, ήταν φόρου υποτελείς στον πασά της Λάρίσας και είχαν το δικαίωμα να φέρουν όπλα, προκειμένου να φυλάσσονται από τους πολλούς ληστές που διέτρεχαν την περιοχή. Μια εγκύκλιος του ιερού κλήρου της περιοχής κατά την έκρηξη του αγώνα του 1821 καλούσε τους κατοίκους σε επανάσταση κατά των Τούρκων, η οποία βρήκε ανταπόκριση μεταξύ των κατοίκων. Πολλοί απ’ αυτούς προσέτρεξαν να πλαισιώσουν τους διάφορους οπλαρχηγούς και καπεταναίους που εμφανίστηκαν. Άλλοι μετέφεραν πληροφορίες και άλλοι εξυπηρετούσαν με άλλους τρόπους τον αγώνα.

Από έγγραφα του Αρχείου των Αγωνιστών, διαπιστώνεται ότι πολλοί κάτοικοι της περιοχής πλαισίωσαν ως ένοπλοι όχι μόνο τους Κοντογιανναίους, αλλά και τον Αθανάσιο Διάκο, τον Οδυσσέα Ανδρούτσο και τον αρχιστράτηγο της Ρούμελης Γεώργιο Καραϊσκάκη και συμμετείχαν στο θρίαμβο της Αράχωβας και στους αγώνες της Ακρόπολης μαζί με άλλους Ρουμελιώτες. Μεγαλύτερη όμως ακτινοβολία στους κατοίκους της περιοχής είχε ο Μήτσος Κοντογιάννης, οπλαρχηγός της Υπάτης. Ακόμη και οι καπεταναίοι του Αλμυρού Βελέντζας, Μπασδέκης, Γριζάνος κ.ά. προσέλκυσαν πολλούς κατοίκους της γειτονικής κυρίως πλευράς. Βέβαια, ο Χουρσίτ πασάς που πολιορκούσε τότε τον Αλή Πασά στα Ιωάννινα, έστειλε εναντίον των επαναστατών -8000- πεζούς και -800 ιππείς με αρχηγούς τον Κιοσέ Μεχμέτ και τον Ομέρ Βρυώνη, για να καταπνίξουν την επανάσταση. Οι οπλαρχηγοί Δυοβουνιώτης, Πανουργιάς και Κοντογιάννης προσπάθησαν να παρεμποδίσουν το πέρασμα των Τούρκων προς τη Νότια Ελλάδα, στήνοντας καρτέρι στο χωριό Δερβέν Φούρκα (Καλαμάκι Λαμίας), οι οποίοι όμως αναγκάστηκαν μπροστά στο μεγάλο όγκο των Τούρκων να υποχωρήσουν προς την Οίτη.

Όπως αναφέρει το «Δοκίμιον Ιστορικόν περί της Ελληνικής Επαναστάσεως» του Ιωάννου Φιλήμονος, τον Απρίλιο του 1821 στην κορύφωση του αγώνα στην περιοχή της Στερεάς απαιτούταν συνένωση δυνάμεων και η μέσω πολιορκίας εξουδετέρωση των Τούρκικων δυνάμεων της Υπάτης: «Προς τον διπλούν δε τούτον σκοπόν μετέβησαν ούτοι εις το πλησίον της Υπάτης βορειοδυτικώς κείμενον χωρίον των Κομποτάδων όπου έφθασε και ο Πανουριάς μεθ’ ετέρων πεντακοσίων Φωκέων. Εκείθεν δ’ έπεμψαν τον Κομνάν Τράκαν μετά διακοσίων πεντήκοντα ίνα καταλάβη το Δερβέν Φούρκα. Ό Κιοσσέ Μεχμέτ πασσάς και Όμέρ πασσάς Βρυώνης φθάσαντες διέλυσαν τη 17η Απριλίου το εν Δερβέν Φούρκα Ελληνικόν σώμα και εις το Λιανοκλάδι κατέβησαν, απέχον της Υπάτης μίαν και ημίσειαν ώραν. Περί δε μέσην νύκτα της 18 προς την 19 Απριλίου πυρά κατά το πεδίον πολυπληθή εβεβαίωσαν την άφιξιν και πλησίασιν ίσχυρας τουρκικής βοηθείας. Τότε δ’ οι Έλληνες ίνα μη κυκλοθώσι τη επαύριον υπεχώρησαν ευθύς αφήσαντες την πόλιν ημίκαυστον».

Μια άλλη, κάπως γνωστή μάχη, έγινε κοντά στο χωριό Μακρυρράχη (Καΐτσα) τον Ιούλιο του 1821, στη θέση Ντραμουχανή (Ντεμίρ Χάνι) και στην οποία έλαβαν μέρος πολλοί κάτοικοι του χωριού (γνωστοί από τα Αρχεία των αγωνιστών) και εκδίωξαν τους Κονιάρους. Τον Αύγουστο του 1821 οι Τούρκοι οργάνωσαν νέα, ενισχυμένη εκστρατεία κατά της Πελοποννήσου. Μια δύναμη από 8.000 ενόπλους –οι περισσότεροι έφιπποι– και πλήθος άμαξες φορτωμένες με εφόδια, με επικεφαλής το Μπεϊράν πασά, ως αντιστράτηγο, και τους Μεμίς πασά, Σαχίν Αλή πασά και Χατζή Μπεκίρ πασά, κατέβηκε από τη Λάρισα και στρατοπέδευσε στο Ζητούνι (Λαμία), ενώ μία άλλη από 4.000 άνδρες με επικεφαλής τον Μαχμούτ πασά της Δράμας στρατοπέδευσε στον Δομοκό, πριν από τη μάχη στα Βασιλικά Φθιώτιδας, όπου ο Οδυσσέας, ο Δυοβουνιώτης και ο Γκούρας νικούν τους Τούρκους στη Φοντάνα. Σχέδιο των Τούρκων ήταν οι δυνάμεις αυτές, αφού ενωθούν με τις δυνάμεις του Κιοσέτ Μεχμέτ πασά και του Ομέρ Βρυώνη, να προελάσουν στην Πελοπόννησο και να λύσουν την πολιορκία της Τριπολιτσάς.

Ο κλήρος στάθηκε εμψυχωτής του γένους κατά τα μαύρα χρόνια της τουρκοκρατίας, κι όταν τα μαύρα σύννεφα της βαρβαρότητας των κατακτητών σκέπαζαν την ελληνική κοινωνία, έγινε ο φάρος της γνώσης και του αγώνα. Μαζί με τα ηρωικά καρυοφύλλια των αγωνιστών του ’21 ηχούσε το οκτώηχο των Μοναστηριών που στέριωσε τη Ελληνική ψυχή, οδηγώντας στο «Ελευθερία ή Θάνατος»! Φωτεινό παράδειγμα στην περιοχή του Δομοκού οι μοναχοί της Αντίνιτσας οι οποίοι έλαβαν μέρος στην επανάσταση του 1821. Όπως θυμούνται παλαιότεροι προσκυνητές της Μονής, στους εξωτερικούς τοίχους των καταστραφέντων κελιών υπήρχαν πολεμίστρες σε καλή κατάσταση, αψευδής μάρτυρες της συμμετοχής των μοναχών αυτής στους αγώνες κατά των Τούρκων (Θεόκτιστος Λαϊνάς). Επίσης, όταν το έτος 1946, οι κάτοικοι των πλησιέστερων χωριών, καθάρισαν το προαύλιο της Μονής από τα ερείπια για να φτιάξουν το σημερινό καθολικό, βρήκαν ξίφη των αγωνιστών του ’21 ( Ν. Αγγελακόπουλος).

Γενικά η θέση της Ιεράς Μονής Αντινίτσης υπήρξε ορμητήριο των αγωνιστών στην περιοχή του Δομοκού. Στο Δεύτερο χρόνο της επανάστασης (1822) οι γνωστοί Έλληνες οπλαρχηγοί Ζαφειράκης και Γάτσος ελευθέρωσαν με τους συντρόφους τους τον οπλαρχηγό Καρατάσο, που με διακόσιους άντρες είχε αμπαρωθεί στα κελιά της Αντίνιτσας και αγωνιζόταν ενάντια στις Τούρκικες δυνάμεις. Οι Τούρκοι, που κατέβαιναν από τη Θεσσαλία προς την Νότια Ελλάδα, αδημονούσαν να περάσουν την Ανατολική Στερεά Ελλάδα για να καταστείλουν το «κίνημα» των Ελλήνων.

Επίσης την εποχή εκείνη αλλά και μετέπειτα, στο χώρο της Μονής, λειτούργησε Ελληνικό Σχολείο, λίχνος γνώσης και αφύπνισης των σκλαβωμένων Ελλήνων. Για τον αριθμό των φονευθέντων την περίοδο της επανάστασης στην περιοχή, μας πληροφορεί η «Επιτομή της Ιστορίας της αναγεννηθείσης Ελλάδος», του Αμβροσίου Φραντζή (1841): «Εν τούτοις ο αριθμός των παρά των Τούρκων εις διαφόρους τόπους φονευθέντων Ελλήνων από της 21 Φεβρουάριου 1821 μέχρι της 20 Μαΐου 1822, ενόχων τε και αθώων, είναι ως εφεξής: Εις Λάρισσαν, Αμπελάκια, Αγιάν, Μακρυνίτζαν, Βώλον, Αρμυρόν, Ζητούνι, Δομοκόν, Φέρσαλα, Τούρναβον και Τρίκκαλα, ως ένοχοι 590 αθώοι 13460…».

Απόσπασμα από το βιβλίο του Δημήτρη Β. Καρέλη
«Η γη που γεννήθηκε ο Έλληνας – Η ιστορία της Βόρειας Φθιώτιδας και του Δομοκού»

LamiaTimes.gr

I'm ΔΗΜΗΤΡΗΣ Β. ΚΑΡΕΛΗΣ

Education

University

Postgraduate

School of Amusement

Experience

Electricity worker

Historical

Painter

My Skills

Writing

Painting

Disquisition

Design

«Η βιβλιοθήκη κατοικείται από πνεύματα που βγαίνουν από τις σελίδες τη νύχτα». – Ιζαμπέλ Αλιέντε.

«Ένα μόνο τριαντάφυλλο μπορεί να είναι ο κήπος μου, αλλά μόνο ένας φίλος, ο κόσμος μου». – Λέο Μπουσκάλια

«Να είσαι ο εαυτός σου, αλλά πάντα ο καλύτερος εαυτός σου». – Karl G. Maeser

«Το να αγαπιέσαι βαθιά σου δίνει δύναμη, ενώ το να αγαπάς βαθιά σου δίνει κουράγιο». – Λάο Τσε.

WHAT I DO

Author-writer

Culturologist

Painter

Author-writer

___ Βενιαμίν Φραγκλίνος ___

Culturologist

___ Αντρέ Μαλρώ ___

Painter

___ Πάμπλο Πικάσο ___

Some of my work

Popular Posts

Σελίδες

Labels

Contact With Me

Contact Us

_ Βενιαμίν Φραγκλίνος _

_ Αντρέ Μαλρώ _

_ Πάμπλο Πικάσο _