-->

i Love to Create!

I AM

image
Hello,

I'm ΔΗΜΗΤΡΗΣ Β. ΚΑΡΕΛΗΣ

Ονομάζομαι Δημήτρης Καρέλης, είμαι πτυχιούχος του Τμήματος Σπουδών στον Ελληνικό Πολιτισμό της Σχολής Ανθρωπιστικών Επιστημών του ΕΑΠ και φοιτητής στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα «Δημόσια Ιστορία» του ΕΑΠ. Γεννήθηκα στη Λαμία και ζω στη Καλλιθέα Αττικής, είμαι παντρεμένος και έχω ένα γιο. Εργάζομαι ως υπάλληλος στον όμιλο Δ.Ε.Η. Α.Ε. από το 1993 και υπηρετώ στο Διαχειριστή Ελληνικού Δικτύου Ηλεκτρικής Ενέργειας (Δ.Ε.Δ.Δ.Η.Ε.). Σήμερα είμαι συνδικαλιστής, Εκτελεστικός Σύμβουλος Πολιτιστικών Θεμάτων και Μέλος του Δ.Σ. της ΓΕΝ.Ο.Π-Δ.Ε.Η.-Κ.Η.Ε., ενώ χρημάτισα επί σειρά ετών Πρόεδρος, Γενικός Γραμματέας και Αντιπρόεδρος Δ.Σ. του ιστορικού συνδικάτου «Πανελλαδικός Σύλλογος Καταμετρητών-Εισπρακτόρων Δ.Ε.Η.». Είμαι αυτοδίδακτος ζωγράφος, με συμμετοχή σε ομαδικές εκθέσεις. Από την παιδική μου ηλικία, με πυξίδα τις πνευματικές και καλλιτεχνικές μου ανησυχίες, ξεκίνησα ένα μακρύ ταξίδι στο χώρο του πολιτισμού, της ιστορίας, της τέχνης, της παράδοσης, της γραφής, του λόγου και του στοχασμού.


Education
University

Culturologist

Postgraduate

Master of Arts in Public History

School of Amusement

Self-taught painter


Experience
Electricity worker

Public Power Corporation of Greece

Historical

Historical author-researcher

Painter

Art and painting lover


My Skills
Writing
Painting
Disquisition
Design

About Books

«Η βιβλιοθήκη κατοικείται από πνεύματα που βγαίνουν από τις σελίδες τη νύχτα». – Ιζαμπέλ Αλιέντε.

friendship

«Ένα μόνο τριαντάφυλλο μπορεί να είναι ο κήπος μου, αλλά μόνο ένας φίλος, ο κόσμος μου». – Λέο Μπουσκάλια

be yourself

«Να είσαι ο εαυτός σου, αλλά πάντα ο καλύτερος εαυτός σου». – Karl G. Maeser

about love

«Το να αγαπιέσαι βαθιά σου δίνει δύναμη, ενώ το να αγαπάς βαθιά σου δίνει κουράγιο». – Λάο Τσε.

WHAT I DO

Author-writer

«Είτε γράψε κάτι που αξίζει να διαβαστεί, είτε κάνε κάτι που αξίζει να γραφτεί», Βενιαμίν Φραγκλίνος

Culturologist

«Ο πολιτισμός δεν κληρονομείται, κατακτάται», Αντρέ Μαλρώ

Painter

«Η ζωγραφική είναι απλώς ένας άλλος τρόπος να κρατάς ημερολόγιο», Πάμπλο Πικάσο

Some of my work

Η Παναγία η «Λιμνιώτισσα» στην Παναγιά Δομοκού

Η Παναγία η «Λιμνιώτισσα» στην Παναγιά Δομοκού

Για να μαθαίνουμε την πλούσια ιστορία του τόπου μας:
«Στην Παναγιά Δομοκού βρίσκεται η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της «Λιμνιώτισσας», από την οποία πήρε το όνομά του το χωριό και η οποία γιορτάζει ως πολιούχος την 23η Αυγούστου, εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Η παράδοση αναφέρει ότι κατά τα πρώτα χρόνια της Τουρκοκρατίας η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας μεταφέρθηκε από τον κοντινό Ναό που βρίσκονταν στο λοφίσκο δίπλα στον Πλάτανο και την πηγή «Μάτι» Παναγιάς και βυθίστηκε στα νερά της λίμνης Ξυνιάδας από τους πιστούς για να γλιτώσει την πυρπόληση και την καταστροφή, σε παρακείμενο σημείο. Η εικόνα της Θεομήτορος βρέθηκε με θαυματουργό τρόπο αρκετά χρόνια αργότερα όταν κάποιος κάτοικος του χωριού ονόματι Παπαντώνης, όργωνε με τα βόδια του στην όχθη της λίμνης. Το άροτρό του σκάλωσε κάπου κι αυτός, λόγω της κόπωσης, έγειρε να ξεκουραστεί. Εκεί στον γρήγορο ύπνο του, είδε σαν όραμα την ύπαρξη της θαυματουργής εικόνας της Παναγίας και αφού ξύπνησε απότομα ειδοποίησε τους συγχωριανούς του και όλοι μαζί σκάβοντας αντίκρισαν την ιερή εικόνα. Τοποθετήθηκε πρόχειρα στο σημείο όπου  αργότερα χτίστηκε η Αγία Τράπεζα του Ιερού Ναού Κοιμήσεως της Θεοτόκου όπου φυλάσσεται μέχρι σήμερα. Για πάρα πολλά χρόνια την ημέρα της εορτής της Εκκλησίας και της εικόνας, πλήθος πιστών συνέρεε για το ιερό προσκύνημα της  στις 23 Αυγούστου κάθε χρόνο και ακολουθούσε το πανηγύρι».  
Απόσπασμα από το βιβλίο του Δημήτρη Β. Καρέλη «Η γη που γεννήθηκε ο Έλληνας - Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΒΟΡΕΙΑΣ ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ και του ΔΟΜΟΚΟΥ»


--> 

Η Μεγαλόχαρη, «Κυρά – Παναγιά», στη Βόρεια Φθιώτιδα

Η Μεγαλόχαρη, «Κυρά – Παναγιά», στη Βόρεια Φθιώτιδα

Ο Αύγουστος για τον Ελληνισμό, είναι ο μήνας της Παναγίας, καθώς θυμάται και τιμά την Κοίμηση της Υπεραγίας Θεοτόκου.
Η Παναγία, η οποία συχνά αναφέρεται με το πραγματικό της όνομα Μαρία (Αραμαϊκά, Εβραϊκά, Μαριάμ) αλλά και ως Παρθένος Μαρία και Θεοτόκος, ήταν Εβραία από τη Ναζαρέτ της Γαλιλαίας, μητέρα του Ιησού Χριστού και κατέχει ιδιαίτερη θέση στην χριστιανική διδασκαλία και πίστη.

Οι Μουσουλμάνοι αναφέρονται στο πρόσωπό της επίσης αποκαλώντας την Παρθένο Μαρία αλλά και χρησιμοποιώντας τον προσδιορισμό Σαϊντά που σημαίνει «Κυρία». Η Παναγία γεννήθηκε στην Ιερουσαλήμ. Ήταν κόρη του κτηνοτρόφου Ιωακείμ και της Άννας, που καταγόταν από το βασιλικό γένος του Δαυίδ. Η Άννα ήταν στείρα, όμως λύνεται η στειρότητα της και γεννάται η Παναγία.
Η Ορθόδοξη Εκκλησία εορτάζει το γεγονός αυτό της συλλήψεως στις 9 Δεκεμβρίου. Στα "απόκρυφα" κείμενα αναφέρονται τα Εισόδια, η Κοίμηση αλλά και η Ανάληψή της.
Η μεγάλη λατρεία που έχουν οι Έλληνες για τη «μάνα» του Θεού και των ανθρώπων αποδεικνύεται από τα πολλά ονόματα που της έχουν προσδώσει. Μεγαλόχαρη, Εκατονταπυλιανή, Φανερωμένη, Κοσμοσωτήρα, Χοζοβιώτισσα, Εικοσιφοίνισσα, Βρεφοκρατούσα, Ελεούσα, Θαλασσινή, Γιάτρισσα, Μυρτιδιώτισσα και πολλά ακόμη.
Η Κοίμηση της Υπεραγίας Θεοτόκου αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες γιορτές της χριστιανοσύνης. Η προετοιμασία των πιστών αρχίζει από την 1η Αυγούστου με τη νηστεία που διαρκεί έως τον Δεκαπενταύγουστο, αποτελώντας για τους Ορθόδοξους χριστιανούς το «Πάσχα του καλοκαιριού».
Στις 15 Αυγούστου χιλιάδες πιστών με την ψυχή γεμάτη ελπίδα και κατάνυξη, προστρέχουν στα αμέτρητα προσκυνήματα, όπου λιτανεύονται οι θαυματουργές εικόνες της Παναγίας για να μαρτυρήσουν τη πίστη τους στο πρόσωπό της.

Στη Βόρεια Φθιώτιδα και την περιοχή του Δομοκού υπάρχουν τρεις Θαυματουργές εικόνες της Παναγίας:

Η Παναγία Ελεούσα στην Ξυνιάδα Δομοκού


Το απόγευμα της 21ης Ιούνη του 1962 οι καμπάνες στην Ξυνιάδα Δομοκού ήχησαν δυνατά, επίμονα και χαρμόσυνα! Συνέβη τότε γεγονός μέγα και θαυματουργό, η εύρεση της εικόνας της Μεγαλόχαρης Παναγίας της Ελεούσας. Οι διηγήσεις όλων όσων έζησαν τις μοναδικές στιγμές, όπου η πίστη ζωντανεύει και η ψυχή πλημμυρίζει δέος και αγαλλίαση, είναι χαραγμένες βαθιά στην ψυχή όλων όσων δεν είχαμε την τύχη να ζήσουμε αλλά είχαμε τη χαρά να τ’ ακούσουμε από «πρώτο χέρι» την αληθινή αυτή ιστορία. Και πρώτα απ’ όλους από τον, μικρό τότε πρωταγωνιστή, Αθανάσιο Σύρο.
Ο μικρός Αθανάσιος συνάντησε και μίλησε πολλές φορές με μια άγνωστη αλλά γλυκύτατη μαυροφόρα γυναίκα, η οποία δεν ήταν άλλη από τη Μεγαλόχαρη Θεομήτορα, την Παναγία! Η άγνωστη γυναίκα τον επισκέφτηκε στον ύπνο του όπου του αποκάλυψε την ταυτότητά της και του υπέδειξε τον τόπο όπου ήταν θαμμένη η θαυματουργή Της εικόνα. Ο μικρός Αθανάσιος λοιδορήθηκε όταν αποκάλυψε το μεγάλο του μυστικό και για πολλά χρόνια δεν γινόταν πιστευτός ώσπου οκτώ χρόνια μετά, μια θανατηφόρα ασθένεια που έπεσε στα ζώα του χωριού, έγινε αιτία να έρθουν πιο κοντά οι άνθρωποι στην Εκκλησία και να αναζητήσουν την χαμένη εικόνα της Παναγίας. Στις αρχές Ιουνίου του 1962 ήρθε στην Ξυνιάδα ένα σκαπτικό μηχάνημα για να ανοίξει τους δρόμους του χωριού. Οι Ξυνιαδιώτες ζήτησαν από τον οδηγό Ηλία Σάλτα να βοηθήσει στην ανασκαφή για της ανεύρεση της εικόνας. Ο ίδιος αντέδρασε βίαια και έμεινε μόνο μετά από παρέμβαση του Λαμιώτη Σπύρου Χουλιάρα και των αρχών της κοινότητας, τον πρόεδρο, τον δάσκαλο, τον ιερέα, τις αστυνομικές αρχές και το εκκλησιαστικό συμβούλιο, που τον έπεισαν. Ο χειριστής μετά την άκαρπη πρώτη εκσκαφή επιχειρεί και δεύτερη χωρίς αποτέλεσμα, αρχίζει να βλαστημά και επιχειρεί τρίτη φορά χωρίς αποτέλεσμα και πάλι. Η μηχανή είχε σταματήσει. Τότε ο αστυνομικός που ήταν κοντά στο σημείο βλέπει δίπλα στο μαχαίρι του μηχανήματος, κοντά στη ρίζα ενός πουρναριού την εικόνα της Παναγίας.
Αμέσως εκτυλίχθησαν απερίγραπτες σκηνές με τους παρευρισκόμενους να γονατίζουν και να προσκυνούν την Άγια και Σεπτή Εικόνα της Παναγίας, κάποιοι έτρεξαν και χτύπησαν δυνατά την καμπάνα για να ειδοποιηθούν όσοι κάτοικοι ήταν στα χωράφια. Κάποιοι άλλοι αγκάλιασαν τον μικρό Αθανάσιο και του ζητούσαν να τους συγχωρήσει για την ασέβεια και την απιστία τους. Ο χειριστής του μηχανήματος έπεσε κλαίγοντας, προσκύνησε την εικόνα και παρακαλούσε να τον συγχωρήσει η Θεοτόκος. Από τους πρώτους Ιερείς που αντίκρισε την εικόνα ήταν ο παππούς μου Παπα-Δημήτρης ο οποίος, σύμφωνα με τις διηγήσεις και του σημερινού Ηγούμενου της Μονής Αθανάσιου Σύρου, παραλλήλισε την αποκάλυψη της Θαυματουργής εικόνας με την άφιξη του Ιησού Χριστού στην Ιεριχώ, όταν επισκέφτηκε τον αμαρτωλό και πλούσιο Αρχιτελώνη και μετέπειτα Απόστολο Ζακχαίο, λέγοντας: Ζακχαῖε, σπεύσας κατάβηθι• σήμερον γὰρ ἐν τῷ οἴκῳ σου δεῖ με μεῖναι. («Ζακχαίε, κατέβα και τρέξε, σήμερα είναι ανάγκη να μείνω στο σπίτι σου, αφού για σένα ήλθα, για να σε σώσω»).
Στον Ιερό αυτό τόπο χτίστηκε αμέσως μικρός ναός και λίγο αργότερα ο σημερινός Οίκος της Παναγίας Ελαιούσης, η Ιερά Μονή στην οποία πλήθος πιστών συρρέει για να προσκυνήσει τη Χάρη Της θαυματουργής Εικόνας της Θεοτόκου. Ο μικρός Αθανάσιος αφιέρωσε τη ζωή του στη Χάρη της Παναγίας Ελεούσης και είναι σήμερα Αρχιμανδρίτης και Ηγούμενος της Ιεράς Μονής, με τεράστιο φιλανθρωπικό και ποιμαντικό έργο.
Το Ιερό Προσκύνημα εορτάζει δυο φορές το χρόνο: Την ημέρα της ευρέσεως της εικόνας, δηλαδή την 21ηΙουνίου, και την 15η Αυγούστου, την ημέρα της Κοιμήσεως της Θεοτόκου.

Το Μοναστήρι της Παναγίας της Αντίνιτσας


Το Μοναστήρι της Παναγίας της Αντίνιτσας βρίσκεται στις πλαγιές του όρους Όθρυς. Κατά την επικρατούσα άποψη το προσωνύμιό της έχει σχέση με την αρχαία πόλη Αντινοίτισσα πού ίδρυσε στην Όθρη ο Ρωμαίος Αυτοκράτορας Αδριανός τον Β΄ μ.Χ. αιώνα. Το Μοναστήρι καταστράφηκε ολοσχερώς από τις κατοχικές δυνάμεις το 1944. Το καθολικό πού καταστράφηκε ήταν ένα χάρμα οφθαλμών όπως υποστηρίζεται από τούς μελετητές. Ήταν αθωνικού τύπου, τετρακιόνιος σταυροειδής μετά τρούλου. Ήταν το αρχαιότερο Καθολικό Μονής μεταβυζαντινών χρόνων πού εμιμείτο τα αγιορείτικα καθολικά έχουν τον Κωσταντινοπολιτικόν Σταυροειδή τύπον, με πλάγιους χορούς και μικρά τρουλωτά παρεκκλήσια δεξιά και αριστερά του Ιερού Βήματος. Αντίγραφο αυτό του παλαιού Ναού είναι το σημερινό Καθολικό πού ανηγέρθη το έτος 2000. Από την καταστροφή διέφυγε η θαυματουργός εικόνα της Παναγίας. Περί της Μονής Αντινίτσης έγραψαν οι: Σωτηρίου στην χριστιανική Αρχαιολογία του και Ορλάνδος στην επετηρίδα Εταιρεία Βυζαντινών Σπουδών.
Για την ονομασία του μοναστηριού υπάρχουν δύο εκδοχές . Η πρώτη στηρίζεται στην παράδοση και οφείλει την ονομασία στην προέλευση της καταγωγής της θαυματουργής εικόνας της Θεοτόκου απ το Αϊδίνιο της Μ. Ασίας. Γι αυτό πήρε και το όνομα Παναγιά η Αϊδινιώτισσα ,που τελικά κατέληξε να προφέρεται από την λαό Παναγιά η Αντινίτσα. Η παράδοση λέει πως όταν ξεκίνησαν οι σφαγές στην πόλη του Αϊδινίου , δύο Αϊδινιώτες πιθανών κληρικοί ,έφυγαν και ζήτησαν καταφύγιο στην κεντρική Ελλάδα, φέρνοντας μαζί τους και την θαυματουργή εικόνα της Παναγίας του Αϊδινίου. Σύμφωνα με την παράδοση όταν οι δύο Αϊδινιώτες έχοντας μαζί τους την ιερή εικόνα της Αϊδινιώτισσας Παναγίας νύχτωσαν κοντά στην σημερινή θέση και αποφάσισαν να διανυχτερεύσουν εκεί και το πρωί να συνεχίσουν τον δρόμο τους . Όταν ήρθε το φως της ημέρας και ετοιμάστηκαν να αναχωρήσουν ,ξαφνικά η εικόνα της Παναγίας ήταν τόσο βαριά που ήταν αδύνατον να την σηκώσουν και να συνεχίσουν τον δρόμο τους. Φοβερός είναι ο τόπος αυτός μουρμούρισαν οι δύο Αϊδινιώτες. Κάθισαν και προσπαθούσαν να ερμηνεύσουν με απλά σύνεργα του νου τους το θαυματουργό αυτό γεγονός. Με θεία φώτιση κατανόησαν, ότι το σημάδι πρέπει να εκληφθεί σαν σοβαρή επιθυμία της Παναγίας να παραμείνει στον τόπο αυτόν για πάντα. Έτσι στην όμορφη πλαγιά της Όθρυος αποφάσισαν και έκτισαν το σπιτικό της Αϊδινιώτισσας Παναγιάς ,που έμεινε στην ιστορία σαν Μοναστήρι της Αντινίτσας. Η δεύτερη εκδοχή στηρίζεται στην γραμματολογική ερμηνεία της λέξης . Πρώτος ο Ευστάθιος Δράκος συσχετίζει το όνομα Αντινίτσα με την παλαιά κώμη Αντίνα ,της οποίας τα ερείπια σώζονται ακόμη στην περιοχή, την θέση αυτή ασπάζεται και ο Αθανάσιος Φλώρος ο οποίος αναφέρει :Την γνώμη αυτή του Δράκου ευρίσκω ορθή . Θα ήταν όμως δυνατόν να προσδιορίσουμε και τον χρόνο της ιδρύσεως της αρχαίας αυτής πόλης . Ο αυτοκράτωρ Ανδριανός (117-138 μ.χ.) έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρων κυρίως για την Αθήνα αλλά και τις άλλες περιφέρειες της Ελλάδας. Στην Άβαν της Φωκίδος έκτισε ναό του Απόλλωνος και στην Υάπολη της Φωκίδος Στοά. Στην μνήμη του στενού του φίλου Αντινόου ,που πνίγηκε το 130 μ.χ. στον Νείλο της Αιγύπτου ,έκτισε την Αντινοούπολη ,ο νομός μάλιστα ονομάστηκε Αντινοϊτης . Αλλά και για την Φθιώτιδα έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρων ,αφού μάλιστα κατά διαταγή του ο Ανθύπατος Μακεδονίας Κόϊντος Γέλλιος Σέντιος Αυγουρίνος έλυσε διαφορά που είχε ξεσπάσει για τα σύνορα μεταξύ στους Λαμιέων και τους Υπαταίων. Είναι πολύ πιθανών η πόλη που ιδρύθηκε από τον Ανδριανό στην Όθρη να ονομάστηκε Αντινοϊτισσα , αφού ο νομός της Αιγύπτου ονομάσθηκε Αντινοϊτης , και με τα χρόνια κατέληξε να λέγεται Αντινίτσα. Με την εκδοχή αυτή τάσσεται και ο ακαδημαϊκός Αν. Κ. Ορλάνδος σε παλαιότερη διεξοδική μελέτη γα το καθολικό της Μονής. Επομένως η ονομασία της Μονής έχει σχέση με την αρχαία πόλη Αντινοϊτισσα και λιγότερο μπορούμε να την συνδέσουμε με την πόλη Αϊδίνιο της Μικράς Ασίας. Εορτάζει την 8η Σεπτεμβρίου.

H Παναγία η «Λιμνιώτισσα» στην Παναγιά Δομοκού

Στην Παναγιά Δομοκού βρίσκεται η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της «Λιμνιώτισσας», από την οποία πήρε προφανώς το όνομά του το χωριό και η οποία γιορτάζει ως πολιούχος την 23η Αυγούστου, εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου.
Η παράδοση αναφέρει ότι κατά τα πρώτα χρόνια της τουρκοκρατίας η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας μεταφέρθηκε από κοντινό Ναό και βυθίστηκε στα νερά της λίμνης Ξυνιάδας από τους πιστούς για να γλιτώσει την πυρπόληση και την καταστροφή, στο σημερινό «Μάτι» της Παναγιάς, κοντά στον Πλάτανο.
Η εικόνα της Θεομήτορος βρέθηκε με θαυματουργό τρόπο αρκετά χρόνια αργότερα όταν κάποιος κάτοικος του χωριού ονόματι Παπαντώνης, όργωνε με τα βόδια του στην όχθη της λίμνης. Το άροτρό του σκάλωσε κάπου κι αυτός, λόγω της κόπωσης, έγειρε να ξεκουραστεί. Εκεί στον γρήγορο ύπνο του, είδε σαν όραμα την ύπαρξη της θαυματουργής εικόνας της Παναγίας και αφού ξύπνησε απότομα ειδοποίησε τους συγχωριανούς του και όλοι μαζί σκάβοντας αντίκρισαν την ιερή εικόνα. Τοποθετήθηκε πρόχειρα στο σημείο όπου  αργότερα χτίστηκε η Αγία Τράπεζα του Ιερού Ναού Κοιμήσεως της Θεοτόκου όπου φυλάσσεται μέχρι σήμερα. Για πάρα πολλά χρόνια την ημέρα της εορτής της Εκκλησίας και της εικόνας, πλήθος πιστών συνέρεε για το ιερό προσκύνημα της  στις 23 Αυγούστου κάθε χρόνο και ακολουθούσε το πανηγύρι.  

Δ. Β. Καρέλης
2012

Όταν η Ελληνική Χωροφυλακή έσβηνε φωτιές σε Δομοκό, Ρέθυμνο και Γαλατά…

Όταν η Ελληνική Χωροφυλακή έσβηνε φωτιές σε Δομοκό, Ρέθυμνο και Γαλατά…
Το φαινόμενο της πυρκαγιάς υπήρξε ανέκαθεν ιδιαιτέρως επικίνδυνο. καθώς τα μέσα που είχαν στη διάθεσή τους οι αρμόδιες υπηρεσίες, πριν σαράντα χρόνια, ήταν πενιχρά σε σχέση με αυτά που, δυνητικά, έχουν στη διάθεσή τους οι σημερινές υπηρεσίες πυρόσβεσης.
Οι επαρχιακοί δήμοι και οι κοινότητες συνέτασσαν υποχρεωτικά κατάλογο μελών ομάδων πυρασφάλειας, οι οποίες ήταν στοιχειωδώς εκπαιδευμένες και επιφορτισμένες με την αντιμετώπιση σε πρώτο χρόνο, εστιών φωτιάς, κυρίως σε δασικές και περιαστικές εκτάσεις, είχαν όμως καθήκον να ειδοποιήσουν άμεσα, με κάθε πρόσφορο μέσον και τρόπο, την αρμόδια Δασική Υπηρεσία, ώστε να επέμβει άμεσα.
Στην προσπάθεια αυτή συνέβαλαν καθοριστικά οι τοπικές στρατιωτικές αλλά και αστυνομικές δυνάμεις.
Ιδιαιτέρως εκτιμήθηκε για παράδειγμα, από το πανελλήνιο, η συνδρομή των ανδρών του Σώματος της Ελληνικής Χωροφυλακής το καλοκαίρι του 1978 (Η Ελληνική Αστυνομία με τη σημερινή της μορφή δημιουργήθηκε το 1984, με την συγχώνευση της Χωροφυλακής και της Αστυνομίας Πόλεων), κατά τη διάρκεια, κυρίως της θερινής περιόδου, στην κατάσβεση των πυρκαγιών, όπως αναφέρουν σε σχετικά επαινετικά τηλεγραφήματα και επιστολές, ο τότε Νομαρχιακός Σύμβουλος της Επαρχίας Δομοκού κ. Φώτης Σκλατινιώτης, ο Δήμαρχος Ρεθύμνου και ο Πρόεδρος της Κοινότητος Γαλατά Τροιζηνίας, όταν σβήστηκαν άμεσα σοβαρές και επικίνδυνες πυρκαγιές εντός των πόλεων του Δομοκού και του Ρεθύμνου, αλλά και σε κατοικημένη περιοχή του Γαλατά.
Δείτε το σχετικό απόσπασμα από το περιοδικό Επιθεώρηση Χωροφυλακής (1978, τ. 106, σελ. 750):
«Η ΣΥΝΔΡΟΜΗ τῶν ἀνδρῶν τοῦ Σώματος, κατὰ τὴν διάρκειαν, κυρίως τῆς θερινῆς περιόδου, στὴν κατάσβεση τῶν πυρκαϊῶν ἦταν μεγάλη καὶ ἐκτιμήθηκε ἀπὸ τὸ πανελλήνιο.
Τὴν ἐκτίμησή του καὶ τὶς εὐχαριστίες ἐξέφρασε, μὲ ἔγγραφό του Δήμαρχος Ρεθὺμνου, πρὸς τὸν Διοικητὴ τοῦ Π.Σ.Ο.Χ. Κρήτης, γιὰ τὴν οὐσιαστικὴ βοήθεια τῶν Δοκίμων Χωροφυλάκων στὴν κατάσβεση τῆς πυρκαϊᾶς ποὺ ἐκδηλώθηκε στὴν ἄκρη τῆς πόλεως.
Μὲ τηλεγράφημά του ἐπίσης, Νομαρχιακὸς Σύμβουλος τῆς Ἐπαρχίας Δομοκοῦ κ. Φώτιος ΣΚΛΑΤΙΝΙΩΤΗΣ, ἐξέφρασε τὶς εὐχαριστίες του στὸν Διοικητὴ τῆς Διοικήσεως Χωροφυλακῆς Λαμίας γιὰ τὴν συμβολὴ τῶν ἀνδρῶν τῆς Διοικήσεως στὴν κατάσβεση τῆς πυρκαϊᾶς στὸ Δομοκὸ, ὄπου μὲ τὶς ὑπεράνθρωπες προσπάθειες ποὺ κατέβαλαν, περιώρισαν τὴν καταστροφὴ τοῦ κέντρου τῆς πόλεως.
Τέλος, Πρόεδρος τῆς Κοινότητος Γαλατᾶ Τροιζηνίας, μὲ ἔγγραφό του ποὺ ἔστειλε στὸν Διοικητὴ τῆς Διοικήσεως Χωροφυλακῆς Πειραιῶς, ἐξέφρασε τὶς εὐχαριστίες του γιὰ τοὺς ἄνδρες τοῦ Σταθμοῦ Χωροφυλακῆς Γαλατᾶ, οἱ ὁποτοι συνετέλεσαν στὴν κατάσβεση τῆς πυρκαϊᾶς σὲ περιοχὴ τῆς Κοινότητός του».
Δ.Κ., όπως Δον Κιχώτης…

Πήραμε πτυχίο….!

Πήραμε πτυχίο….!
Μου είναι δύσκολο να πιστέψω ότι έφτασα τελικά στην επίτευξη ενός μεγαλεπήβολου στόχου, στην πραγμάτωση μιας πολύ μεγάλης επιθυμίας, καθώς τούτη η στιγμή συγκαταλέγεται ως ορόσημο, στις πλέον ευτυχέστερες του βίου μου!!! Από σήμερα, είμαι πλέον απόφοιτος Α.Ε.Ι., και συγκεκριμένα του Τμήματος Σπουδών στον Ελληνικό Πολιτισμό της Σχολής Ανθρωπιστικών Σπουδών (Σ.Α.Σ.) του ΕΑΠ, με εξαιρετική μάλιστα επίδοση.
Αισθάνομαι γι αυτό μέγιστη τιμή και ευλογία, ενώ θέλω να εκφράσω βαθύτατες ευχαριστίες στους δώδεκα εξαίρετους καθηγητές μου, οι οποίοι ενστάλαξαν το νέκταρ και την αμβροσία της γνώσης στο έντονο πάθος μου για μάθηση, αλλά και σημαντικές αξίες, όπως η επιμονή και η ειλικρίνεια. 
Στους συναδέλφους μου αποφοίτους, εύχομαι ότι καλύτερο στις μελλοντικές τους πορείες στα μονοπάτια της γνώσης και τις βέλτιστες επιλογές στη ζωή τους. Μια απαράμιλλη εμπειρία κι ένα υπέροχο, δημιουργικό ταξίδι στον λατρεμένο, αλλά πολύπαθο Ελληνικό Πολιτισμό έφτασε για μένα στο τέλος του (…ή μήπως στην αρχή του;…). 
Όλα ήρθαν στην ώρα τους, μετά από τέσσερα χρόνια σκληρής μελέτης, σαράντα οκτώ απαιτητικές εργασίες και δώδεκα επιτυχείς εξεταστικές, σε ισάριθμες Θεματικές Ενότητες.
Το επίτευγμα αυτό δεν θα ήταν δυνατό χωρίς την υποστήριξη της Κατερίνας και του Φώτη μου, καθώς συνέβαλαν ο καθένας με τον τρόπο του, στους οποίους αφιερώνω τούτη την επιτυχία μου, ζητώντας παράλληλα συγνώμη για όλα όσα τους στέρησα! 
Ραντεβού την Πάτρα λοιπόν, να γιορτάσουμε κι επίσημα την αποφοίτηση!!!

Δημήτρης Β. Καρέλης
Αθήνα, 15/7/2018


Ο πασχαλινός οβελίας στη βόρεια Φθιώτιδα

Ο πασχαλινός οβελίας στη βόρεια Φθιώτιδα

Η Ελληνική παράδοσή είναι συνυφασμένη  με την νηστεία της Μεγάλης Εβδομάδας και το Πάσχα. Είμαι σίγουρος πως όλοι έχουμε γλυκές και ευχάριστες αναμνήσεις απ’ αυτή τη μεγάλη γιορτή της Χριστιανοσύνης.
Στην Φθιώτιδα, όπου το ψήσιμο του αρνιού και του κατσικιού στη σούβλα αποτελεί παράδοση και στη Λαμία υπάρχουν τα καλύτερα ψητοπωλεία της Ελλάδας που προσφέρουν αυτό το γευστικότατο αλλά «αμαρτωλό» από απόψεως θερμίδων έδεσμα, δεν θα μπορούσαμε να λείπουμε από το έθιμο του ψησίματος του οβελία!
Θυμάμαι στο χωριό μου τον Αι-Γιώργη του Δομοκού πριν από αρκετά χρόνια όταν μαζευόταν όλο το χωριό σε τρία-τέσσερα σημεία κι οι σούβλες στη σειρά ήταν πάνω από 20(!!!). Το Μεγάλο Σάββατο, την κατάνυξη και τη νηστεία της Μεγάλης Εβδομάδας διαδέχονταν η προετοιμασία για το Πασχαλινό γλέντι και η βραδιά της Ανάστασης όπου όλοι μας, μικροί – μεγάλοι, με τα «καλά» μας ανεβαίναμε στον Αι-Γιώργη και μέσα σε βαρελότα και πυροτεχνήματα ανταλλάσσαμε το «Χριστός ανέστη»! 
Η προετοιμασία για το ψήσιμο του οβελία γινόταν από το απόγευμα του Μεγάλου Σαββάτου με την «τρακάδα» από «δέντρινα» ξύλα (βελανιδιάς), να ξεπερνά τα δυο μέτρα ύψος, πως αλλιώς άλλωστε να ψήσεις 15-20 αρνιά, κι οι σούβλες χωρίς το σημερινό… «αυτόματο πιλότο» αλλά τα παιδιά και τις γιαγιάδες να βοηθούν, στο ρόλο του «γυριστή»!
 Το γλέντι άρχιζε από το  πρωί και κράταγε ως αργά  το απόγευμα τη μέρα της «Λαμπρής» με τα κοκορέτσια, τις μαγειρίτσες, τα γαρδουμπάκια, τα αυγά και χίλια δυο άλλα εδέσματα αλλά και με το μικρότερο αρνί, που συνήθως ψηνόταν νωρίτερα, να τρώγεται πριν το πασχαλινό τραπέζι! Πατροπαράδοτη η γνώση του ψησίματος, μ’ αυτούς που είχαν το «ταλέντο» ή το… «κληρονομικό χάρισμα» του ψήστη να πρωταγωνιστούν τη μέρα αυτή. Κι εμείς λοιπόν μάθαμε απ’ τους παλιότερους την τέχνη του ψησίματος και προσπαθούμε να τη μεταφέρουμε στους νεώτερους. Πρέπει λοιπόν να ετοιμαζόμαστε για τον πατροπαράδοτο οβελία καθώς δεν νοείται ελληνικό Πάσχα χωρίς αυτόν και να δούμε με λίγα λόγια τι πρέπει να κάνουμε.
Αρχικά τι θα πρέπει να επιλέξουμε για τον οβελία μας, αρνί ή κατσικάκι; Εκτός από θέμα γούστου και γευστικής συνήθειας βέβαια, υπάρχουν κι άλλοι λόγοι για να κάνετε την επιλογή σας. Σημαντικότερο λόγο θεωρώ την περιεκτικότητα λίπους καθώς το αρνάκι είναι πιο λιπαρό με κατά μέσο όρο 15 γραμμάρια λίπους στα 100 γρ. κρέατος, σε αντίθεση με το πιο αδύνατο αλλά μερικές φορές πιο σκληρό κατσίκι το οποίο περιέχει 2,3 γρ. Όσοι λοιπόν «δεν κάνει» να τρώτε λιπαρά επιλέξτε ανεπιφύλακτα το δεύτερο! Εμείς από οικογενειακή παράδοση προτιμούμε ελληνικό αρνάκι γάλακτος, 8 έως 13 κιλά το πολύ, παρότι κατά καιρούς έχουμε ψήσει και τα κατσικάκια μας με άριστο γευστικό αποτέλεσμα.
Πριν φτάσουμε όμως στο γύρισμα της σούβλας πρέπει να ξέρουμε πως θα προετοιμάσουμε τον οβελία και το κοκορέτσι μας για να έχουμε το καλύτερο αποτέλεσμα. Χρειάζεται κατ’ αρχήν να επιλέξουμε ένα απάνεμο μέρος ή δεξιά και αριστερά να στερεώσουμε όρθιες λαμαρίνες για να εμποδίσουμε τον αέρα να μας κάνει τη ζημιά, με αποτέλεσμα ο οβελίας μας να μην ψηθεί τόσο καλά. Χρησιμοποιούμε για το ψήσιμο στο έδαφος κυρίως πολλά ξερά αλλά και χλωρά ξύλα βελανιδιάς και συμπληρωματικά αν επιθυμούμε αρκετό καλό κάρβουνο όπως και στην ψησταριά. Μην τσιγκουνευτείτε τη φωτιά και τα κάρβουνα γιατί είναι καλύτερο να «περισσέψει» η φωτιά παρά να μείνει το κρέας για… «φρικασέ»!
Ετοιμάζουμε, σαπουνίζουμε και καθαρίζουμε  πολύ καλά τη σούβλα στην οποία περνάμε  το αρνί, φροντίζοντας να βγει από το κρανίο ανάμεσα στα μάτια και  στερεώνουμε τα πόδια του στη  διχάλα. Δένουμε με άσπρο ανοξείδωτο σύρμα, που δεν σκουριάζει, επάνω στη σούβλα σε πολλά σημεία τη σπονδυλική στήλη, σφιχτά και γερά ώστε να εφάπτεται στο σίδερο, καθώς επίσης το κεφάλι και το λαιμό του αρνιού. Η εργασία του δεσίματος είναι σημαντική για να μην καμπουριάσει το αρνί ή να γυρίζει η σούβλα χωρίς να γυρίζει το αρνί κλπ. Είναι επίσης σημαντικό να κρατήσουμε τη «σκέπη» στη θέση της (το λίπος που ο χασάπης βάζει στην πλάτη του οβελία).
Στη συνέχεια ρίχνουμε το αλατοπίπερο στο αρνί μέσα στην κοιλιά και στα πόδια χαράσσοντας το μπούτι στα πίσω και στη «μασχάλη» στα μπροστινά και δένουμε την κοιλιά με σπάγκο και σακοράφα. Στη Βόρεια Φθιώτιδα συνήθως δεν χρησιμοποιούμε λεμόνι ή ρίγανη στον οβελία αλλά μόνο αλατοπίπερο. Αλείφουμε όμως τακτικά, καθώς το αρνί ψήνεται και ξηραίνεται, με μαργαρίνη ή vitam το οποίο έχουμε βάλει σε κουτάλα και στερεώσει με ένα λεπτό ύφασμα, κάτι που παλαιότερα κάναμε με χοιρινό λίπος (λίπα). Βάζουμε φωτιά στα προσανάμματα, μια στοίβα από λεπτότερα κλαδιά (προσοχή κίνδυνος πυρκαγιάς!) και προσθέσουμε τα χοντρά ξερά ξύλα ή κάρβουνα και μόλις πέσει η φλόγα εντελώς ρίχνουμε στάχτη για να ελέγχουμε την πύρα της. Μετά βάζουμε το αρνί με τη σούβλα επάνω στη φωτιά ξεκινώντας από το ψηλότερο σημείο και αρχίσουμε το γύρισμα.
Καλό είναι το ψήσιμο με το χέρι, αν όμως χρησιμοποιούμε μηχανάκι φροντίζουμε να μην είναι κοντά στη φωτιά και λιώσουν τα καλώδια από τη θερμότητα. Σταδιακά κατεβάζουμε το ύψος τους αρνιού από τη φωτιά στα ποδαρικά, ενώ κατά διαστήματα αλείφουμε με το λίπος. Εάν όλα πάνε καλά, σε δύο με τρεις ώρες (αν θέλουμε πιο αργό ψήσιμο), το αρνί θα έχει γίνει ροδοκόκκινο, θα ανοίξουν οι αρθρώσεις και η σπονδυλική του στήλη, πράγμα που σημαίνει ότι ψήθηκε πολύ καλά. Ενδιάμεσα καρφώνουμε τον οβελία με μεγάλο και μυτερό μαχαίρι στο μπούτι και ψηλά στην πλάτη ώστε να φεύγουν τα υγρά του αλλά και να διαπιστώνουμε κατά πόσο έχει ψηθεί. Όταν βγάλουμε το αρνί και αφού κρυώσει ελαφρώς, κόβουμε με το μπαλτά σε μερίδες και σερβίρουμε αμέσως.
Καλό πάσχα!!!
Δημήτρης Καρέλης

Μετρητές χρήσης ηλεκτρισμού

Η μέτρηση είναι το κλειδί για την καλή διαχείριση της ενέργειας. Μόνο όταν ένα αγαθό μετρηθεί σωστά, μπορεί να γίνει και σωστή διαχείρισή του. Μαζί με τους μετρητές που είναι ήδη τοποθετημένοι και μας παρέχουν πληροφορίες για την έκδοση λογαριασμών, μπορούν να γίνει εγκατάσταση και κάποιων επιπλέον υπο-μετρητών με σκοπό την διαχείριση της ενέργειας.
 Ηλεκτρομηχανικοί Μετρητές
Η πλειονότητα των ήδη υπαρχόντων κτιρίων είναι εξοπλισμένη με ηλεκτρομηχανικούς μονοφασικούς ή τριφασικούς μετρητές που διαθέτουν έναν περιστρεφόμενο δίσκο, ο οποίος δείχνει το ρεύμα που έχει καταναλωθεί. Ο αριθμός των περιστροφών αποτελεί μεζούρα για την ποσότητα ηλεκτρισμού που χρησιμοποιείται. Συνήθως μια ψηφιακή οθόνη που λειτουργεί μηχανικά εμφανίζει την ένδειξη του οργάνου που μετρά τις κιλοβατώρες (kWh). Παρόμοιους μετρητές μπορούμε να συναντήσουμε όταν μετράμε μονάδες άεργου ισχύος (reactive units - kVAr) επίσης γνωστές και ως μονάδες wattless. Αυτοί οι μετρητές διαθέτουν περιορισμένες δυνατότητες και οι ενδείξεις που εμφανίζονται στις πολύπλοκες μηχανικές ψηφιακές οθόνες (πάνω στις οποίες εναλλασσόμενα καντράν περιστρέφονται προς αντίθετες κατευθύνσεις) μπορούν εύκολα να οδηγήσουν τους χρήστες σε λάθη. Σε περίπτωση που ο μετρητής διαθέτει δύο πεδία που δείχνουν τις διαφορετικές τιμές την ημέρα και τη νύχτα, τότε μπορεί να υπάρχει ένα ρολόι ή κάποιος χρονοδιακόπτης τοποθετημένος κοντά στον μετρητή, ο οποίος αλλάζει τα πεδία. Ένας ακόμη τύπος ηλεκτρομηχανικού μετρητή που μπορεί να υπάρχει είναι ο μετρητής μέγιστης ζήτησης. Αυτού του είδους οι μετρητές μοιάζουν στην εμφάνιση με το όργανο ταχύτητας (κοντέρ) των αυτοκινήτων και μετράνε την πραγματική ισχύ που παράγεται ανά 15 λεπτά. Αυτή μπορεί να μετρηθεί σε kW ή kilovolt (κιλοβόλτ) Amps (kVA).
Ηλεκτρονικοί Μετρητές
Τα τελευταία χρόνια έχουν αναπτυχθεί νέοι ηλεκτρονικοί μετρητές, οι οποίοι αντικαθιστούν σταδιακά τους μετρητές ηλεκτρομηχανικού τύπου. Αυτοί προσφέρουν μια πληθώρα επιπρόσθετων δυνατοτήτων, από μετρήσεις και καταγραφές απλής ενέργειας (kWh) έως και μετρήσεις και καταγραφές ενός μεγάλου αριθμού παραμέτρων ηλεκτρισμού. Αυτές οι παράμετροι περιλαμβάνουν την χρήση ενέργειας, την μέγιστη ζήτηση ισχύος σε kW ή kVA, τον συντελεστή ισχύος, την ηλεκτρική τάση, το ηλεκτρικό ρεύμα, τις διαφορετικές ζώνες ώρας και εποχών, την διαταραχή λόγω αρμονικών, καθώς και την άεργο ισχύ, kVAr κτλ. Οι ηλεκτρονικοί μετρητές θα είναι επίσης συχνά σε θέση να παρέχουν ένα παλλόμενο σήμα εξόδου το οποίο μπορεί να ενεργοποιήσει κάποιες συσκευές ελέγχου ή να ενσωματωθεί σε κάποιο δίκτυο ή να χρησιμοποιηθεί από κάποιο ειδικό όργανο καταγραφής δεδομένων, ως μέρος ενός συστήματος διαχείρισης κτιρίων (building management system - BMS) ή ενός αυτόματου συστήματος ενδείξεων μετρητών (automatic meter reading system - AMS). Οι τιμές κυμαίνονται από 300 έως 2500 Ευρώ ανά μετρητή, ανάλογα με τις δυνατότητες και την χωρητικότητα μνήμης του οργάνου.
Μετρητές προπληρωμής και κάρτες με μαγνητική ταινία
Το πρότυπο επιχειρηματικό μοντέλο της ηλεκτρικής ενέργειας στο λιανικό εμπόριο ηλεκτρισμού χρεώνει τον πελάτη για το ποσό της ενέργειας που κατανάλωσε κατά τον προηγούμενο μήνα, δίμηνο ή τετράμηνο. Σε ορισμένες χώρες, εάν ο πωλητής θεωρεί ότι ο πελάτης δεν μπορεί να πληρώσει τον λογαριασμό, τοποθετεί μετρητή προπληρωμής. Αυτό απαιτεί ο πελάτης να προπληρώνει την ηλεκτρική ενέργεια που πρόκειται να καταναλώσει. Εάν το διαθέσιμο πιστωτικό έχει εξαντληθεί, τότε η προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας διακόπτεται αυτόματα από ρελέ. Ο μετρητής εμφανίζει πληροφορίες και στατιστικά στοιχεία, όπως η σημερινή χρέωσή του και τα πιστωτικά υπόλοιπα. Υπάρχει επίσης κουμπί που ενεργοποιεί ένα μικρό ποσό έκτακτης πίστωσης το οποίο μπορεί να χρησιμοποιήσει ο πελάτης. Το σύστημα είναι κατάλληλο για τοποθέτηση σε επισφαλείς πελάτες, ενοικιαζόμενες μονάδες, καταστήματα και αθλητικές εγκαταστάσεις.
Σήμερα οι προπληρωμένοι μετρητές διαχειρίζεται και μέσω SMS και Web τεχνολογία (ιντερνετ). Στη Μεγάλη Βρετανία, οι μετρητές προπληρωμής χρησιμοποιούνται συνήθως σε ενοικιαζόμενα καταλύματα. Στα μειονεκτήματα αυτών περιλαμβάνεται η ανάγκη για τακτικές επισκέψεις για έλεγχο και ο κίνδυνος κλοπής των μετρητών. Οι σύγχρονοι σταθερά τοποθετημένοι μετρητές ηλεκτρικής ενέργειας, σε συνδυασμό με την τεχνολογία των έξυπνων καρτών, έχουν ελαττώσει τα μειονεκτήματα και οι μετρητές χρησιμοποιούνται συνήθως για πελάτες που θεωρούνται μεγαλύτερου πιστωτικού κινδύνου. Στη Μεγάλη Βρετανία επίσης, ένα σύστημα που χρησιμοποιείτε είναι η PayPoint, (με επαναφορτιζόμενο πλαστικό «κλειδί» για την ηλεκτρική ενέργεια) και μπορεί να φορτωθεί με όσα χρήματα ο πελάτης επιθυμεί.
Ένα παρόμοιο σύστημα, με έξυπνες κάρτες, έχει χρησιμοποιηθεί για περισσότερα από 1 εκατ. μετρητές από την Elektromed στην Τουρκία. Στη Νότια Αφρική και τη Βόρειο Ιρλανδία οι προπληρωμένοι μετρητές «ξαναγεμίζουν» εισάγοντας έναν μοναδικό, κωδικοποιημένο εικοσαψήφιο αριθμό, χρησιμοποιώντας ένα πληκτρολόγιο. Οι έρευνες συνεχίζονται σ’ όλο τον κόσμο και κυρίως στις αναπτυσσόμενες χώρες, για τη δοκιμή συστημάτων προπληρωμής. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η έλλειψη κοινωνικής αποδοχής έχει οδηγήσει στη μη εφαρμογή της τεχνολογίας αυτής. Ωστόσο, παρά τις προσπάθειες αυτές η αγορά προπληρωμένων μετρητών δεν είχε εξαπλωθεί παρά μόνο στη Νότιο Αφρική.
Έξυπνοι Μετρητές.
Οι μετρητές που διατίθενται, έχουν σχεδιαστεί με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορούν είτε να αντικαταστήσουν τους ήδη υπάρχοντες μετρητές ηλεκτρισμού είτε να χρησιμοποιηθούν ως συμπληρωματικοί. Αυτοί οι μετρητές έχουν την τάση να παρουσιάζουν τα ακατέργαστα δεδομένα σχετικά με την χρήση ενέργειας, ως χρήσιμες πληροφορίες. Αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν την προβολή του κόστους μιας περιόδου χρήσης ηλεκτρισμού με διαφορετικά επίπεδα ισχύος, κάτι που μπορεί να βοηθήσει τους χρήστες να κατανοήσουν τις συνέπειες του να ανάβεις ή να σβήνεις διαφορετικές ηλεκτρικές συσκευές. Συνήθως οι Έξυπνοι Μετρητές έχουν επίσης ενσωματωμένη μία οθόνη η οποία μπορεί να τοποθετηθεί σε κάποιο εμφανές σημείο, έτσι ώστε η πρόσβαση του χρήστη στις πληροφορίες να είναι πολύ πιο εύκολη, ενώ ο ίδιος ο μετρητής θα μπορεί να βρίσκεται σε ένα οποιοδήποτε απομακρυσμένο σημείο. Οι νέοι μετρητές θα εγκαθίστανται εντός του σπιτιού ή της πολυκατοικίας και όχι εξωτερικά, καθώς δεν θα χρειάζεται να είναι προσβάσιμοι από τα συνεργεία μέτρησης –τα οποία ως επί το πλείστον είναι εξωτερικές εργολαβίες– καθώς θα υπάρχει δυνατότητα τηλεμέτρησης.
Δηλαδή αντί να έρχεται ένα συνεργείο και να κάνει τις καταμετρήσεις, ο μετρητής θα αποστέλλει τα στοιχεία της κατανάλωσης απευθείας –ασύρματα ή ενσύρματα– στον κεντρικό υπολογιστή της ΔΕΗ, όπου και θα γίνεται η επεξεργασία. Η πρώτη πρακτική ωφέλεια για τον καταναλωτή είναι ότι με τους νέους μετρητές, δε θα απαιτείται η έκδοση λογαριασμών «έναντι». Ταυτόχρονα ο ίδιος ο καταναλωτής θα μπορεί από την οθόνη του μετρητή να βλέπει την κατανάλωσή του και ταυτόχρονα να την ελέγχει.
Επίσης ο ίδιος ο καταναλωτής θα μπορεί να διαπιστώνει την κατανάλωση της κάθε μιας συσκευής χωριστά, καθώς ο μετρητής θα δείχνει την αύξηση φορτίου σε περίπτωση που για παράδειγμα ανοίξει ο θερμοσίφωνας ή η κουζίνα. Επιπλέον με τους έξυπνους μετρητές θα δίνεται η δυνατότητα πιο ευέλικτων τιμολογίων ανάλογα με την ώρα ή τη μέρα. Δηλαδή αυτό που σήμερα ισχύει και εφαρμόζεται με το λεγόμενο «νυχτερινό ρεύμα» θα μπορεί να επεκταθεί και οι χρεώσεις να είναι κλιμακωτές ανάλογα με τις ανάγκες του πελάτη αλλά και του παρόχου. Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι οι έξυπνοι μετρητές ενθαρρύνουν τους ιδιοκτήτες των σπιτιών να μειώσουν την ενεργειακή τους κατανάλωση από 3% έως 15%. Οι εμπειρογνώμονες προειδοποιούν ότι η εν λόγω τεχνολογία απαιτεί την ενημέρωση του καταναλωτικού κοινού και δεν είναι απλώς μια εγκατάσταση που την τοποθετούμε και την ξεχνάμε. Οι καταναλωτικές ομάδες υποστηρίζουν ότι οι ιδιοκτήτες των σπιτιών δεν πρέπει να επιβαρυνθούν τις δαπάνες εγκατάστασης των νέων μετρητών. Η βρετανική κυβέρνηση δήλωσε ότι κάθε νοικοκυριό θα πρέπει να εξοπλιστεί με «έξυπνους μετρητές» μέχρι το 2020. Σύμφωνα με το σχέδιο της κυβέρνησης η αντικατάσταση των μετρητών μέχρι το 2020, αναμένεται να κοστίσει 8 δισεκατομμύρια λίρες. Η Γαλλική εταιρεία διαχείρισης του συστήματος μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας ERDF (Electricite Reseau Distribution France), θυγατρική της EDF, ανακοίνωσε την εκκίνηση ενός προγράμματος σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, σύμφωνα με το οποίο πρόκειται να αντικατασταθούν 35 εκατομμύρια μετρητές ηλεκτρικού ρεύματος παλαιού τύπου.
Για το έργο, το οποίο θα ξεκινήσει με πιλοτικό πεδίο εφαρμογής 300.000 μετρητών, η ERDF επέλεξε την Atos Origin ως "αρχιτέκτονα" του σχετικού πληροφορικού συστήματος και επικεφαλής μιας ένωσης εταιρειών τεχνολογίας. Οι νέοι "έξυπνοι" μετρητές θα είναι ικανοί να ανταλλάσσουν δεδομένα με το πληροφοριακό σύστημα, ούτως ώστε να επιτρέπουν την εξ' αποστάσεως ανάγνωση αλλά και τη βέλτιστη διαχείριση του δικτύου. Στην εγκατάσταση «έξυπνων μετρητών» με δυνατότητες μέτρησης της κατανάλωσης ενέργειας με ακρίβεια ανά πάσα στιγμή προχωρά και η ΔΕΗ. Το ύψος του προγράμματος εγκατάστασης των «έξυπνων μετρητών» φτάνει τα 27 εκατ. ευρώ και θα συγχρηματοδοτηθεί από το ΕΣΠΑ σε ποσοστό 50%. Ο χρόνος περαίωσης του εγχειρήματος δεν είναι δυνατόν να προσδιοριστεί λόγω και του μεγάλου κόστους, έτσι η ΔΕΗ είναι εκ’ των πραγμάτων υποχρεωμένη να επανελέγξει τον τρόπο καταμέτρησης καθώς το σύστημα με τους εργολάβους έχει αποτύχει παταγωδώς. Η μοναδική λύση για την ορθότερη λήψη ενδείξεων των μετρητών είναι οι εξειδικευμένοι υπάλληλοι της επιχείρησης. Σφάλματα στις Ενδείξεις των Μετρητών Η καλή διαχείριση της ενέργειας βασίζεται στην σωστή και ακριβή ερμηνεία των ενδείξεων των μετρητών, ανεξάρτητα από την μέθοδο μέτρησης που έχει επιλεγεί. Μερικά από τα λάθη που μπορούμε να συναντήσουμε είναι τα εξής:
Χρονομέτρηση του Μετρητή
Εδώ ο μετρητής περιστρέφεται πέρα από την μέγιστη ένδειξη (για παράδειγμα) 9999 ή 0000. Αυτή η κατάσταση φανερώνει πως η τελευταία ένδειξη του μετρητή ήταν μικρότερη από την προηγούμενη και υποδηλώνει αρνητική κατανάλωση. Η λύση είναι να επαναπροστεθεί ο χαμένος όγκος, ο οποίος θα ήταν 10.000 μονάδες στην περίπτωση ενός 4-ψήφιου μετρητή.
Αντικατάσταση Μετρητών
Όταν μεσολαβεί αντικατάσταση μετρητών είναι σημαντικό να καταγραφεί η τελευταία ένδειξη στον παλιό μετρητή, καθώς και η αρχική ένδειξη στον καινούριο. Δεν είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε την ημερομηνία αντικατάστασης, καθώς οι καταγραφή των ενδείξεων των μετρητών κατά την αντικατάσταση θα χρησιμοποιηθεί μόνο για την προσαρμογή της επόμενης προγραμματισμένης καταγραφής ενδείξεων.
Σφάλματα Χρηστών κατά την Ανάγνωση Ενδείξεων των Μετρητών
Ακόμη και οι πιο σύγχρονοι ψηφιακοί μετρητές μπορούν να διαβαστούν λανθασμένα αν οι άνθρωποι που διαβάζουν τις ενδείξεις τους δεν είναι κατάλληλα εκπαιδευμένοι. Πληρώνοντας την Ενέργεια που καταναλώνει κάποιος άλλος Δεν είναι σπάνιο φαινόμενο να υπάρχουν κάποιες ιδιοκτησίες οι οποίες βρίσκονται πολύ κοντά η μία στην άλλη, με συνέπεια η μία να πληρώνει την κατανάλωση ενέργειας της άλλης εν αγνοία της. Ένας τρόπος αναγνώρισης τέτοιων φαινομένων είναι να γίνει σκόπιμη διακοπή ρεύματος σε ένα κτίριο, έτσι ώστε να διαπιστωθεί αν κάποιο από τα γειτονικά κτίρια επηρεάζονται.
Λογαριασμοί Ηλεκτρισμού
Ανάλογα με το μέγεθος της παροχής, οι πελάτες θα αγοράσουν τον ηλεκτρισμό είτε με βάση τους δημοσιευμένους δασμούς, είτε κάποια συγκεκριμένα συμβόλαια. Ανεξάρτητα από το μέγεθος, υπάρχουν πολλοί παρόμοιοι όροι που χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν τα διαφορετικά στοιχεία ενός τιμολογίου. Τα σημαντικά δεδομένα που μπορούμε να συγκεντρώσουμε από τους λογαριασμούς αυτούς συνοψίζονται παρακάτω:
Αριθμός Παραπομπής Τοποθεσίας του Μετρητή: Ο Αριθμός Παραπομπής Τοποθεσίας του Μετρητή (Meter Point Reference Number – MPRN) είναι ένας μοναδικός αριθμός που προσδιορίζει την παροχή του ηλεκτρισμού, πληροφορία σημαντική σε περίπτωση που επιθυμείτε να αλλάξετε Εταιρεία Παροχής. (Για τη ΔΕΗ, αριθμός παροχής με συνολικό αριθμό ως οκτώ ψηφία). Δασμός: Ο τύπος παροχής και η ορισμένη χρέωση ανά μονάδα κατανάλωσης. Περίοδος Κατανάλωσης: Οι ημερομηνίες κατανάλωσης που καλύπτει το τιμολόγιο. Σημείωση: αυτές μπορεί να ανταποκρίνονται και στις ημερομηνίες καταγραφής ενδείξεων των μετρητών, αλλά όχι απαραίτητα.
Ενδείξεις Μετρητών: Οι μονάδες κατανάλωσης κατά την διάρκεια της ημέρας βρίσκονται στο πάνω μέρος, ενώ ακολουθούν οι νυχτερινές μονάδες και στην συνέχεια οι μονάδες άεργου ισχύος (μόνο στους καταναλωτές μεγάλης εγκατεστημένης ισχύος). Οι ενδείξεις μπορεί να ακολουθούνται από κάποια γράμματα, τα οποία μπορεί να αναφέρονται είτε στον πελάτη, είτε στην εκτιμώμενη ένδειξη. Σε περίπτωση που έχει χρησιμοποιηθεί μία εκτιμώμενη ένδειξη, καλό θα ήταν να γίνει και έλεγχος του κατά πόσο αυτή ανταποκρίνεται στην πραγματική ένδειξη. Αν όχι, επικοινωνήστε με την ΔΕΗ και γνωστοποιήστε την πραγματική ένδειξη.
Νυχτερινές Μονάδες (Μειωμένο Τιμολόγιο): Για τις μονάδες που χρησιμοποιούνται περίπου από τις 23:00 έως τις 07:00 (ανάλογα με τον προμηθευτή και το δασμολόγιο) υπάρχει μειωμένη χρέωση. Οι ακριβείς ώρες θα πρέπει να αναγράφονται πάνω στον λογαριασμό ηλεκτρισμού και ο χρονοδιακόπτης ελέγχου θα πρέπει να ρυθμιστεί έτσι ώστε να εναλλάσσεται ανάμεσα στις τιμές αυτές σύμφωνα με τις ώρες που αναγράφονται στον λογαριασμό. Αυτές οι ώρες ορίζονται από την εταιρεία κοινής ωφέλειας, έτσι ώστε να μην αλλάζουν όλοι οι πελάτες τιμές την ίδια ώρα. Είναι κατά συνέπεια επωφελές, εφόσον είναι δυνατό, να καθυστερήσουμε την μεγάλη ζήτηση για χρήση ηλεκτρισμού για τις ώρες που υπάρχει φθηνότερη χρέωση. Πρέπει επίσης να σημειωθεί πως εφαρμόζεται ακόμη ο πολλαπλασιαστής. Ελέγξτε την αναλογία των ημερήσιων μονάδων σε σχέση με τις νυχτερινές. Αν η μονάδες νυχτερινής κατανάλωσης είναι λιγότερες από το 10% της ημερήσιας κατανάλωσης, τότε θα άξιζε ίσως τον κόπο να επιλέξετε τον δασμό μονής χρέωσης, καθώς θα προσφέρει κάποιες σχετικά χαμηλότερες χρεώσεις για την κατανάλωση ημερήσιων μονάδων απ’ ότι αυτός της διπλής χρέωσης.
Μονάδες Άεργου Ισχύος: Η άεργος ισχύς που μετριέται σε kVAr είναι μια μονάδα μέτρησης του επαγωγικού ρεύματος που παράγεται σε κυκλώματα από πηνία μετασχηματιστών με περιέλιξη κάποιων μηχανών κλπ. Το άεργο ρεύμα δεν εξυπηρετεί κάποιον ιδιαίτερο σκοπό και μειώνει την δυναμικότητα των μετασχηματιστών, των καλωδίων και του εξοπλισμού διανομής μεγάλων ηλεκτρικών φορτίων (ή του μηχανισμού παρεμβολής). Επομένως οι προμηθευτές ηλεκτρισμού αποτρέπουν την χρήση τους. Αν οι μονάδες άεργου ισχύος ξεπερνούν το 1/3 της συνολικής πραγματικής ισχύος (kWh), τότε η υπερβολή χρεώνεται με σταθερή τιμή. Αν το τιμολόγιό σας περιλαμβάνει συχνά χρεώσεις για μονάδες άεργου ισχύος, τότε αξίζει τον κόπο να επενδύσετε σε εξοπλισμό αντιστάθμισης συντελεστή ισχύος για να μειωθούν οι επιβαρύνσεις εξαιτίας της άεργου ισχύος.
Σταθερή Χρέωση: Μια σταθερή χρέωση συχνά αναφερόμενη ως το σταθερό κόστος ανά έτος και μετά κατ’ αναλογία για να καλύψουν την περίοδο κατανάλωσης.
Χρέωση Δυναμικότητας: Μια σταθερή χρέωση με βάση την Μέγιστη Δυναμικότητα Μεταφοράς (Maximum Import Capacity - MIC) που μετριέται σε kVA. Η χρέωση είναι κατ’ αναλογία για να καλύψει την περίοδο κατανάλωσης.
Χρέωση Ζήτησης: Μία σταθερή χρέωση με βάση την πραγματική μέγιστη ζήτηση κατά την περίοδο κατανάλωσης. Συγκρίνετε την μέγιστη ζήτηση με την Μέγιστη Δυναμικότητα Μεταφοράς (MIC), κι αν η πρώτη είναι υψηλότερη ίσως έχετε υψηλότερη χρέωση λόγω υπέρβασης της επιτρεπόμενης δυναμικότητας μεταφοράς. Εξίσου όμως σε περίπτωση που είναι σημαντικά χαμηλότερη στην διάρκεια ενός έτους, είναι πιθανό να πετύχετε μείωση της δυναμικότητας μεταφοράς και να εξοικονομήσετε χρήματα.
Επιμέλεια : Δημήτρης Καρέλης
2012
Πηγές:

Τα κάλαντα των Φώτων στην Βόρεια Φθιώτιδα

 Ιχνογραφεί ο Δημήτρης Καρέλης
Τα Φώτα, μία από τις μεγαλύτερες γιορτές της Χριστιανοσύνης, γιορτάζονταν με λαμπρότητα και μεγαλοπρέπεια στην περιοχή του Δομοκού. Την Παραμονή των Φώτων ο ιερέας του χωριού επισκέπτονταν όλα τα σπίτια μαζί με το «παπαδάκι» που κρατούσε στο χέρι το «μπακρατσάκι» του γεμάτο αγιασμό, και ο παππάς με τον σταυρό και την «αγιαστούρα» του έδιωχνε τα καλικαντζαρούδια.
Τα ανθρωπόμορφα στοιχειά, τα «παγανά», άφηναν τις μέρες των Χριστουγέννων την μόνιμη εργασία τους, που ήταν το πριόνισμα του δέντρου της γης, κι έρχονταν στην επιφάνεια, τρύπωναν στις καμινάδες, τα ταβάνια  και τα αμπάρια των σπιτιών, με σκοπό να σκανδαλίσουν τους ανθρώπους.
Τα Φώτα οι καλικάντζαροι θα εξαφανιστούν για να ξαναπριονίσουν, ώς τις 23 Δεκεμβρίου της επόμενης χρονιάς.
Το βράδυ της παραμονής των Φώτων μεγάλες παρέες αγοριών και μεγαλύτερων ανδρών κρατώντας μεγάλα κουδούνια στα χέρια τα οποία χτυπούσαν συνεχώς, γύριζαν από σπίτι σε σπίτι και έψαλλαν τα κάλαντα των Φώτων. Οι νοικοκυραίοι του χωριού τους φίλευαν χριστουγεννιάτικα εδέσματα τα οποία στο τέλος της βραδιάς γεύονταν όλοι μαζί στις ταβέρνες του χωριού τραγουδώντας και χορεύοντας.

Κάλαντα των Φώτων:

Σήμερα είν’ τα Φώτα και ο Φωτισμός
και χαρές μεγάλες και αγιασμός!
Σήμερα η κυρά μας η Παναγιά,
σπάργανα στα χέρια τίμια κρατεί
και τον Άη Γιάνη παρακαλεί:
Αϊ-Γιάννη Αφέντη και Πρόδρομε
δύνασαι βαφτίσεις θείον παιδί,
μες την κολυμπήθρα την αργυρή
που παιρνες νεράκι και νίβωσαν,
και χρυσό μαντλάκι σκουπίζωσαν!
Δύναμαι και θέλω και προσκυνώ,
και τον Κύριόν μου παρακαλώ,
αύριο ν’ ανέβω στους ουρανούς,
για να ρίξω δρόσο και λίβανο,
ν αγιαστούν οι βρύσες και τά νερά,
ν’ αγιαστεί κι αφέντης με την Κερά!
Αφέντη μ’ αφεντούτσικε μ’, πέντε φορές αφέντη μ’,
Αφέντη μ’ στα σαράια σου χρυσά καντήλια φέγγουν,
Αν βάλεις λάδι μοναχό φέγγουν στην αφεντιά σου,
Αν βάλεις λάδι και κερί φέγγουν στην γειτονιά σου,
Κυρά μ’ ψιλή κυρά μ’ λιγνή κυρά μ’ καντηλαφρύδω,
Κυρά μ’ φάντα στολίζοσαν να πας ταχιά στα Φώτα,
Βάνεις τον ήλιο πρόσωπο και το φεγγάρι αστήθη,
και του κοράκου το φτερό βάνεις καμαροφρύδι, 
τον άμμο τον αμέτρητο βάνεις για δακτυλίδι,
και την οχιά την παρδαλή γιορντάνι στο λαιμό σου!
Κι όταν σε  είδ’ η εκκλησιά απ’ άκρην σ’ άκρη εσείστη!
Παπάς σε  είδ’ εσώπασε, διάκος δεν ελειτούργα,
κι  εκειά  τ’  αναγνωστόπουλα ’φήκαν τα συναξάρια!
-Ψάλλε παπά μ’ σαν έψαλλες διάκο σαν ελειτούργας,
κι  εσείς αναγνωστόπουλα πέστε τα συναξάρια!
Κυρά μ’, τη θυγατέρα σου, κυρά μ’, την άκριβή σου,
την έλουσες, τη χτένισες, στα σύννεφα την κρύβεις!
Τα σύννεφα σκορπίσανε κι η κόρη λάμπει μέσα,
τη βλέπει ο γιος του βασιλιά, τη βλέπει ο γιος του ρήγα!
- Δε θέλω γιο του βασιλιά, δε θέλω γιο του ρήγα,
θέλω το παπαδόπουλο, που ναι το φυσικό μου,
οπού χει μύλους δώδεκα μ' όλους τους μυλωνάδες,
οι πέντε αλέθουν με νερό κι οι έξι με το γάλα,
κι ο πρώτος ο καλύτερος αλέθει με το μέλι!
Άπλωσε αφέντη μ’, άπλωσε στην αργυρή σου τσέπη
κι αν εύρεις γρόσα δόσε τα, φλουριά μην τα λυπάσαι,
κι αν εύρεις και κατόφραγκα, κέρνα τα παλληκάρια,
κέρνα τ’ αφέντη μ’, κέρνα τα, να πιούνε στην υγειά σου,
και στην υγειά σου, αφέντη μου και στην καλή χρονιά σου!
Σ’ αυτό το σπίτι το ψηλό πέτρα να μην ραγίσει,
και ο νοικοκύρης του σπιτιού χίλια χρονιά να ζήσει!!!


Και του Χρόνου!

Δημήτρης Β. Καρέλης

Παραδοσιακά Χριστουγενιάτικα έθιμα στη Βόρεια Φθιώτιδα

Του Δημήτρη Β. Καρέλη
Στην Κεντρική Ελλάδα οι άνθρωποι γιόρταζαν και εξακολουθούν ως ένα βαθμό, με ιδιαίτερη λαμπρότητα, χαρά και ενδιαφέρον τις Άγιες ημέρες των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς.
Οι "Τσιγαρίθρες", τα λουκάνικα, τα "μπουμπάρια", τα "χριστόψωμα" τα "βασιλόψωμα", οι "βασιλοκουλούρες", οι μπακλαβάδες και τα τοπικά κάλαντα γέμιζαν τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά στη Ρούμελη.
Τα έθιμα ξεκινούσαν από την παραμονή των Χριστουγέννων με τη "χοιροσφαγή", τη γνωστή σε μας τους Ρουμελιώτες "γουρνοχαρά" και ολοκληρώνονται με τον εορτασμό των Φώτων.
Στα χωριά της Φθιώτιδας και του Δομοκού αλλά και άλλων περιοχών της Κεντρικής Ελλάδας, το σφάξιμο του γουρουνιού, που παραδοσιακά εκτρέφονταν για το σκοπό αυτό, έπαιρνε τη μορφή ιεροτελεστίας.
Σε κάθε σπίτι υπήρχε το γουρούνι, το οποίο θα σφάζονταν ανήμερα τα Χριστούγεννα, κι αργότερα την παραμονή, από παρέες φίλων και συγχωριανών και από σπίτι σε σπίτι.
Η φωτιά και το ζεστό νερό, το κάρβουνο και το λιβάνι, καθώς και το λεμόνι το οποίο τοποθετούνταν στο στόμα του γουρουνιού, ήταν απαραίτητα στοιχεία του "τελετουργικού" της σφαγής.
Μετά το "ξεπάστωμα" του χοιρινού ακολουθούσε η διαδικασία της παρασκευής των γνήσιων τοπικών εδεσμάτων όπως τα λουκάνικα, οι "τσιγαρίθρες" και τα "μπουμπάρια".
Τα κομμάτια από το λίπος του γουρουνιού που έχει και μικρά κομμάτια κρέας πάνω του, το βάζουν στη φωτιά και το λιώνουν παρασκευάζοντας τη γνωστή σε μας "λίπα", το χοιρινό λίπος που χρησίμευε στην μαγειρική κυρίως για πίτες και τηγάνισμα. Ότι απομένει στο τέλος είναι οι "τσιγαρίθρες" μικρά κομμάτια χοιρινού λίπους με λίγο κρέας, φοβερός όμως μεζές για τσίπουρο και κρασάκι!
Τα πνευμόνια, και την σπλήνα και άλλα εντόσθια μαζί με πράσο και μυρωδικά οι νοικοκυρές στη Φθιώτιδα τα χρησιμοποιούν για να φτιάξουν "μπουμπάρια". Όλη αυτή την μάζα την περνούν μέσα σε ένα έντερο και στη συνέχεια τα βράζουν για αρκετή ώρα. Από κει και μετά μεταφέρονται στο φούρνο για να ροδοκοκκινίσουν και αποτελούν έναν πρώτης τάξεως μεζέ για τις επόμενες μέρες.
Επίσης έφτιαχναν τον "πασπαλά", παστό κρέας από το κεφάλι συνήθως του ζώου, με αλάτι και πράσο!
Σ' εμάς όμως, τους πιτσιρικάδες τότε, το μεγαλύτερο ενδιαφέρον είχε η αυτοσχέδια "μπάλα", η "Φούσκα", φτιαγμένη από την φουσκωμένη ουροδόχο κύστη του ζώου και πασπαλισμένη με στάχτη για να σκληρύνει!
Ελλείψει μπάλας ποδοσφαίρου, η "Φούσκα" μας προσέφερε τότε ώρες χαράς και διασκέδασης, όπως και το άλλο Χριστουγενιάτικο παιχνίδι, η "γουρούνα" (γρούνα), ένα ομαδικό παιχνίδι με ξύλα και ένα τενεκεδάκι για "εργαλεία".
Το "πάντρεμα της φωτιάς" που γινόταν τα ξημερώματα της πρωτοχρονιάς, συμβόλιζε την αλλαγή του χρόνου.
Στη περιοχή της Βόρειας Φθιώτιδας γινόταν το "σπούρνι", λέξη που προέρχεται από το ρήμα "σπέρνω". Ο πρώτος που έμπαινε στο σπίτι, έκανε δηλαδή ποδαρικό, έπρεπε να κάνει και το "σπούρνι". Έπαιρνε ένα κλαράκι καθόταν σταυροπόδι μπροστά στο τζάκι και χτυπώντας τη φωτιά έλεγε, "σπούρνι αυγά", "σπούρνι πρόβατα"΄, "σπούρνι γελάδια", κλπ να έχει δηλαδή το σπιτικό όλα τα καλά!
Επίσης η πρώτη νοικοκυρά που πήγαινε στην βρύση του χωριού για νερό ανήμερα της πρωτοχρονιάς, άλειφε με λίπα χοιρινή το πάνω μέρος της βρύσης για να έχει, καθώς πίστευαν , καθαρό και γάργαρο νερό όλο το χρόνο!
Οι νοικοκυρές είχαν την τιμητική τους και οι κουζίνες "έπαιρναν φωτιά" από τα μαγειρέματα και τα γλυκίσματα που έφτιαχναν με αγάπη και μεράκι για όλη την οικογένεια.
Θυμάμαι την αείμνηστη γιαγιά μου, τη Δημητρούλα, με όλα της τα σύνεργα να έρχεται στο σπίτι μας για να φτιάξουν μαζί με τη μητέρα μου την κυρα-Νίκη αλλά και τη γειτόνισσα τη κυρα-Λένη, τους παραδοσιακούς Φθιωτικούς κουραμπιέδες με την άχνη ζαχαρίτσα του και το τραγανό και γλυκύτατο μπακλαβά τους!
Πολύ αργότερα η μητέρα μου έφτιαχνε νεώτερου τύπου γλυκά όπως "ραβανί", "σαραγλάκια" και μελομακάρονα.
Μέχρι την ημέρα των Φώτων και το διώξιμο των καλικάντζαρων, η ατμόσφαιρα ήταν γιορτινή και τα σπιτικά γεμάτα κόσμο που έτρωγε, έπινε, γέλαγε και διασκέδαζε με την καρδιά του...

Δημήτρης Β. Καρέλης
info@karelisdimitris.com



(Περισσότερα για το Δομοκό και τα χωριά της περιοχής στο βιβλίο «Η γη που γεννήθηκε ο Έλληνας:  Η ιστορία της Βόρειας Φθιώτιδας και του Δομοκού»)
 
 

LamiaTimes.gr

Η «γουρουνοχαρά» στα χωριά της περιοχής του Δομοκού

Η «γουρουνοχαρά» στα χωριά της περιοχής του Δομοκού
  Ιχνογραφεί ο Δημήτρης Β. Καρέλης
Ένα από τα σημαντικότερα χριστουγεννιάτικα έθιμα της Βόρειας Φθιώτιδας ήταν το σφάξιμο του γουρουνιού. Το σφάξιμο του γουρουνιού στα χωριά της περιοχής του Δομοκού παλαιότερα γινόταν ανήμερα τα Χριστούγεννα αλλά, προς το τέλος της παραδοσιακής αυτής συνήθειας κατά τη δεκαετία του 1970, επεκράτησε να γίνεται την παραμονή.
Η προετοιμασία γινόταν με εξαιρετική φροντίδα, ενώ ακολουθούσε γλέντι συνήθως στο τελευταίο σπίτι που τύχαινε να τελειώνει η διαδικασία και άλλαζε κάθε χρόνο ώστε να μη μένει κανείς παραπονούμενος, καθώς θεωρούσαν τιμή και τύχη για το σπίτι να γίνεται εκεί η «γουρνοχαρά». Η ημέρα αυτή καθιερώθηκε να λέγετε «γουρουνοχαρά ή γρουνοχαρά ή γουρνοχαρά» γιατί η όλη εργασία είχε ως επακόλουθο το γλέντι, τη χαρά και τη διασκέδαση σε μια εποχή που έλειπαν ακόμη κι όσα σήμερα θεωρούμε δεδομένα, όπως η τηλεόραση!

 
Έτσι όταν προσκαλούσαν κάποιον στο σπίτι τους την ημέρα αυτή δεν έλεγαν «έλα να σφάξουμε το γουρούνι» αλλά «έλα, έχουμε γουρουνοχαρά».
Για τη σφαγή ενός μεγάλου γουρουνιού απαιτούνταν 4-5 άνδρες, εκτός από τους παραδοσιακούς αυτοδίδακτους «χασάπηδες» του κάθε χωριού.
Το σφάξιμο των γουρουνιών άλλαζε κατά περιοχές. Σε άλλες περιοχές τα έσφαζαν 5-6 ημέρες πριν από τα Χριστούγεννα και σε άλλες άρχιζαν από την ημέρα των Χριστουγέννων και μετά, ανάλογα με την παρέα.

Μετά το γδάρσιμο, άρχιζε το κόψιμο του λίπους (παστού), για να γίνει έπειτα το κόψιμο του κρέατος σε τεμάχια.
Το λίπος αυτό, αφού το έλιωναν σε καζάνια την ίδια ημέρα, το έβαζαν σε δοχεία λαδιού και αφού πάγωνε, διατηρούνταν όλο το χρόνο καθώς δεν υπήρχε λάδι στην περιοχή ούτε βέβαια και η οικονομική δυνατότητα αγοράς του. Οι κάτοικοι χρησιμοποιούσαν τη «λίπα», όπως ονόμαζαν το παστό λίπος, όλο το χρόνο και σε όλα σχεδόν τα φαγητά. Υπήρχαν μάλιστα περιπτώσεις που πολλοί δεν το αντικαθιστούσαν με τίποτα. Ιδιαίτερα νόστιμες ήταν οι πίτες στις οποίες χρησιμοποιούσαν τη «λίπα», όπως στη «βιταλιά» ή τη «μαμαλίγκα».
 
Ότι απέμενε από το καμένο λίπος το τοποθετούσαν σε δοχείο και αποτελούσε, παστό όπως ήταν, ένα εξαίρετο μεζέ για τσίπουρο, τις λεγόμενες «τσιγαρίδες» ή «τσιγαρίθρες». Την ίδια μέρα έφτιαχναν και παστό κρέας βράζοντας διάφορα κομμάτια από τα πόδια και το κεφάλι του ζώου, τον «πασπαλά», ο οποίος οφείλω και εγώ να ομολογήσω, ήταν εξαιρετικό μεζεδάκι παρότι, για τα σημερινά δεδομένα, άκρως ανθυγιεινό και παχυντικό!

Στη συνέχεια οι νοικοκυρές έφτιαχναν τα λουκάνικα και τα μπουμπάρια, άλλο εκλεκτό έδεσμα της περιοχής και όχι μόνο, και ετοίμαζαν τις παραδοσιακές «τηγανιές»!

Η γουρουνοχαρά κράτησε σ’ όλη της τη μεγαλοπρέπεια ως τις αρχές της δεκαετίας του 1960, συνεχίστηκε βέβαια και αργότερα μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1970, αλλά έκτοτε ελάχιστοι αναβιώνουν το παλιό αυτό έθιμο.

Του Δημήτρη Β. Καρέλη

(Περισσότερα για το Δομοκό και τα χωριά της περιοχής στο βιβλίο του «Η γη που γεννήθηκε ο Έλληνας:  Η ιστορία της Βόρειας Φθιώτιδας και του Δομοκού»)



«Γαία Γκανή»: Το πρότυπο της Νάπα στο Δομοκό!


Στους πρόποδες του «Κασιδιάρη» με θέα τον απέραντο Θεσσαλικό κάμπο, βρίσκεται το Βαρδαλή του Δομοκού. Εκεί ο Βάϊος Γκανής έχει δημιουργήσει τους πρότυπους βιολογικούς του αμπελώνες.
Ο Βάϊος Γκανής
Η ιστορία των αμπελώνων της οικογένειας Γκανή ξεκινά κάπου στα 1920, όταν ο Κώστας Γκανής φυτεύει τον πρώτο μικρό αμπελώνα στην εύφορη γη της «αρχαίας Φθίας», κομμάτι της οποίας υπήρξε και η περιοχή της Θεσσαλιώτιδας και το σημερινό Βαρδαλή. 
Το 1967, ο εγγονός του Κωνσταντίνος φυτεύει ένα αμπελώνα δέκα περίπου στεμμάτων απ’ όπου τροφοδοτεί κυρίως την ντόπια αγορά. Ο Βάϊος δραστηριοποιείται στην αμπελοκαλλιέργεια το 2003 και έκτοτε έχει καταφέρει να δημιουργήσει μια πραγματικά εξαιρετική βιολογική καλλιέργεια αμπέλου, σε δύο ύψη από τα 160 ως τα 260 μέτρα, τους αμπελώνες της «Γαίας Γκανή».
Αφορμή στάθηκαν οι αμπελώνες της κοιλάδας Νάπα στην Καλιφόρνια των Η.Π.Α., όπου έζησε για πολλά χρόνια ο Βάϊος Γκανής.
Η περιοχή της πόλης και της κοιλάδας Νάπα, από περιοχή της άλκης, του ελαφιού, των αρκούδων Γκρίζλις και των κούγκαρς, έγινε χάρη σ’ ένα δραστήριο Ιταλό δικηγόρο, περιοχή με απέραντους παραγωγικούς και επισκέψιμους αμπελώνες!
Όταν ο Βάϊος Γκανής επισκέφτηκε τη Νάπα με το εύκρατο μεσογειακό κλίμα και διαπίστωσε πως το χωριό του το Βαρδαλή έμοιαζε, αν και σε μικρογραφία, με την περιοχή της Νάπα, ονειρεύθηκε να κάνει την ιδιαίτερη πατρίδα του στην Ελλάδα μεγάλη οινοπαραγωγική περιοχή! Επέστρεψε στην πατρίδα και μετά από πολλές δυσκολίες που αντιμετώπισε, ξεκίνησε το μακρύ, επίπονο αλλά όμορφο και παραγωγικό ταξίδι στη δραστηριότητα της αμπελουργίας και οινοπαραγωγής!
Σήμερα κάνει την ελπίδα και τ’ όνειρό του πραγματικότητα, με πάνω από ογδόντα στέμματα παραγωγικών αμπελώνων βιολογικής καλλιέργειας! Οι ποικιλίες που καλλιεργεί είναι οι λευκές ποικιλίες Ασύρτικο, Ροδίτης Αλεπού, Trebbiano, Μαλαγουζιά και Λημνιό και οι ερυθρές ποικιλίες Cabernet Sauvignon και Μαυρούδι.
Στο χωριό του το Βαρδαλή Δομοκού, ο Βάϊος έχει εγκαταστήσει το οινοποιείο και το αποστακτήριό του, σε μια έκταση τεσσάρων περίπου στρεμμάτων, πλήρως εξοπλισμένο και με δυνατότητες οινοποίησης αλλά και παλαίωσης φιαλών οίνου παλαιάς εσοδείας.
Τα βαρέλια ωρίμανσης είναι από άριστη γαλλική και αμερικάνικη δρυ και ο χώρος είναι ιδανικός για την άριστη και σταδιακή ωρίμανση των οίνων της «Γαίας Γκανή».
Είχα την τύχη να γευτώ τα εξαιρετικά κρασιά της παραγωγής του Βάϊου Γκανή και σύντομα θα παρουσιάσω από τις σελίδες μας αναλυτικά τις πραγματικά άριστες εντυπώσεις που αποκόμισα μέσα από την πανδαισία γεύσεων και αρωμάτων που τα περιβάλλουν!

Στις φώτο οι αμπελώνες της Νάπα στην Καλιφόρνια των Η.Π.Α.

Δημήτρης Καρέλης

Contact With Me

Contact Us
DIMITRIS KARELIS
+306947185990
Athens, Greece